W piątek, 31 maja 2024, na posiedzeniu Rady Ministrów Belgii, szefowa resortu obrony Ludivine Dedonder zatwierdziła plan zakupu 17 śmigłowców wielozadaniowych Airbus H145M, zamiast 20 zapowiadanych 21 marca 2023. Pozostałe trzy zachowano jednak jako opcję. Nowe wiropłaty planowo zastąpią 7 NHI NH90 TTH/NFH i 13 Leonardo AW109, w wersji A109BAi.
Zdjęcia: Jakub Link-Lenczowski, MILMAG
Nowe śmigłowce wejdą formalnie na wyposażenie Komponentu Lotniczego Sił Zbrojnych (Luchtcomponent), gdzie 15 będzie służyć do wsparcia sił operacji specjalnych i ewakuacji medycznej, ale 2 zostaną wydzielone do zadań dla Policji Federalnej (Federale Politie). H145M zostaną zamówione za pośrednictwem Agencji Wsparcia i Zamówień NATO NSPA (NATO Support and Procurement Agency), a pierwsze dostawy przewiduje się już w 2027 (zamiast 2026). Termin zakończenia dostaw to 2028.
Budżet zamówienia to 250,82 mln EUR (1,077 mld zł). Pakiet ma obejmować śmigłowce, części zamienne i niezbędny sprzęt naziemny, szkolenie personelu latającego i naziemnego oraz 5-letnie wsparcie logistyczne. W odrębnym postępowaniu zostaną zamówione dwa symulatory lotu klasy FMS (Flying Model Simulator).
Wybór oferty Airbus Helicopters (część grupy Airbus) został dokonany na podstawie analiz Komisji Zamówień Wojskowych (Commission des achats militaires) prowadzonych w drugiej połowie 2022 na rynku europejskim i północnoamerykańskim. 27 stycznia 2023 pojawiły się doniesienia prasowe o możliwości zakupu 15 H145M. 8 marca 2023 Komisja Zamówień Wojskowych dokonała ostatecznego wyboru.
Badania rynku uwypukliły również pewne perspektywy współpracy. Przede wszystkim między przemysłowcami, spółką Airbus Helicopters a belgijskimi spółkami, między innymi w celu dostarczenia określonego sprzętu i jego wsparcia techniczno-logistycznego.
Wśród argumentów “za” wyborem europejskich śmigłowców była również komplementarność z H145M wybranymi przez sąsiednie Luksemburg i Niemcy, których siły zbrojne są bliskimi partnerami belgijskich. Belgijskie i niemieckie siły zbrojne podpisały list intencyjny w sprawie ewentualnego rozwoju współpracy dwustronnej w dziedzinie operacji specjalnych. Około 20 H145M służy w Bundeswehrze, większość z nich na rzecz sił specjalnych. Ostatnio zatwierdzono też zakup 82 dodatkowych egzemplarzy (wcześniej planowano 64). Podobne porozumienie zawarto z Wielkim Księstwem Luksemburg, które zamówiło dwa H145M za pośrednictwem Agencji Wsparcia i Zamówień NATO NSPA.
Pierwsze informacje o możliwości ewentualnego wycofania 4 NH90 TTH (Tactical Transport Helicopter) pojawiły się 24 czerwca 2020, gdy belgijski resort obrony przedstawił propozycję cięć budżetowych obejmujących ograniczenie lotów tych śmigłowców. Argumentowano to zbyt wysokimi kosztami eksploatacyjnymi i planowanymi modernizacjami, brakami w zakresie personelu latającego oraz zbyt niskim poziomem wsparcia technicznego ze strony przemysłu. Później zdecydowano, że wszystkie NH90, w tym pokładowe NH90 NFH (NATO Frigate Helicopter) zostaną wycofane całkowicie z eksploatacji. Podobne kroki w ostatnich miesiącach poczynili inni użytkownicy tych wiropłatów: Australia, Szwecja i Norwegia.
Belgia stanie się dziewiątym użytkownikiem zmilitaryzowanego wariantu śmigłowca H145. W 2022 na zakup 6 śmigłowców H145M (z opcją na 6 kolejnych) zdecydował się Cypr, gdzie zastąpią one problematyczne Mi-35P. Oprócz wspomnianych Niemiec i Luksemburga, na ich zakup zdecydowały się również Ekwador (2 egzemplarze), Serbia (5 egz. + 10 zamówionych), Tajlandia (10 egz. + 15 zamówionych) i Węgry (20 egz.; przy czym jeden rozbity). 2 maja br. zakup 6 H145M ogłosił Sułtanat Brunei.
H145M to wielozadaniowy śmigłowiec wojskowy zapewniający możliwość realizacji szerokiej gamy misji. Na całym świecie wiropłaty z rodziny H145 dostarczone w liczbie ponad 1600 egzemplarzy wylatały dotychczas 7,6 miliona godzin. Śmigłowce te są używany przez wojska lądowe, siły powietrzne i organy ścigania na całym świecie w najbardziej wymagających misjach. Napędzany dwoma silnikami Safran Arriel 2E, H145 jest wyposażony w cyfrowy system sterowania silnikiem (FADEC). Posiada cyfrową awionikę Helionix, która w połączeniu z innowacyjnymi rozwiązaniami zarządzania danymi lotu oraz wydajnym czteroosiowym autopilotem, znacząco redukują obciążenie pilota podczas realizacji misji. Szczególnie niski ślad akustyczny sprawia, że H145 jest najcichszym śmigłowcem w swojej klasie (Ministerstwo Obrony Wielkiej Brytanii zamówiło kolejne śmigłowce Airbus H145).
Warto dodać, że Airbus Helicopters jest jednym z chętnych podmiotów w konsultacjach rynkowych Agencji Uzbrojenia w programie pozyskania zintegrowanego systemu szkolenia pilotów śmigłowców bojowych, złożonego z 24 śmigłowców.