W czwartek, 29 czerwca br., amerykańska Agencja Współpracy Obronnej DSCA (Defense Security Cooperation Agency) opublikowała zgodę Departamentu Stanu USA na ewentualną sprzedaż do Republiki Czeskiej 24 samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-35A Lightning II wraz z pakietem wyposażenia i uzbrojenia za maksymalnie 5,62 mld USD (22,96 mld zł) (IDET 2023: Czechy chcą zamawiać z Niemcami czołgi Leopard 2A8).
Zdjęcie: Paweł Ścibiorek, MILMAG
Zgodnie z opublikowaną informacją, rząd w Pradze wnioskował o możliwość zakupu 24 samolotów F-35 w wersji konwencjonalnego startu i lądowania (CTOL), 25 silników turbowentylatorowych F135-PW-100, 70 pocisków rakietowych klasy powietrze-powietrze średniego zasięgu AIM-120C-8 AMRAAM (oraz 3 sekcje naprowadzania tych pocisków), 86 bomb kierowanych GBU-53/B StormBreaker (oraz 2 bomby do certyfikacji GTV i 3 makiet gabarytowo-masowych CCRT), 12 bomb ogólnego przeznaczenia Mk 84 lub penetrujących BLU-109 wraz z zestawami KMU-556/KMU-557 do konwersji do wersji GBU-31 JDAM i 50 pocisków rakietowych klasy powietrze-powietrze krótkiego zasięgu AIM-9X Block II/II+ Tactical Sidewinder (wraz z 10 sekcjami naprowadzania tych pocisków oraz 18 makietami gabarytowo-masowymi AIM-9X CATM i 4 sekcjami naprowadzania) (IDET 2023: Czechy zatwierdziły zakup CV90 MkIV).
Czechy wnioskowały też o niesprecyzowaną liczbę makiet gabarytowo-masowych AIM-120 CATM, części zamiennych do sekcji naprowadzania i kontenerów transportowych, atrap pocisków AIM-9 i kontenerów szkoleniowych, aktywnych czujników optycznych do wykrywania celów DSU-41B, szkolnych zestawów ogonowych do amunicji kierowanej laserowo JDAM, programowalnych zapalników FMU-139, modułów kryptograficznych AN/PYQ-10, flar antyrakietowych ALE-70 RFCM, wyposażenia do systemów identyfikacji swój-obcy, danych dotyczących systemów walki radioelektronicznej (EW) i wsparcia laboratorium przeprogramowywania, naboi impulsowych i flar, sprzętu do testowania amunicji (BIT)/przeprogramowywania (CMBRE), wyrzutni flar CAD/PAD, wsparcia logistycznego kontrahenta, niejawnego oprogramowania i wsparcia w zakresie opracowywania, dostarczania i integracji oprogramowania, wsparcia transportowe i tankowania w locie, amunicji i komponentów uzbrojenia, sprzętu wsparcia do samolotów i amunicji, wsparcia i sprzętu do integracji i testowania, wsparcia programu modyfikacji silników (CIP), komponentów szyfrowanej łączności, precyzyjnej nawigacji i sprzętu kryptograficznego, części zamiennych i naprawczych, materiałów eksploatacyjnych, akcesoriów oraz wsparcie w zakresie napraw i zwrotów, wsparcia budowy infrastruktury w kraju, większych i mniejszych modyfikacji utrzymania i wsparcia w utrzymaniu, niejawnego i jawnego sprzętu do szkolenia personelu, niejawnych i jawnych publikacji i dokumentacji technicznych, badań i ankiet, usług wsparcia inżynieryjnego, technicznego i logistycznego rządu USA i wykonawców umowy (Lockheed Martin Aeronautics, Raytheon Missiles and Defense i Boeing) oraz innych powiązanych elementów wsparcia logistycznego i programowego (Dodatkowe śmigłowce Bella dla Czech nie za darmo).
Analiza
Ministerstwo Obrony Czech zostało upoważnione przez rząd do rozpoczęcia negocjacji z USA w sprawie pozyskania samolotów F-35, 20 lipca 2022. W sierpniu utworzono międzyresortowy zespół negocjacyjny, w którym oprócz przedstawicieli resortu obrony są także przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Finansów oraz Ministerstwa Przemysłu i Handlu. We wrześniu rozpoczęły się wstępne spotkania czeskich i amerykańskich zespołów eksperckich. Odpowiednie zapytanie ofertowe (Letter of Request, LoR) do rządu Stanów Zjednoczonych w sprawie możliwości zakupu 24 egzemplarzy zostało wystosowane 3 października 2022.
Amerykańska konstrukcja została wskazana jako preferowany następca 14 samolotów wielozadaniowych Saab JAS 39C/D Gripen, których umowa dzierżawy z rządem szwedzkim wygaśnie w 2027. Już w 2015 gdy negocjowano przedłużenie umowy ze Sztokholmem o 12 lat, rozważano alternatywnie rezygnację z niej i zakup F-35A, F-16C/D, F/A-18E/F albo F-15SE. Temat nowych samolotów bojowych powrócił 6 lat później, gdy 3 listopada 2021 portal branżowy Janes informował o zainteresowaniu przez władze w Pradze pozyskaniem nawet 40 F-35A (Kolejne Leopardy 2A4 w Czechach).
Na początku czerwca br. spółka Lockheed Martin dostarczyła ponad 935 egzemplarzy seryjnych rodziny samolotów wielozadaniowych F-35 Lightning II do 10 państw oraz wyszkoliła (24 kwietnia br.) 2000. pilota na ten typ. Globalna flota wylatała ponad 676 tys. godzin (Czechy: Koniec testów izraelskich radarów 3D MADR).
Oprócz Czech, w ostatnich latach na zakup F-35 zdecydowały się również Polska (32 egz. F-35A), Belgia (34 egz. F-35A), Szwajcaria (36 egz. F-35A), Singapur (12 egz. F-35B), Finlandia (64 egz. F-35A), Kanada (88 egz. F-35A) i Niemcy (35 egz. F-35A). Kolejnym państwem, które zdecydowało się na zakup, ale czeka na zgodę jest Grecja (ok. 18-24 egz. F-35A), a ewentualny zakup rozważa Hiszpania (wg pierwotnych planów 45-50 F-35A i 12-15 F-35B). Swoje zamówienia zwiększają także dotychczasowi użytkownicy eksportowi: Japonia (kolejne 63 egz. F-35A i 42 egz. F-35B) i Korea Południowa (20 egz. F-35A i planowane jest 20 egz. F-35B). 11 kwietnia br. decyzję o zakupie F-35A w perspektywie po 2030 podjęła Rumunia, natomiast 23 maja br. pojawiła się informacja, że USA odmówiły sprzedaży 8 samolotów do Tajlandii.
Komentarze
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.