19 czerwca litewski batalion obrony powietrznej wojsk lądowych (Oro gynybos batalionas, OGB; Lietuvos sausumos pajėgos) poinformował w mediach społecznościowych o odbiorze pierwszego transportu z elementami zestawów przeciwlotniczych NASAMS II (National Advanced Surface to Air Missile System). Transport przybył z zakładów Kongsberg Defence & Aerospace (KDA) w Norwegii, gdzie od września obsługi litewskie rozpoczęły próby odbiorcze (Litwa odbiera NASAMS II, 2019-10-07).

Wyrzutnie systemu NASAMS II zostały posadowione na podwoziach Mercedes-Benz Actros MP3, pochodzących z nadwyżek norweskich wojsk lądowych

Wyrzutnie systemu NASAMS II zostały posadowione na podwoziach Mercedes-Benz Actros MP3, pochodzących z nadwyżek norweskich wojsk lądowych

Z informacji opublikowanej przez służbę prasową OGB wynika, że odebrano pierwszy system, co można rozumieć jako pierwszą baterię. W przypadku zamówienia litewskiego, jedna bateria składa się z dwóch wyrzutni, jednej trójwspółrzędnej stacji radiolokacyjnej AN/MPQ-64F1 Sentinel, jednego pojazdu dowodzenia i kierowania ogniem z systemem transmisji danych Link 16 i jednego pojazdu z obserwacyjno-celowniczą głowicą optoelektroniczną (AIM-120 dla węgierskich NASAMS, 2020-05-10).

Rząd w Wilnie zdecydował się na zakupu dwóch baterii systemu NASAMS II, 25 września 2016 za równowartość 109 mln EUR (485,59 mln zł). Umowa, podpisana 26 października 2017, obejmowała również wsparcie logistyczne oraz szkolenie operatorów i techników. Z kolei 27 grudnia 2018 Litwa zamówiła dodatkowe szkolne pociski rakietowe klasy ziemia-powietrze naprowadzanych inercyjnie (Więcej NASAMS dla Litwy, 2018-12-28).

Kontenerowa wyrzutnia systemu NASAMS II przenosi sześć pocisków rakietowych ziemia-powietrze średniego zasięgu AIM-120 AMRAAM (Advanced Medium-Range Air-to-Air Missile), które dostarcza amerykańska spółka Raytheon Technologies / Zdjęcia: Siły zbrojne Litwy

Kontenerowa wyrzutnia systemu NASAMS II przenosi sześć pocisków rakietowych ziemia-powietrze średniego zasięgu AIM-120 AMRAAM (Advanced Medium-Range Air-to-Air Missile), które dostarcza amerykańska spółka Raytheon Technologies / Zdjęcia: Siły zbrojne Litwy

Program szkolenia specjalistów do pracy z nowym systemem, został opracowany zgodnie z metodyką i programami norweskich sił zbrojnych (Forsvaret), wypracowanymi wspólnie ze spółką KDA. Kolejne szkolenia będą realizowane w koszarach OGB w Radviliškis (Radziwiliszki), w okręgu szawelskim, gdzie norwescy specjaliści będą kontynuować pracę z litewskimi partnerami (Litwa odbiera zestawy transportowe, 2019-12-05).

Analiza
Batalion OGB został sformowany 1 września 2000. Do czasu odbioru zestawów NASAMS II, składał się z pięciu baterii ręcznych zestawów przeciwlotniczych RBS-70 Mk2, FIM-92 Stinger i Grom, holowanych radarów dozoru powietrznego Raytheon AN/MPQ-64 Sentinel (na podwoziu kołowym) i Saab Giraffe Mk IV (na podwoziu gąsienicowym) oraz pododdziałów wsparcia i zabezpieczenia logistycznego. Głównym zadaniem formacji jest ochrona jednostek litewskich wojsk lądowych przed atakami lotniczymi i obrona powietrzna obiektów strategicznych (Więcej RBS-70 Mk2 dla Litwy, 2019-09-19).

Ponadto, nadzór nad przestrzenią powietrzną Litwy realizują cztery stacjonarne stacje radiolokacyjne w Degučiai i Antaveršis, które rozpoczęły dyżury na początku grudnia 2018, a pełną gotowość osiągnęły w 2019. Zastąpiły one zbudowane w czasach radzieckich odległościomierze radiolokacyjne P-35/37 i P-18 oraz wysokościomierze PRW-11. Kolejne dwie stacje w rejonie ignalińskim zastąpiły przestarzałe systemy w Ceikiškės, a ich gotowość ma zostać ogłoszona w bieżącym roku. Nowe radary zostały wybudowane ze wsparciem Agencji NATO ds. Komunikacji i Informacji (NATO Communications and Information Agency, NCIA) oraz Agencji Wsparcia i Zamówień Obronnych NATO (NATO Support & Procurement Agency, NSPA).