W sobotę, 5 października 2024, jak przekazał tajwański serwis prasowy UP Media, minister obrony Republiki Chińskiej (Tajwanu) Wellington Koo Li-hsiung poinformował podczas debaty w Yuanie Legislacyjnym (parlamencie) o rezygnacji z planów opracowania własnego samolotu wielozadaniowego nowej generacji (który ogłoszono 15 kwietnia 2021) i chęci kontynuacji pozyskiwania sprzętu wojskowego w Stanach Zjednoczonych (Kolejne wsparcie USA dla tajwańskiego lotnictwa wojskowego).
Tajwańskie F-16V / Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Republiki Chińskiej
Plany ogłoszono podczas debaty dotyczącej przyszłości potencjału bojowego wojska lotniczych (ROCAF). Minister obrony stwierdził, że Tajwan nie dysponuje technicznymi i technologicznymi możliwościami budowy samolotów bojowych nowej generacji oraz napotkano problemy w pozyskiwaniu niektórych komponentów za granicą.
Musimy rozwiązać dwie kwestie, jeśli chodzi o sprawy związane z myśliwcami nowej generacji — mówił podczas debaty minister. Musimy mieć dojrzale opracowane kluczowe technologie, które są niezbędne do budowy myśliwców. Inną kwestią jest to, że musimy być w stanie pozyskać z innych krajów niezbędny sprzęt potrzebny do budowy myśliwca. Możemy iść naprzód tylko wtedy, gdy spełnione zostaną oba warunki, ale niektóre kluczowe technologie jeszcze nie dojrzały.
Dlatego resort zrezygnował z kontynuacji programu ADF (Advanced Defense Fighter), realizowanego od trzech lat pod nadzorem Narodowego Instytutu Nauki i Technologii Chung-Shan (NCSIST), którego partnerem przemysłowym była spółka AIDC (Aerospace Industrial Development Corporation). Pierwotnie oczekiwano, że nowa konstrukcja wejdzie do służby już w 2031.
Jako trudności wskazano, że NCSIST nie był w stanie opracować silnika turbowentylatorowego o wystarczającym ciągu, co postawiło Tajwan przed koniecznością złożenia wniosku do Stanów Zjednoczonych o zakup silników General Electric F414-GE-400.
Dlatego, z uwagi na konieczność dalszej rozbudowy potencjału bojowego ROCAF, rząd w Tajpej zwróci się do USA w sprawie możliwości zakupu kolejnych samolotów bojowych w tym kraju.
Minister obrony zaznaczył, że rozwój lokalny był preferowaną metodą realizacji programów poprzedniej prezydent kraju, Tsai Ing-wen. 20 maja br. zaprzysiężony na to stanowisko został Lai Ching-Te z Demokratycznej Partii Postępowej.
W przeszłości Tajwan bezskutecznie wnioskował o możliwość zakupu w USA samolotów krótkiego startu i pionowego lądowania Lockheed Martin F-35B Lightning II, a Waszyngton w zamian oferował F/A-18E/F Super Hornet i F-15 2040C (bazujący na F-15 Silent Eagle dla Korei Południowej, z którego powstał obecnie produkowany F-15EX Eagle II).
Ostatecznie, w sierpniu 2020 zakupiono 66 fabrycznie nowych F-16C/D Block 70, a wcześniej rozpoczęto modernizację 141 F-16A/B do standardu F-16V w ramach programu o kryptonimie Phoenix Rising (aka. Feng Zhan). Dostawy samolotów zmodernizowanych zakończono w grudniu ub. r., natomiast dostawy fabrycznie nowych powinny rozpocząć się w ostatnim kwartale br. i zakończyć do 2026. Dlatego nie można wykluczyć, że władze w Tajpej mogą wnioskować o kolejne F-16 w najnowszej wersji.
Do zastąpienia są przede wszystkim samoloty F-CK-1 Ching-kuo, które zostały wyprodukowane przez AIDC w liczbie 137 egzemplarzy w latach 1989-1999 (obecnie pozostają w służbie 103 zmodernizowane samoloty). Z końcem 2023 wycofano myśliwskie F-5E/F Tiger II, a rozpoznawcze RF-5E Tigergazer w dalszej kolejności (łącznie 27 egz.), ale pozostać mają na razie Mirage 2000-5EI (45 egz.), których program modernizacji jest badany pod kątem wykonalności.
Minister Wellington Koo Li-hsiung poinformował również podczas debaty, że dostawy 50 bomb szybujących AGM-154C JSOW Block III zostały opóźnione i mają dotrzeć dopiero pod koniec 2026.
Warto zauważyć, że uzupełnieniem anulowanych samolotów ADF miały być pociski rakietowe średniego zasięgu nowej generacji, których opracowanie ogłoszono 12 sierpnia 2023. Obecny status programu nie został przedstawiony podczas debaty.