Czesi zamówili izraelski system obrony powietrznej

27 września departament komunikacji ministerstwa obrony Republiki Czeskiej poinformował o zawarciu umowy międzyrządowej o wartości 13,69 mld CZK (2,47 mld zł) na zakup mobilnego systemu obrony powietrznej krótkiego zasięgu SPYDER (Surface-to-air PYthon and DERby), produkcji izraelskiej spółki Rafael Advanced Defense Systems. Dostawy mają zakończyć się do 2026 (Zielone światło dla czeskich ahs CAESAR).

Ministerstwo obrony Republiki Czeskiej poinformowało o zawarciu umowy na zakup mobilnego systemu obrony powietrznej krótkiego zasięgu SPYDER, produkcji izraelskiej. Rafael zaoferował możliwość integracji wszystkich elementów systemu z podwoziami Tatra 815 / Zdjęcie: Rafael Advanced Defense Systems

Negocjacje trwały 10 miesięcy, począwszy od listopada 2020, po tym jak rząd premiera Andreja Babiša wybrał ofertę izraelską we wrześniu tego samego roku (pierwotnie planowano zawarcie umowy na początku br.). Były wspierane przez kancelarię prawną Havel & Partners (Czesi wybierają izraelski system opl krótkiego zasięgu).

Minister obrony Lubomír Metnar podkreślił, iż oferta z Izraela była najkorzystniejsza pod względem wysokiego poziomu zdolności bojowych, jak i bezpieczeństwa dostaw:

Doceniam gotowość rządu Izraela do podzielenia się z nami najnowocześniejszym systemem obrony, który przeniesie naszą armię w kierunku możliwości XXI wieku. Wreszcie pozbywamy się zależności od radzieckich 2K12 Kub z lat 70-tych, które nie spełniają obecnych wymagań pola walki w zakresie obrony przestrzeni powietrznej, podkreślił szef resortu obrony Czech.

Co istotne, w dostawy nowych zestawów rakietowych będzie zaangażowany czeski przemysł, wymagano 30-procentowego progu udziału rodzimych przedsiębiorstw od wartości zamówienia, a więc nieco ponad 4 mld CZK (720 mln zł). Co istotne, w ubiegłym roku wartość kontraktu szacowano na 15 mld CZK (2,71 mld zł). Czeskimi partnerami Rafaela będą kompania Retia z Pardubic oraz państwowy Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia i Amunicji (Vojenský technický ústav výzbroje a munice, VTÚVM) ze Slavičína (Bezzałogowy UGV-Pz w czeskiej armii).

Szacuje się, że zestawy SPYDER będą służyć w czeskich siłach zbrojnych (Armáda České republiky, AČR) przez okres 20 lat lub dłużej, więc koszty eksploatacji oszacowano na około 23 mld CZK (4,16 mld zł), z czego 7,5 mld CZK (1,36 mld zł) trafi do izraelskiego producenta. Procedura wyboru następcy zestawów 2K12 Kub (w kodzie DIA/NATO SA-6 Gainful) trwała od 2016 – początkowo system miał kosztować czeskiego podatnika 10 mld CZK (1,81 mld zł), ale później znacznie zwiększono budżet, który uznano za niedoszacowany (Czesi odbierają pierwsze Hiluxy).

Choć czeski resort obrony nie poinformował, który wariant systemu został zamówiony, to jak wynika z opublikowanych zdjęć będzie to wariant o wydłużonym zasięgu, czyli SPYDER-MR/LR wyposażona w osiem pocisków Python 5 lub/i I-Derby/I-Derby ER o zwiększonym zasięgu, dzięki zastosowaniu rakietowych przyspieszaczy, co powala na rażenie celów na dystansach do 70-80 km i pułapie nawet 18-20 tys. m (Produkcja pierwszego UH-1Y dla Czech, Czechy: zaproszenia do składania ofert na bwp).

Co istotne, ze systemem SPYDER-MR/LR będą w pełni kompatybilne trójwspółrzędne radary wielozadaniowe IAI Elta EL/M-2084 MMR, na które Czesi zdecydowali się 5 grudnia 2019 w ramach programu 3D Medium Air Defence Radars (3D MADR). Koszt zakupu ośmiu stacji to 125 mln USD. Również w tym przypadku, 30% zamówienia miało zostać ulokowane w czeskim przemyśle. Dostawy przewidziano na lata 2021-2023 (Izraelskie radary jednak dla Czech).