Pierwsze AMPV w służbie US Army

14 marca br. służba prasowa 1. Pancernego Brygadowego Zespołu Bojowego (1st Armored Brigade Combat Team, 1st ABCT) 3. Dywizji Piechoty (3rd Infantry Division) amerykańskich wojsk lądowych (US Army) poinformowała, że odebrała w koszarach Fort Stewart w stenie Georgia pierwszą partię seryjnych gąsienicowych transporterów opancerzonych AMPV (Armored Multi-Purpose Vehicle), zaprojektowanych przez BAE Systems jako następców przestarzałych pojazdów rodziny M113, używanych od lat 1960., których około 400 przekazano Ukrainie (Seryjny AMPV gotowy do przekazania US Army).

To była długa podróż; około dziesięć lat temu US Army podjęła wysiłki na rzecz modernizacji swoich Pancernych Brygadowych Zespołów Bojowych – powiedział dziennikarzom Jim Schirmer, zastępca dyrektora programu Ground Combat Systems w US Army.

3. Dywizji Piechoty US Army jest pierwszym związkiem taktycznym w US Army, który dysponuje w pełni zmodernizowaną ABCT z najnowszymi czołgami M1A2SEPv3 Abrams, bojowymi wozami piechoty M2A4 Bradley, haubicami M109A7 PIM (Paladin Integrated Management), a od teraz gąsienicowymi transporterami opancerzonymi AMPV. (Pierwsze zmodernizowane M2A4 w linii, US Army odbiera M109A7 PIM, US Army odbiera najnowsze Abramsy).

Schirmer powiedział, że AMPV dzieli wspólne komponenty z haubicami M109A7 PIM i bwp M2A4 Bradley, w tym w zakresie układu gąsienicowego, power packu i skrzyni biegów, co zmniejszy obciążenie logistyczne 3. Dywizji Piechoty. Przekazanie wozów sygnalizuje również, że decyzja produkcyjna na pełną skalę (Milestone C) jest tuż za rogiem, którego oczekuje się do końca bieżącego miesiąca, dodał. AMPV współdzieli również powyższe komponenty z opracowywaną haubicą samobieżną M1299 ERCA, artyleryjskim wozem amunicyjnym M992A3 oraz wieloprowadnicową wyrzutnią rakietową M270A2 MLRS.

Na początku mieliśmy wiele problemów i jesteśmy teraz całkiem pewni, że główny wykonawca, BAE Systems, przez to przeszedł. Dostarczali więc pojazdy na czas przez zdecydowaną większość ubiegłego roku, a problemy z jakością, które odnotowaliśmy na początku, zostały w dużej mierze naprawione – powiedział Schirmer.

Spółka BAE Systems otrzymała 3 marca br. kontrakt o wartości 245,646 mln USD na zakup materiałów niezbędnych do realizacji przyszłych zamówień AMPV.

Pojazdy AMPV powstają w zakładach BAE Systems Land & Armaments LP w Aiken (w stanie Karolina Południowa), Minneapolis (Minnesota), San Jose (Kalifornia), Sterling Heights (Michigan) i York (Pensylwania). W tych ostatnich odbywa się montaż końcowy.

Warianty pojazdów rodziny AMPV to:

• wóz dowódczy M1286 Mission Command (MCmd), który ułatwi cyfrowe dowodzenie pododdziałami, dzięki większemu wnętrzu oraz zwiększonym możliwościom ochrony załogi, zasilania i chłodzenia. Jego gabaryty zapewniają potencjał modernizacyjny – umożliwiają rozbudowę zainstalowanych na pokładzie systemów dowodzenia, kontroli, komunikacji i komputerowych;
• wóz ogólnego przeznaczenia M1283 General Purpose (GP), przeznaczony do działań na polu walki, transportu żołnierzy, zapasów, ewentualnej ewakuacji rannych i zabezpieczania działań wozów wyspecjalizowanych;
• moździerz samobieżny M1287 Mortar Carrier Vehicle (MCV), przeznaczony do zapewniania wsparcia ogniowego pododdziałom ABCT podczas operacji zaczepnych;
• wóz ewakuacji medycznej M1284 Medical Evacuation Vehicle (MEV), umożliwiający podjęcie natychmiastowego leczenia rannych lub ewakuacji poszkodowanych do punktów segregacji rannych;
• wóz ratunkowy M1285 Medical Treatment Vehicle (MTV) to pierwszy tego typu pojazd służący jako sala operacyjna na gąsienicach – do ratowania żołnierzy, którzy odnieśli obrażenia zagrażające życiu.

Ponadto, BAE Systems ze środków własnych opracowuje wariant pojazdu specjalistycznego dla brygad inżynieryjno-amfibijnych (Engineer Amphibian Brigades).

13 marca br. Departament US Army przedłożył poprawki do projektu budżetu obronnego NDAA na rok fiskalny 2024, w którym jednak wnioskuje się o mniejszą partię seryjnych wozów niż planowano wcześniej. W obecnym  roku fiskalnym US Army planowała, że zamówi w ramach FY2024 do 131 egzemplarzy AMPV za 682,4 mln USD. Zamiast tego, obecnie planuje się zamówić 91 pojazdów za 555 mln USD. Jednak w ramach dodatkowego finansowania, zatwierdzonego w związku z przekazywaniem M113 Ukrainie z zasobów US Army, planuje się zamówienie dodatkowych pojazdów, zwiększających pulę do 197 egzemplarzy.

Na bieżący rok fiskalny, Kongres zatwierdził zakup 72 AMPV, co oznacza, iż BAE Systems będzie musiało zwiększyć produkcję miesięczną z 12 do 16 egzemplarzy, co spółka zresztą planuje osiągnąć w ciągu 2 lat. Pozwoli to na przezbrojenie dwóch ABCT w trzy lata.

Przypomnijmy, że w cztery lata temu US Army zatwierdziła uruchomienie produkcji małoseryjnej (LRIP). Zamówiono 117 AMPV na podstawie dwóch aneksów o wartości 575 mln USD (2,11 mld zł) do umowy, podpisanych 19 lutego 2019. Umowa bazowa z 2018 obejmuje opcję na łącznie 460 pojazdów (oprócz 29 prototypów dostarczony na podstawie umowy z 2014). Kolejne 160 wozów zamówiono 21 stycznia 2020. W 2015 planowano zakup 2897 pojazdów za szacunkową kwotę 10,723 mld USD.

13 października 2022 w ośrodku doświadczalnym US Army Cold Regions Test Center na Alasce, przeprowadzono testy AMPV w arktycznych warunkach (temperatury sięgały wówczas -37 st. C). Pojazd w wersji wozu ewakuacji medycznej M1284 MEV przejechał około 1600 km.

Zdjęcia: Dan Heaton, US Army