W poniedziałek, 9 września 2024, rząd Królestwa Szwecji przedstawił 17. pakiet pomocy wojskowej walczącej Ukrainie o wartości 4,6 mld SEK (1,717 mld zł), który obejmuje dostawy sprzętu wojskowego, bezpośrednie zakupy, zapasy i wkład finansowy. Łączna, dotychczasowa pomoc Sztokholmu przekroczyła już 48,1 mld SEK (17,958 mld zł).
Transporter opancerzony piechoty Pansarbandvagn 302 / Zdjęcie: Jorchr via Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.0)
Tylko w 2024 Szwecja udzieliła Ukrainie wsparcia wojskowego w wysokości 25 mld SEK (9,333 mld zł). Poprzedni pakiet ogłoszono 16 maja br.
Zamówienia
Dzięki pakietowi wsparcia nr 17 Szwecja wkracza w nową fazę wsparcia wojskowego dla Ukrainy, kładąc większy nacisk na produkcję bieżącą zamiast donacji z zasobów sił zbrojnych. Pakiet zawiera trzy główne zamówienia o szczególnym priorytecie dla Ukrainy. Zamówienia zostaną przeprowadzone przez szwedzkie siły zbrojne lub agencję zamówień wojskowych FMV (Försvarets materielverk) przy Ministerstwie Obrony Szwecji. Wartość tych zamówień wynosi około 600 mln SEK (224 mln zł).
Szwecja wysłała wcześniej na Ukrainę 50 bojowych wozów piechoty Strf9040C. Te pojazdy okazały się bardzo przydatne dla Ukrainy, dlatego też planowane jest kolejne zamówienie 40 mm amunicji do armat automatycznych Bofors, używanych przez te wozy.
Pakiet wsparcia nr 16 obejmował ponad 200 opancerzonych transporterów gąsienicowych rodziny PBV 302. Aby zapewnić ukraińskim jednostkom większą zdolność do działań w ukryciu, pakiet nr 17 obejmie zakup wyposażenia maskującego dla tych pojazdów (prawdopodobnie system kamuflażu multispektralnego Saab Barracuda w wersji mobilnej MCS – przyp. red.).
Ukraiński popyt na bezzałogowe statki latające klasy mikro i mini pozostaje wysoki. Z tego powodu rząd szwedzki zamierza zapewnić dodatkowe fundusze na wsparcie ukraińskich sił zbrojnych w tym obszarze.
Zwiększone zdolności na lądzie
Pakiet wsparcia nr 17 obejmuje również sprzęt wojskowy dla wojsk lądowych o wartości około 500 mln SEK (186,673 mln zł). Ze względu na ataki Rosji na infrastrukturę cywilną i wojskową Ukraina ma duże zapotrzebowanie na rakietowe systemy przeciwlotnicze i przeciworakietowe. Szwecja przekazała wcześniej elementy systemów przeciwlotniczych Rb 97 (MIM-23 HAWK) oraz IRIS-T SLS, a obecny pakiet obejmuje zestawy przeciwlotnicze RBS 70.
Ukraina w szczególności poprosiła o więcej broni przeciwpancernej i min przeciwpancernych, aby lepiej operować przeciwko rosyjskim jednostkom zmechanizowanym. Pakiet wsparcia obejmuje zatem szereg uzbrojenia przeciwpancernego, granatników bezodrzutowych i min przeciwpancernych.
Pakiet obejmuje również:
- maski przeciwgazowe i sprzęt ochronny żołnierzy umożliwiający operacje w skażonym środowisku;
- Granatniki bezodrzutowe i jednorazowe wraz z amunicją oraz amunicję małokalibrową;
- Sprzęt szkoleniowy dla ukraińskich rekrutów;
- hełmy i wyposażenie zimowe.
Zwiększenie zdolności morskich
Istnieje nadal rosyjskie zagrożenie dla ukraińskiego ruchu statków handlowych, a takie statki są regularnie pilotowane przez oczyszczone z min szlaki w dół do Cieśniny Bosfor. Ponadto trwają intensywne walki na liniach frontu wyznaczonych przez rzeki, gdzie ukraińska marynarka wojenna wspiera wojska lądowe. Pakiet wsparcia obejmuje zatem transfer sprzętu morskiego o wartości około 500 mln SEK (186,673 mln zł).
