8 kwietnia europejska spółka Airbus Defence and Space poinformowała, że wspólnie z niderlandzką Organizacja Badań Stosowanych TNO (Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek) uruchomiły program mający na celu opracowanie demonstratora terminalu komunikacji laserowej dla samolotów pod nazwą UltraAir.

Airbus i niderlandzka Organizacja Badań Stosowanych TNO uruchomiły program mający na celu opracowanie demonstratora terminalu komunikacji laserowej dla samolotów pod nazwą UltraAir / Grafika: Airbus Defence and Space

Projekt, współfinansowany przez Airbusa, TNO i Niderlandzkie Biuro Kosmiczne (NSO), jest częścią programu ScyLight Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA (European Space Agency), mającego na celu opracowanie technologii bezpiecznej komunikacji laserowej. Obejmuje on zaprojektowanie, budowę i testowanie demonstratora technologii (Airbus w programie francuskiej łączności satelitarnej dla wojska).

Technologie łączności laserowej to kolejna rewolucyjna zmiana w komunikacji satelitarnej (SATCOM), zapewniająca nieosiągalne dotychczas szybkości transmisji, bezpieczeństwo danych i odporność na zakłócenia. Mają one pozwolić na zaspokojenie potrzeby przewoźników komercyjnych w następnej dekadzie (Airbus w studium budowy europejskiego systemu łączności satelitarnej).

Dzięki bardzo stabilnemu i precyzyjnemu optycznemu systemowi mechatronicznemu, terminal UltraAir będzie zdolny do zestawiania połączeń laserowych między samolotem a satelitą, znajdującym się na orbicie geostacjonarnej na pułapie 36 000 km nad powierzchnią Ziemi. Demonstrator technologii utoruje drogę przyszłemu systemowi UltraAir, w którym szybkości transmisji danych będą mogły osiągnąć kilka gigabitów na sekundę, zapewniając jednocześnie ochronę przed zakłóceniami i niskie prawdopodobieństwo przechwycenia.

W ten sposób UltraAir nie tylko umożliwi wojskowym samolotom i bezzałogowym statkom latającym (bsl) łączenie się w chmurze bojowej, ale także w dalszej perspektywie pozwoli pasażerom podróżującym liniami lotniczymi korzystać z szybkich połączeń i transmisji danych, dzięki konstelacji SpaceDataHighway Airbusa, tzw. kosmicznej infostrady. Z zajmowanej na orbicie pozycji geostacjonarnej, satelity transmisyjne SpaceDataHighway (EDRS) przekazują na Ziemię dane zebrane przez satelity obserwacyjne w czasie zbliżonym do rzeczywistego, podczas gdy w tradycyjnych systemach transmisja zajmuje kilka godzin (Airbus rozszerza konstelację SpaceDataHighway).

Airbus kieruje projektem i wnosi swoje unikalne doświadczenie w laserowej komunikacji satelitarnej, zdobyte w programie SpaceDataHighway. Będzie koordynować rozwój terminalu i testy na ziemi i w powietrzu. Jako kluczowy partner projektu, TNO zapewni doświadczenie w zakresie precyzyjnej optomechatroniki, przy wsparciu niderlandzkich spółek z branży zaawansowanych technologii i przemysłu kosmicznego.

Airbus Defence and Space w Niderlandach będzie odpowiedzialny za uprzemysłowienie produkcji terminali. Tesat, spółka Airbusa, wniesie wiedzę techniczną w zakresie systemów komunikacji laserowej i będzie zaangażowana we wszystkie testy. Pierwsze z nich odbędą się pod koniec 2021 roku. W drugiej fazie testy naziemne rozpoczną się na początku 2022 na hiszpańskiej Teneryfie, gdzie zostanie ustanowiona łączność między demonstratorem UltraAir a terminalem laserowym umieszczonym na satelicie Alphasat za pomocą optycznej stacji naziemnej ESA. W celu ostatecznej weryfikacji w locie, demonstrator UltraAir zostanie zintegrowany z samolotem do połowy 2022.

Wraz ze wzrostem zapotrzebowania na usługi satelitarne dają o sobie znać tzw. wąskie gardła w tradycyjnych pasmach częstotliwości radiowej łączności satelitarnej. Łącza laserowe mają również tę zaletę, że pozwalają uniknąć zakłóceń i wykrywania, bowiem w porównaniu do już zatłoczonych częstotliwości radiowych, komunikacja laserowa jest niezwykle trudna do przechwycenia ze względu na znacznie węższą wiązkę. Dzięki temu terminale laserowe mogą być lżejsze, zużywać mniej energii i oferować lepsze bezpieczeństwo, niż ich odpowiedniki radiowe. Nowy program jest kluczowym elementem ogólnej strategii Airbusa, zmierzającej do rozwoju komunikacji laserowej, która przyniesie korzyści dla klientów rządowych i wojskowych.