Bezzałogowy Boeing ATS oblatany

1 marca spółka Boeing poinformowała, że jej australijski oddział Boeing Australia dokonał oblotu pierwszego prototypu autonomicznego bezzałogowego statku latającego (bsl) Airpower Teaming System (ATS), opracowanego w ramach inicjatywy Loyal Wingman – Advanced Development Program dla australijskich królewskich wojsk lotniczych (RAAF, Royal Australian Air Force).

Boeing ATS ma 11,7 m długości. W przedniej części umieszczono modułową komorę ładunkową o długości 2,59 m i pojemności 147,5 tys. cm3. Promień działania ma wynieść nawet 3700 km. Do napędu wykorzystano lekki komercyjny silnik turboodrzutowy. Boeing deklaruje, że seryjny ATS może kosztować jednostkowo ok. 2 mln USD

Lot wykonano nad poligonem (strefą zakazaną) RAAF Woomera w Australii Południowej, gdzie znajdowała się stacja kontroli naziemnej. Nadzorował go doświadczony pilot-oblatywacz spółki Boeing. Został przeprowadzony po wcześniej ustalonych trasie z różną prędkością i na różnych pułapach, aby zweryfikować cechy aerodynamiczne konstrukcji i zademonstrować działanie samolotu. Co istotne był to oblot pierwszego od pięćdziesięciu lat wojskowego statku powietrznego zaprojektowanego i zbudowanego w Australii.

Przygotowania do dziewiczego lotu prototypu nr 001 o nr rejestracyjny PRV-001 rozpoczęto w grudniu 2020, gdy zrealizowano próby kołowania z dużą prędkością weryfikujących obsługę naziemną, nawigację i kontrolę oraz interfejs pilota. Zaprezentowano wówczas docelowe malowanie wraz z emblematem RAAF (Boeing ATS w nowym malowaniu gotowy do lotu, 2020-12-21).

 Pierwszy prototyp autonomicznego bezzałogowego statku latającego Boeing Airpower Teaming System został oblatany w Australii / Film: Boeing

Autonomiczny system sterowania ATS jest oparty na sztucznej inteligencji, dzięki nadzorującym ją algorytmom. Dlatego, 2 grudnia ub. r., zakończono próby w locie niewielkich, odrzutowych demonstratorów autonomicznych technologii, które zostaną wykorzystane w dalszych etapach inicjatywy Loyal Wingman Koniec prób demonstratorów autonomicznych technologii Boeinga, 2020-12-03).

Oblot prototypu ATS jest zwieńczeniem pracy ponad 35 przedsiębiorstw australijskich w ramach konsorcjum wykonawczego, w tym m.in. BAE Systems Australia, RUAG Australia, Ferra Engineering czy AME Systems. Jego montaż zakończono 5 maja ub. r. We wrześniu rozpoczęto próby naziemne, a w październiku pierwsze próby kołowania.

Departament Obrony Australii realizuje tzw. Plan Jericho, który zakłada wojskowe wykorzystanie sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego oraz współpracę systemów załogowych i bezzałogowych / Zdjęcia: Boeing Australia

Do jego budowy wykorzystano innowacyjne techniki inżynieryjne i projektowe Boeinga, w tym inicjatywę Black Diamond obejmującą tzw. cyfrowego bliźniaka (digital twin), dzięki czemu udało się zbudować funkcjonalny samolot w trzy lata od opracowania początkowego projektu.

ATS jest demonstratorem technologii w ramach koncepcji tzw. lojalnego skrzydłowego, który dzięki szeregowi zasobników z czujnikami do prowadzenia zwiadu, rozpoznania i walki radioelektronicznej, ma wspierać działania załogowych samolotów RAAF: wielozadaniowych F-35A Lightning II, myśliwskich F/A-18E/F Super Hornet, walki radioelektronicznej EA-18G Growler, patrolowych P-8A Poseidon czy wczesnego ostrzegania i kontroli E-7A Wedgetail. Docelowo jeden samolot załogowy ma zarządzać jednocześnie 4-6 ATS.

Jak podkreśla Boeing w komunikacie prasowym, inicjatywa Loyal Wingman – Advanced Development Program posłuży jako podstawa do zaoferowania ATS lub rozwiązań opracowanych dzięki niemu dla odbiorców eksportowych (CATS: Lojalni skrzydłowi z Indii, 2021-02-07; Bezzałogowce Spirit AeroSystems dla RAF, 2021-01-25; BAE Systems dołącza do programu Vanguard Skyborg, 2020-10-23).

2 marca australijski rząd federalny ogłosił wsparcie programu Loyal Wingman kwotą 115 mld USD w ciągu trzech lat i zwiększeniem zamówienia z trzech do sześciu prototypów Boeing ATS. Zawarta z Boeing Australia umowa pozwoli na dopracowanie projektu statku powietrznego, rozwój projektów obecnych i przyszłych wariantów ładunków użytecznych, rozszerzenie możliwości podejmowania decyzji przez sztuczną inteligencję, stworzenie systemu wsparcia eksploatacji systemu oraz rozwój zaawansowanych koncepcji poprzez cyfrowe testy i demonstracje.