Na 13. chińskich targach lotniczych China International Aviation & Aerospace Exhibition (Airshow China) w Zhuhai k. Hongkongu (28-30 września) zadebiutował nowy, odrzutowy bezzałogowy statek latający FH-97, który wydaje się być lokalnym odpowiednikiem koncepcji tzw. lojalnego skrzydłowego (Loyal Wingman) (Nowy chiński samolot walki radioelektronicznej J-16D).
W Chinach zaprezentowano nowy, odrzutowy bezzałogowy statek latający FH-97, który wydaje się być lokalnym odpowiednikiem koncepcji tzw. lojalnego skrzydłowego
Samolot z rodziny Feihong został zaprezentowany na stoisku państwowej korporacji CASC (China Aerospace Science and Technology Corporation), w skład której wchodzi m.in. spółka CAAA (China Academy of Aerospace Aerodynamics), odpowiedzialna za rozwój rodziny bezzałogowców Cai Hong (pol. Tęcza), które najnowszy przedstawiciel, dwusilnikowy CH-6 klasy HALE (High-Altitude Long Endurance, dużego pułapu o dużej długotrwałości lotu) zadebiutował na targach. Warto dodać, że CASC zaprezentowała, póki co tylko grafiki, z kolejnymi przedstawicielami rodziny Feihong: wielozadaniowym FH-95, amunicją krążącą FH-901 czy hybrydowym trzy-wirnikowym śmigłowcem FH-909 (Dwusilnikowy odrzutowy bsl z Chin).
CASC opisuje swój najnowszy produkt jako rozpoznawczy i bojowy system bezzałogowy średniego i dalekiego zasięgu. O ile nie podano jego danych taktyczno-technicznych, to statek do złudzenia przypomina, również gabarytami, amerykański bsl Kratos XQ-58A Valkyrie (wcześniej oznaczony jako XQ-222), opracowany początkowo na potrzeby programu Low Cost Attritable Strike (LCAS), a potem wykorzystywany jako demonstrator technologii w inicjatywie autonomicznych, uderzeniowo-rozpoznawczych bezzałogowców Skyborg Vanguard. Podobną konfiguracją ma charakteryzować się ujawniony 8 września br. przez Northrop Grumman, bsl Scaled Composites Model 437 (Scaled Composites Model 437 ujawniony, MSPO 2021: XQ-58A Valkyrie oferowany Polsce).
Widać też pewne podobieństwo ogólnej konfiguracji i architektury z, będącymi jeszcze makietami, indyjskim bsl CATS Warrior z rodziny Combat Air Teaming System, nad którym pracuje Hindustan Aeronautics Limited (HAL) czy rosyjskim Grom, nad którym pracuje Grupa Kronsztadt. Warto mieć jednak na uwadze, iż to samolot spółki Defense & Security Solutions był dla nich pierwowzorem (CATS: Lojalni skrzydłowi z Indii, Grupa Kronsztadt ujawnia Heliosa).
FH-97, podobnie (ale bardziej lub mniej) jak odpowiedniki z USA, Indii i Rosji, mają kilka cech wspólnych: trapezoidalny kadłub wraz ostrą krawędzią dzielącą jego górną i dolną część, S-kształtny wlot powietrza na górnej powierzchni, skrzydła o małym skosie i V-kształtny ogon (co zapewnia niski przekrój radarowy). Różnicą jest zastosowanie dwóch silników w chińskim samolocie (a nie jednego), z dyszami wylotowymi napędu odrzutowego zachowującymi charakterystyki stealth (podobnie jak w Valkyrie).
Chiński samolot przypomina konstrukcje z innych państw, takie jak oblatany w marcu 2019 amerykański Kratos XQ-58A Valkyrie czy prezentowane w ostatnim czasie makiety: indyjskiego CATS Warrior czy rosyjskiego Grom / Zdjęcia: chiński Internet
Na zaprezentowanym samolocie zauważono otwarty luk komory uzbrojenia, umieszczony w centralnej części kadłuba, o trapezoidalnej krawędzi drzwi, natomiast w przedniej części, pod dziobem, elektrooptyczny system celowniczy klasy EOTS (Electro-Optical Targeting System), przypominający wyglądem zaawansowany czujnik zastosowany w samolotach wielozadaniowych F-35 Lightning II, który został opracowany przez Lockheed Martin.
Obok samolotu zaprezentowano także cztery egzemplarze, wspomniane wcześniej, amunicji krążącej FH-901, co sugeruje, że FH-97 ma być ich nosicielem (być może ich liczba nie jest przypadkowa). Dla porównania, Valkyrie z powodzeniem testowano pod kątem przenoszenia niewielkich bezzałogowców rozpoznawczych ALTIUS-600, natomiast rosyjski Grom ma przenosić, według deklaracji, do dziesięciu sztuk projektowanej małogabarytowej amunicji krążącej (rozpoznawczo-bojowej) o nazwie Mołnia (XQ-58A Valkyrie z bsl ALTIUS-600).
Kolejną kwestią jest start i lądowanie. Na opublikowanych fotografiach nie widać klasycznego podwozia ani luków, gdzie może być schowane, wiec wydaje się, że Chińczycy skopiowali od Amerykanów również metodę startu ze specjalnej katapulty ze wspomaganiem rakietowym i lądowania za pomocą spadochronów. Metoda ta pozwala na użycie bezzałogowców w warunkach gdzie nie ma warunków do klasycznego startu dla samolotów.
Praktycznie nic nie wiadomo o systemie sterowania. Ale biorąc pod uwagę fakt, że konkurencyjne konstrukcje wykorzystują (lub mają wykorzystywać w przypadku Indii i Rosji) algorytmy tzw. sztucznej inteligencji (uczenia maszynowego) można przypuszczać, że konstruktorzy FH-97 również poszli tą ścieżką. Zwłaszcza, że wojska lotnicze Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej (ChALW), jak ujawniono w czerwcu br., mają od lat ją wykorzystywać w szkoleniach symulatorowych pilotów (Chińscy piloci kontra sztuczna inteligencja, MQ-20 Avenger ze sztuczną inteligencją Skyborg).
Komentarze
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.