W czwartek, 26 czerwca 2026, służba prasowa fińskich wojsk lotniczych (Suomen Ilmavoimat) opublikowała w mediach społecznościowych fotografie z rozpoczęcia montażu końcowego pierwszego z 64 samolotów wielozadaniowych F-35A Lightning II, które powstają w zakładach Lockheed Martin Aeronautics FACO (Final Assembly and Check-Out) w Fort Worth w Teksasie.
Zdjęcia: Chris Hanoch, Lockheed Martin
Rzeczony egzemplarz nosi numer fabryczny MF-1 i numer seryjny JF-501. Jego budowę rozpoczęto 28 października 2024 (przy czym produkcja pierwszych komponentów rozpoczęła się w drugiej połowie 2023). Obecnie skompletowano przednią część kadłuba, centralną część kadłuba, zespoły skrzydeł i tylna część kadłuba, które połączono przy użyciu elektronicznego systemu montażu EMAS (Electronic Mate and Alignment System). Brakuje jeszcze ogona, sekcji nosowej, owiewki kabiny itd. Prezentację kompletnego samolotu zaplanowano na jesień br.
Samoloty dla Finlandii są produkowane w ramach serii od 17. do 22. w najnowszej wersji Block 4 w konfiguracji wyposażenia Technical Refresh 3 (TR3). Pierwsze osiem z nich trafi do bazy lotniczej Ebbing Gwardii Narodowej stanu Arkansas w Fort Smith w celu wstępnego szkolenia personelu fińskiego w zakresie obsługi F-35A. Pod koniec 2026 pierwsze samoloty zostaną przeniesione do bazy lotniczej Rovaniemi w Laponii.
Na uzbrojenie fińskich F-35A wejdą już zamówione pociski przeciwradiolokacyjne o wydłużonym zasięgu AGM-88G AARGM-ER (150 egzemplarzy) i pociski manewrujące AGM-158B-2 JASSM-ER (200 egzemplarzy), a rząd w Helsinkach otrzymał zgody na pozyskanie nawet 500 bomb GBU-53/B SDB II, 190 pocisków rakietowych powietrze-powietrze AIM-9X Block II Sidewinder, 148 pocisków szybujących AGM-154C-1 JSOW-C1, 120 bomb ogólnego przeznaczenia BLU-117, 32 bomby ogólnego przeznaczenia BLU-109 czy 150 bomb ogólnego przeznaczenia BLU-111. Planowana jest też integracja z pociskami manewrującymi JSM (Joint Strike Missile).
F-35A zastąpią 60 egzemplarzy samolotów Boeing F/A-18C/D Hornet (z 62 pierwotnie; pierwszy wycofano 26 kwietnia 2024, a 7 maja br. jeden rozbił się) w ramach programu HX. Finlandia jest też zainteresowana wspólnym zakupem wraz ze Szwecją i Danią samolotów wczesnego ostrzegania i dowodzenia Saab GlobalEye oraz dołączeniem do floty wielozadaniowych samolotów transportowo-tankujących Airbus A330-200 MRTT (Multi-Role Tanker Transport) w ramach inicjatywy NATO MMF (Multinational Multi Role Tanker Transport Fleet). Fińskie Błyskawice mają być w przyszłości częścią wspólnych nordyckich sił powietrznych.
Elementy fińskich samolotów są produkowane w kilku krajach użytkowników tychże w ramach międzynarodowego programu F-35 Joint Strike Fighter (JSF), ale w nadchodzących latach komponenty dla kolejnych użytkowników będą również produkowane w Finlandii w ramach umowy offsetowej programu HX:
- 400 przednich części kadłubów w zakładzie Patria Halli w miejscowości Jämsä w regionie Finlandia Środkowa, który otwarto 13 czerwca br. – dostawy od 2030;
- drzwi podwozia (głównego i przedniego) także w Patria Halli na mocy umowy z 27 marca 2024;
- komponenty do silników turbowentylatorowych Pratt & Whitney F135 w Linnavuori spółki Nokia, która później zajmie się także wsparciem eksploatacji na mocy umowy z 17 marca 2025.
