Litewskie Vilkasy w komplecie

W piątek, 12 stycznia, Ministerstwo Obrony Litwy poinformowało o odbiorze wszystkich z 89 seryjnych kołowych bojowych wozów piechoty Vilkas (lokalne oznaczenie niemiecko-niderlandzkiego GTK Boxer). Dostawa ostatnich 23 egzemplarzy została zrealizowana z końcem 2023 roku, choć wcześniej deklarowano, że terminem odbioru będzie lato ub. r. – odnotowano zatem ponad 2-letnie opóźnienie (Litwa odbiera moździerze Expal 120-MX2-SM, Radary Thales GM200 MM/C dla Litwy, Czwarta partia JLTV na Litwie).

Zdjęcia: Ministerstwo Obrony Litwy

Zakończyliśmy odbiory bojowych wozów piechoty Boxer-Vilkas, a ostatni z 89 wozów dotarł na Litwę pod koniec ubiegłego roku. Dodatkowo zakupiliśmy pakiet logistyczny, 2 prototypy do szkolenia kierowców, części zamienne i całą niezbędną amunicję – czytamy na profilu litewskiego resortu obrony na platformie społecznościowej X.

Do 2021 były realizowane inwestycje infrastrukturalne związane z eksploatacją nowych pojazdów, jednak z powodu braku funduszy zostały zastopowane: nadal potrzebne są garaże techniczne i warsztaty naprawcze dla Vilkasów, co pozwoli na ich efektywną eksploatację przez wiele lat.

Nasze bojowe wozy piechoty należą do najlepszych w NATO, z najwyższym poziomem opancerzenia do ochrony załogi i przed minami. Brygada Żelazny Wilk z tymi bwp i nowymi opancerzonymi SUV-ami JLTV, haubicami PzH 2000, jednostką przeciwpancerną z pociskami Javelin i jednostką obrony powietrznej bliskiego zasięgu z pociskami RBS-70 staje się najnowocześniejszą brygadą NATO, której możliwości i teraz rosną – powiedział minister obrony Litwy Arvydas Anušauskas.

11 grudnia 2015 Litwa zapowiedziała zakup 88 transporterów opancerzonych GTK Boxer w wersji kbwp, a 15 marca 2016 uzyskała zgodę na dołączenie do programu. Sama umowa o wartości 385,6 mln EUR (1,67 mld zł) została podpisana 22 sierpnia 2016 (została rozszerzona do 91 pojazdów) ze spółką joint venture ARTEC (ARmoured vehicle TEChnology), złożonej z Krauss-Maffei Wegmann, Rheinmetall MAN Military Vehicles i Rheinmetall MAN Military Vehicles Nederland. Łączne koszty programu wyniosły 670 mln EUR (2,66 ml zł).

Pierwsze dwa prototypy przekazano 11 czerwca 2018, ale wozy pozostały do połowy 2019 w Niemczech i Niderlandach, gdzie przechodziły próby odbiorcze w ośrodkach kwalifikacyjnych. I tak 25 czerwca 2019 pojazdy trafiły na Litwę, a w tym samym czasie rozpoczęła się produkcja seryjna pozostałych. 27 grudnia 2019 informowano o opóźnieniu w dostawie partii 15 wozów z powodu usterek.

21 kwietnia 2022 pojawiła się informacja o rozpoczęciu negocjacji w sprawie zakupu kolejnych 120 pojazdów, co miało bezpośredni skutek po wybuchu pełnoskalowej wojny rosyjsko-ukraińskiej. 24 kwietnia 2023 informowano, że jesienią tego samego roku jest spodziewane zawarcie umowy na kolejne pojazdy. Tak się jednak nie stało. Niemniej litewskie wojska lądowe (Lietuvos kariuomenės Sausumos pajėgos) mają dysponować docelowo co najmniej 211 pojazdami tego typu (Litwa: Docelowo ponad 211 kbwp Vilkas).

Opóźnienie wynika prawdopodobnie z braku finalizacji rozmów z niemieckimi spółkami Rheinmetall i Krauss-Maffei Wegmann w sprawie włączenia przemysłu litewskiego do produkcji nowych egzemplarzy Vilkasów. Negocjowane są bowiem nie tylko udział litewskich spółek w produkcji GTK Boxer, ale także ich szersza współpraca przy wchodzeniu w międzynarodowe łańcuchy dostaw niemieckich producentów.

Pierwsze Vilkasy weszły na uzbrojenie Batalionu Piechoty Zmechanizowanej im. księcia Olgierda Giedyminowica (Algirdas) Brygady Piechoty Zmechanizowanej Żelazny Wilk (Mechanizuotoji pėstininkų brigada Geležinis Vilkas). Pozostałe wozy weszły w skład Batalionu Piechoty Zmechanizowanej Ułanów im. Wielkiej Księżnej Biruty (Ulon Birutė), w ramach tej samej Brygady.

Jak informował w ubiegłym roku litewski resort obrony, wszystkie z wówczas dostarczonych pojazdów (68 egz.) były użytkowane bez żadnych ograniczeń i intensywnie używane podczas ćwiczeń. Zaktualizowane oprogramowanie zostanie zainstalowane na wszystkich pojazdach. Nowe oprogramowanie było już gotowe w 2022, jego ostateczna dokumentacja była w toku, a instalacja była planowana po zakończeniu testów wydajności.

Vilkas, bazujący na podwoziu niemiecko-niderlandzkiego transportera opancerzonego GTK Boxer, został wyposażony w bezzałogową wieżę Samson Mk.II, produkcji izraelskiej spółki Rafael Advanced Defense Systems, wyposażoną w 30-mm armatę automatyczną Northrop Grumman ATK Mk 44S Bushmaster II, 7,62-mm karabin maszynowy, wyrzutnie przeciwpancernych pocisków kierowanych Spike LR i wyrzutnie granatów dymnych. Pojazd jest napędzany turbodoładowanym silnikiem wysokoprężnym o mocy 530 kW (720 KM) i ma masę bojową 36,5 t.

Vilkas nie będzie jednak najcięższym wozem bojowym wojsk lądowych Litwy (obok 155-mm haubic samobieżnych PzH 2000 w liczbie 21 egz.). Wilno ma w planach zakup 54 czołgów, prawdopodobnie będą to Leopardy 2 (Litwa chce pozyskać batalion czołgów Leopard 2).

Jeśli chodzi o Boxery, to 29 sierpnia 2023 zostało zawarte niemiecko-australijskie porozumienie w sprawie produkcji dla Niemiec 128 kołowych bojowych wozów piechoty Boxer HWC (Heavy Weapons Carrier) lub Schwerer Waffenträger Infanterie (sWaTrInf), na bazie australijskich bojowych wozów rozpoznawczych Boxer CRV (Combat Reconnaissance Vehicle) (Niemiecko-australijska współpraca przy zakupie kbwp Boxer HWC).

🇱🇹 We have completed the acquisition of Boxer-Vilkas infantry fighting vehicles, with the last of the 89 vehicles reaching Lithuania at the end of last year. In addition, we purchased a logistics package, 2 prototypes for driver training, spare parts and all necessary ammunition. pic.twitter.com/oqPXMRhSGP

— Lithuanian MOD 🇱🇹 (@Lithuanian_MoD) January 12, 2024