Rzeki Ukrainy są obszarem działań wojennych, a szwedzkie kutry desantowo-szturmowe Stridsbåt 90 H(alv) okazały się dużym wzmocnieniem dla ukraińskiej marynarki wojennej. Pakiet wsparcia nr 17 obejmuje sześć dodatkowych kutrów (do 10 wcześniej dostarczonych) oraz pakiet wsparcia materiałowego i technicznego dla tych jednostek, jak również dwie przyczepy do wodowania ich.
Wsparcie materiałowe
W tej chwili przekazanie samolotów wielozadaniowych JAS 39C/D Gripen do Ukrainy nie wchodzi w grę ponieważ kolidowałoby to z priorytetowym wprowadzeniem samolotów F-16AM/BM. Jednak równolegle rząd szwedzki kontynuuje wysiłki w celu ustalenia warunków dla możliwych przyszłych dostaw Gripenów do Ukrainy. Pakiet wsparcia nr 17 dokonuje tego poprzez nabycie części zamiennych dla Gripenów o wartości około 2,3 mld SEK (858,696 mln zł).
Mowa o komponentach, które są ponownie wykorzystywane w budowie nowych samolotów JAS 39E. Dzięki pozyskaniu nowych części pewna liczba JAS 39C/D zostanie uratowana przed demontażem i może – jeśli rząd szwedzki tak zdecyduje – zostać rozpatrzona pod kątem ewentualnej przyszłej darowizny dla Ukrainy.
Wsparcie finansowe
Pakiet wsparcia w tym zakresie obejmuje około 700 milionów SEK (261,342 mln zł) na fundusze w zakresie obronności i inne inicjatywy wielostronne w 2024. Międzynarodowe inicjatywy, w ramach których kilka krajów tworzy warunki do większych zamówień, okazały się skuteczne. W tym obszarze istnieją zarówno krótkoterminowe inicjatywy wielostronne dotyczące konkretnych dostaw, takich jak amunicji, jak i bardziej stałe regularne fundusze, takie jak prowadzony przez Wielką Brytanię Międzynarodowy Fundusz na rzecz Ukrainy (International Fund for Ukraine, IFU).
Idag presenterades det 17:e militära paketet till Ukraina och uppgår till 4,6 mdkr. Det möter militära behov och skapar handlingsfrihet för framtiden. Det inkluderar materiel, direktupphandling, materielsatser och finansiella donationer.#StandWithUkraine https://t.co/uG9MBeFCgx pic.twitter.com/HefOOn4BwY
— Försvarsdepartementet (@ForsvarsdepSv) September 9, 2024
Sweden will donate different capabilities in the land and sea domains. More RBS70, grenade launchers, ammunition, anti-tank mines and CBRN equipment will strengthen the Ukrainian ground forces. (2/10)
— Pål Jonson (@PlJonson) September 9, 2024
To go from donation to production of arms to Ukraine, new steps are taken in this package: Drones, camo to PBV 302 and ammunition to Combat Vehicle 90 will be procured to Ukraine. This dimension will be increasingly important going forward. (4/10)
— Pål Jonson (@PlJonson) September 9, 2024
At the moment, transferring JAS Gripen to Ukraine is not a viable option, as it would interfere with the introduction of the F-16. Sweden remains in close contact with the international combat aircraft coalition that supports Ukraine. (6/10)
— Pål Jonson (@PlJonson) September 9, 2024
A future descion depends on the ability to maintain Swedish security and Ukraine's ability to receive it. A donation of Gripen would also require cooperation with several countries. (8/10)
— Pål Jonson (@PlJonson) September 9, 2024
As has been stated previous Sweden has avoided restrictions on the use of our donated weapons including the use on Russian territory. Ukraine is clearly exercising its right to self-defence in accordance with international law. Supporting Ukraine is not escalating. (10/10)
— Pål Jonson (@PlJonson) September 9, 2024