10 czerwca br. minister obrony Norwegii Bjørn Arild Gram poinformował o planie natychmiastowego zakończenia eksploatacji czternastu śmigłowców morskich NH90 NFH (NATO Frigate Helicopter), użytkowanych przez królewską marynarkę wojenną (Sjøforsvaret) z powodu niezadowalającej gotowości operacyjnej i wieloletnich opóźnień w dostawach (Airbus i Kongsberg wspólnie dla norweskich NH90).
Ministerstwo obrony Norwegii podjęło decyzję o wycofaniu z eksploatacji czternastu śmigłowców morskich NH90 NFH, użytkowanych przez królewską marynarkę wojenną / Zdjęcie: Airbus Helicopters
Niestety doszliśmy do wniosku, że bez względu na to, ile godzin pracują nasi technicy i ile części zamówimy, NH90 nigdy nie będzie w stanie sprostać wymaganiom norweskich sił zbrojnych. Na podstawie wspólnej rekomendacji sił zbrojnych oraz powiązanych departamentów i agencji rząd norweski postanowił zatem zakończyć eksploatację NH90 i upoważnił agencję zakupów obronnych (Forsvarsmateriell, FMA) do rozwiązania umowy, powiedział na konferencji minister obrony, Bjørn Arild Gram.
Norweska Forsvarsmateriell poinformowała następnie producenta NH90, konsorcjum NHIndustries (NHI), że rozwiązała umowę w całości i że będzie dążyć do pełnej restytucji wszystkich funduszy i aktywów otrzymanych przez obie strony. Agencja rozpocznie teraz przygotowania do zwrotu śmigłowców wraz z otrzymanymi częściami zamiennymi i sprzętem. Zwróci się również do NHI o zwrot kosztów, który obejmie około 5 mld NOK (2,26 mld zł) zapłaconych w ramach umowy, oprócz odsetek i innych wydatków.
Wielokrotnie podejmowaliśmy próby rozwiązania problemów związanych z NH90 we współpracy z NHI, ale ponad 20 lat po podpisaniu umowy, wciąż nie mamy śmigłowców zdolnych do wykonywania misji, do których zostały zakupione, i NHI nie było w stanie przedstawić nam realistycznych rozwiązań, powiedziała Gro Jære, dyrektor generalna FMA.
W odpowiedzi, konsorcjum NHI poinformowało, że jest bardzo rozczarowane decyzją rządu w Oslo. Twierdzi też, że zarzuty użytkownika przeciwko NH90 są bezpodstawne i zakwestionowano również, czy Norwegia mogłaby legalnie rozwiązać umowę, ale jednocześnie nie zagroziła wyraźnie działaniami prawnymi.
Norwegia zamówiła 14 NH90 NFH w 2001 roku z dostawami w latach 2005-2008, które są budowane przez konsorcjum NHI, złożone z Airbus Helicopters (wcześniej Eurocopter), Leonardo (wcześniej AgustaWestland) i Fokker Aerostructures (wcześniej Stork Fokker Aerospace). Dostawy dla Norwegii jednak rozpoczęły się dopiero 30 listopada 2011, a wiropłaty powstają w zakładach Leonardo w Vergiate w północnych Włoszech.
Z powodu opóźnień, w 2012 rozpoczęto bezowocne poszukiwanie alternatywy w postaci MH-60R Seahawk. Tymczasem, do stycznia 2016 dostarczono 6 egzemplarzy NH90 NFH. Z kolei raport sił zbrojnych z 2018 stwierdził, że flota wykonuje niewystarczającą liczbę godzin nalotu w stosunku do ich zadań (700 zamiast 3900 godzin rocznie) i rekomendowano zmodyfikowanie wszystkich egzemplarzy patrolowych do zadań SAR. Jednak już we wrześniu tego samego roku wycofano się z tego pomysłu. Do stycznia 2021 Leonardo dostarczyła 11 śmigłowców, a w tym roku kolejne trzy (dostarczony miał zostać ostatni). 6 egzemplarzy dostosowano do roli zwalczania okrętów podwodnych na rzecz fregat rakietowych typu Fridtjof Nansen oraz 8 egzemplarzy do roli patrolowej w straży wybrzeża (Kystvakten) z bazy lotniczej Bardufoss w okręgu Troms og Finnmark na północy kraju.
Co ważne, Norwegia nie jest pierwszym użytkownikiem, które zdecydowało się na przedwczesne wycofanie tych stosunkowo nowych śmigłowców. W czerwcu 2020 Belgia zdecydowała o ograniczeniu lotów swoich 4 NH90 TTH (Tactical Transport Helicopter), a już we wrześniu o wycofaniu z eksploatacji z terminem do 2023. 9 grudnia 2021 Australia ogłosiła wycofanie 12 problematycznych NH90 TTH (lokalnie oznaczonych jako MRH-90 Taipan) dekadę wcześniej, niż pierwotnie planowano i zastąpienie ich UH-60M Black Hawk. Z kolei 29 grudnia 2021 media szwedzkie informowały, że resort obrony prowadzi analizy w celu zastąpienia 18 NH90 TTH (oznaczonymi lokalnie jako HKP14E/F) wielozadaniowymi UH-60M Black Hawk i pokładowymi MH-60R Seahawk (Australia: UH-60M zastąpią MRH-90, Cięcia w belgijskich wojskach lotniczych).
Pozostali użytkownicy NH90 to Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Włochy, Niderlandy, Nowa Zelandia, Oman, Katar i Hiszpania (Sonary Thalesa do niemieckich śmigłowców NH90 MRFH, Rohde & Schwarz dostarczy radiostacje do niemieckich śmigłowców NH90 MRFH, Katar odbiera śmigłowce NH90).
Komentarze
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.