W środę, 4 czerwca 2025, szwedzka spółka Saab Defence and Security poinformowała, że dowództwo królewskich tajlandzkich wojsk lotniczych (Kong Thab Akat Thai, RTAF) potwierdziło wybór samolotów wielozadaniowych JAS 39E/F Gripen. Producent wraz z urzędem zamówień obronnych FMV (Försvarets materielverk) przy Ministerstwie Obrony Królestwa Szwecji podejmą teraz kolejne kroki w procesie zamówień publicznych z Królestwem Tajlandii.
Zdjęcia: Saab Defence and Security
W tym momencie Saab nie podpisał umowy ani nie otrzymał zamówienia związanego z tym ogłoszeniem.
Oprócz samolotów wielozadaniowych Gripen E/F i związanego z nimi sprzętu, oferta Saaba obejmuje również długoterminowy pakiet offsetowy. Przyniesie to korzyści bezpieczeństwu narodowemu i strategicznej niezależności Tajlandii, a jednocześnie zapewni nowe miejsca pracy i inwestycje szeregowi tajskich sektorów publicznego. Szczegóły nie zostały jeszcze ustalone.
Z zadowoleniem przyjmujemy wybór Gripen E/F przez Królewskie Tajskie Siły Powietrzne jako przyszłego myśliwca i z niecierpliwością czekamy na kolejne kroki w tym procesie zamówień. Gripen E/F to najlepsze rozwiązanie, które zapewni Tajlandii niezależne siły powietrzne na przyszłość, co znacząco przyczyni się do bezpieczeństwa kraju – powiedział Micael Johansson, prezes i dyrektor generalny Saab Defence and Security.
Przypomnijmy, że władze w Bangkoku poszukiwały następcy dla 12 starzejących się samolotów F-16A/B Block 10/15 w ramach 102. Eskadry. Postępowanie ogłoszono w listopadzie 2023, po fiasku negocjacji w sprawie zakupu 8 samolotów F-35A Lightning II. Przeszkodą miały być wówczas zbyt bliskie relacje wojskowe z Chinami.
10 lipca 2024 lokalny dziennik The Bangkok Post informował, że dowództwo Kong Thab Akat Thai zarekomendowało Ministerstwu Obrony zakup w Szwecji samolotów Gripen E/F, a nie oferowanych przez USA najnowszych samolotów Lockheed Martin F-16C/D Block 70. 27 sierpnia 2024 ostatecznie wybrano szwedzką ofertę, która była rozpatrywana przez 10 miesięcy.
7 lutego br. Saab Defence and Security oraz tajlandzka Thai Aviation Industries (TAI) podpisały protokół ustaleń (Memorandum of Understandings, MoU) w sprawie o rozszerzeniu współpracy przemysłowej przy samolotach wczesnego ostrzegania Saab 340B AEW i rzeczonych JAS 39E/F Gripen.
Zakup jest planowany w dwóch transzach ze względu na ograniczenia budżetowe: 4 egzemplarze (w tym 3 jednomiejscowych i 1 dwumiejscowy) z dostawami w 2029. W latach 2026-2027 planowane jest zamówienie kolejnych 8 egzemplarzy (6 jednomiejscowych i 2 dwumiejscowych) – łącznie 12 egzemplarzy. Wcześniej doniesienia medialne mówiły o zakupie maksymalnie 16 egzemplarzy. Od 2011 Tajlandia użytkuje ponadto 11 starszych samolotów JAS 39C/D Gripen (dwunasty rozbił się).
Na liście do wycofania w przyszłości są pozostające w służbie od ponad 30 lat F-5B Freedom Fighter i F-5E/F Tiger II, w liczbie 33 egzemplarzy. Poza tym Tajlandia dysponuje 38 zmodernizowanymi F-16A/B Block 15 MLU.
W ostatnim czasie rząd Szwecji i Saab złożyły ofertę sprzedaży 12 samolotów JAS 39E/F Gripen do Peru, a zakup, prawdopodobnie,16 samolotów tego typu ogłosiła sąsiednia Kolumbia. Obecnie, Gripen E/F jest także faworytem w przetargu na Filipinach (wraz z F-16C/D Block 70/72).
Wcześniej na ich zakup zdecydowała się Szwecja (60 zamówionych JAS 39E + 10 kolejnych w ramach opcji; pierwsze trzy dostarczone) oraz wspomniana Brazylia (36 zamówionych JAS 39E/F jako F-39E/F z częściową produkcją lokalną, z których dostarczono 8, planowane dokupienie 8 kolejnych w ramach opcji na maksymalnie 72).
Wcześniej najnowsze Gripeny były bezskutecznie oferowane na innych rynkach zagranicznych, m.in. w Kanadzie, Finlandii, Indonezji, Danii, Królestwie Niderlandów, Norwegii, Polsce czy Szwajcarii. Niewykluczone, że temat tych samolotów powróci w Kanadzie, z uwagi na implikacje polityczne związane z zakupem 88 F-35A Lightning II (Czechy przyjęły szwedzką ofertę na przedłużenie dzierżawy Gripenów, Węgry zwiększą liczbę Gripenów).
Royal Thai Air Force confirms selection of Saab’s Gripen E/F.
“We welcome the Royal Thai Air Force’s selection of Gripen E/F as its future fighter and look forward to the next steps in this procurement process,” says Micael Johansson, CEO of Saab. https://t.co/ZzU8cfdiPH
— Saab (@Saab) June 4, 2025