W piątek, 5 kwietnia 2024, Komisja Spraw Zagranicznych Izby Reprezentantów wydała zgody dla Królestwa Niderlandów, Danii i Norwegii na przekazanie walczącej Ukrainie łącznie 65 samolotów wielozadaniowych F-16A/B MLU Block 10/15. Całość wraz z pakietami części i wsparcia technicznego wyceniono na 1 683 500 000 USD (6,783 mld zł). Obejmuje to zapasowe silniki, symulatory, instrukcje obsługi, narzędzia i różne materiały do obsługi i wsparcia eksploatacji samolotów.
Duńskie F-16 / Zdjęcie: Flyvevåbnet
Dania
Dania otrzymała zgodę na przekazanie 19 samolotów, w tym 6 w wersji Block 10 i 13 w wersji Block 15, zapasowych silników oraz zapasowych części do wsparcia eksploatacji. Pakiet wyceniono na 87,5 mln USD (352,57 mln zł).
Liczba samolotów dla Ukrainy jest to zgodna z deklaracją rządu duńskiego z 20 sierpnia 2023. Obecnie, m.in. w duńskiej bazie lotniczej Skrydstrup w okręgu Jutlandia Południowa odbywa się szkolenie ukraińskich pilotów i technicy obsługi naziemnej (Prezydent Zełenski: Piloci szkolą się na F-16 w Danii).
Królewskie duńskie wojska lotnicze (Flyvevåbnet) są w trakcie zastępowania swojej floty 29 F-16 (a także 16 kolejnych pozostaje w rezerwie) nowymi samolotami wielozadaniowymi 5. generacji F-35A Lightning II. Z 27 zamówionych egzemplarzy – pierwsze 4 z nich zostały przebazowane do Danii 14 września ub. r. (Pierwsze cztery duńskie F-35A już w kraju).
Pozostałe 24 samoloty F-16 zostały odsprzedane do Argentyny – 26 marca br. podpisano w Buenos Aires list intencyjny w tej sprawie.
Królestwo Niderlandów
Rząd w Hadze otrzymał zgodę na przekazanie Ukrainie 24 samolotów F-16A/B MLU Block 10/15 co wyceniono na 270 mln USD (1,088 mld zł). Jest to zgodne z niedawną deklaracją premiera Marka Rutte, który ogłosił zwiększenie liczby z 18 egzemplarzy.
Warto zauważyć, że 20 sierpnia 2023 w puli były nawet 42 egzemplarze, ale już wówczas deklarowano, że maksymalna liczba jest niepewna. Wynikało to z faktu, że dostępnych było kolejnych 18 samolotów, ale 12 zostało sprzedanych amerykańskiej spółce Draken International (20 maja 2023 pojawiły się doniesienia o odstąpieniu od sprzedaży kolejnych egzemplarzy, co sugerowało chęć przekazania ich Ukrainie).
W ubiegłym tygodniu Holendrzy ogłosili plan zakupu pocisków rakietowych klasy powietrze-powietrze dla przyszłych ukraińskich F-16, co wyceniono na 150 mln USD (604,4 mln zł).
Norwegia
Najciekawszy jest ostatni przypadek. Oslo otrzymało bowiem zgodę na przekazanie aż 22 F-16A/B Block 10/15, wraz z zapasowymi silnikami, sprzętem pomocniczym, stanowiskami badawczymi, narzędziami, materiały eksploatacyjnymi, symulatorami, częściami zamiennymi, instrukcjami technicznymi i dokumentami technicznymi. W dokumencie wskazano, że pierwotna wartość pakietu wynosi około 1,326 mld USD (5,34 mld zł).
Norwegia odstąpiła kilka samolotów F-16 do szkolenia ukraińskich załóg, tworząc jednocześnie główną grupę instruktorów wspierających duńskie wysiłki. Samoloty przebazowano do europejskiego centrum szkoleniowego F-16, czyli EFTC (European F-16 Training Centre) w Rumunii, wraz z samolotami niderlandzkimi.
Warto zauważyć, że według pierwotnych doniesień prasowych z 24 sierpnia 2023, mówiło się o przekazaniu Ukrainie od 6 do 12 lub od 5 do 10 samolotów.
Wcześniej, rząd w Oslo sprzedał 32 samoloty do Rumunii, a 12 spółce Draken International. Oznacza to prawdopodobnie, że zrezygnowano z umowy z amerykańską spółką. Wcześniej, norweskie królewskie wojska lotnicze (Luftforsvaret, RnoAF) dysponowały bowiem 44 samolotami w jednostkach liniowych oraz 13 egzemplarzami skreślonymi wcześniej ze stanu i nie nadającymi się do naprawy (z łącznie 57 samolotów tego typu). Pozostawałoby zatem w puli 25 egzemplarzy – nie można wykluczyć, że część z nich będzie po prostu przeznaczona do kanibalizacji.
Kto jeszcze?
Do koalicji na rzecz szkoleń Ukraińców na F-16 należy 11 państw: Wielka Brytania, Francja, Belgia, Kanada, Luksemburg, Królestwo Niderlandów, Szwecja, Dania i Portugalia, Polska i Rumunia. Donacje sprzętowe, ale po 2025 roku – zadeklarowała 11 października 2023 póki co Belgia. Premier Alexander De Croo nie sprecyzowano o jaką liczbę chodzi, ale podobnie jak w przypadku trzech omawianych państw, rząd w Brukseli będzie musiał uzyskać na to zgodę USA, państwa-producenta. Późniejszy plan dostaw wynika z faktu, że w przeciwieństwie do norweskich, niderlandzkich i duńskich F-35A – samoloty tego typu zamówione przez Belgię jeszcze nie zaczęły docierać do kraju – pierwszy egzemplarz dopiero zaprezentowano oficjalnie, 10 grudnia 2023.
7 kwietnia br. na łamach greckiego portalu News Break pojawiła się informacja, że niemal pewnym jest, że Grecja przekaże Ukrainie 32 F-16C/D Block 30.
Kiedy?
20 lutego br., w wywiadzie dla ukraińskiego portalu informacyjnego Radio Swoboda, sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg oświadczył, że Ukraina będzie mogła wykonywać misje bojowe na samolotach F-16 poza granicami, a więc np. uderzenia na cele wojskowe w Rosji. Jest to znacząca zmiana narracji Zachodu, którego przedstawiciele zastrzegali, żeby dostarczane uzbrojenie dalekiego zasięgu było używane tylko przeciwko rosyjskim wojskom okupującym terytoria ukraińskie. Niemniej Stoltenberg zastrzegł, że każde państwo ma swoją politykę.
Stoltenberg nie potwierdził także doniesień opublikowanych 17 lutego br. na portalu internetowym amerykańskiego dwumiesięcznika Foreign Policy o tym, że pierwsze F-16 zostaną przebazowane do Ukrainy w czerwcu 2024.
Komentarze
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.