27 grudnia Ministerstwo Obrony Litwy zawarło umowę na dodatkowe zestawy przeciwlotnicze NASAMS (Norwegian Advanced Surface to Air Missile System). Porozumienie podpisali dowódca wojsk lotniczych (Lietuvos karinės oro pajėgos, LK KOP) płk Dainius Guzas oraz szef norweskiej Agencji Materiałów Obronnych (Forsvarsmateriell, FMA) Eivindem Fagge. Dokument dotyczy dostawy dodatkowych szkolnych pocisków rakietowych klasy ziemia-powietrze naprowadzanych inercyjnie.
Efektorami NASAMS są pociski AMRAAM różnych wersji. Litewskie baterie systemu NASAMS będą zdolne zwalczać cele powietrzne w odległości do 40 km i na pułapie do 14 km. / Zdjęcie: Jakub Link-Lenczowski
Na zakup dwóch baterii systemu NASAMS o wartości 109 mln EUR (465 mln zł) zgodził się 25 września 2016 ówczesny minister obrony Litwy Juozas Olekas. Umowa międzyrządowa została podpisana przez kolejnego szefa resortu, Raimundasa Karoblisa, 26 października 2017 i objęła, oprócz baterii, pakiet szkoleniowy i wsparcie logistyczne.
Umowa została podpisana w grudniu przez dowódcę litewskich wojsk lotniczych płk Dainiusa Guzasa z szefem norweskiej Agencji Materiałów Obronnych Eivindem Fagge/ Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Litwy
Wyrzutnie, po dwie na baterię, zostaną dostarczone z nadwyżek norweskich królewskich wojsk lotniczych po przeprowadzeniu modernizacji. Pozostałe elementy systemu zostaną dostarczone jako fabrycznie nowe. Dotyczy to pocisków rakietowych średniego zasięgu AIM-120 AMRAAM i trójwspółrzędnej stacji radiolokacyjnej AN/MPQ-64F1 Sentinel, pojazdu dowodzenia i kierowania ogniem z systemem transmisji danych Link 16 i pojazdu z obserwacyjno-celowniczą głowicą optoelektroniczną. Bateria działająca w ramach zintegrowanego systemu obrony powietrznej może zwalczać do 36 celów powietrznych jednocześnie.
Efektorami NASAMS są pociski AMRAAM różnych wersji, w tym ER o wydłużonym zasięgu z aktywnym radiolokacyjnym układem naprowadzania i korygowanym systemem nawigacji bezwładnościowej. Niewykluczone, że w przyszłości system zostanie zintegrowany z pociskami AIM-9X Sidewinder, ESSM czy IRIS-T SL.
NASAMS wsparty czterema stacjonarnymi stacjami radiolokacyjnymi uzupełni potencjał obrony powietrznej Litwy. Radiolokatory zlokalizowane w Degučiai i w Antaveršis rozpoczęły dyżury na początku grudnia bieżącego roku, natomiast pełna gotowość ma być osiągnięta w 2019. Zastąpiły one zbudowane w czasach radzieckich odległościomierze radiolokacyjne P-35/37 i P-18 oraz wysokościomierze PRW-11. Trzecia stacja zastąpi przestarzałe systemy w Ceikiškės w rejonie ignalińskim na wschodzie, natomiast czwarta, także w rejonie ignalińskim, osiągnie gotowość w 2020.
Według aktualnych planów terminy dostaw, integracji systemu i szkoleń pozwolą na rozpoczęcie dyżurów bojowych w 2021. Zestawy trafią do batalionu obrony powietrznej wojsk lotniczych i mają być zdolne do szybkiego przerzucenia w dowolny rejon Litwy lub obszaru działań NATO.
NASAMS II jest obecnie używany przez Chile, Finlandię, Holandię i Norwegię. Nowymi użytkownikami staną się także Australia, Indonezja i Oman. Chorwacja oraz Indie wyraziły chęć zakupu. Rząd w New Delhi prowadzi negocjacje z Raytheonem, amerykańskim partnerem norweskiego Kongsberg Defence & Aerospace, w tej sprawie od września (NASAMS II dla Indii?, 2018-08-01).