W czwartek, 20 lipca br., Ministerstwo Obrony Słowenii opublikowało plany zakupowe dla sił zbrojnych (Slovenska vojska, SV), w tym m.in. drugiego lekkiego samolotu transportowego Leonardo C-27J Spartan oraz sześciu nowych śmigłowców wielozadaniowych. Zatwierdzono też wcześniejsze plany pozyskania systemu obrony powietrznej średniego zasięgu IRIS-T SLM (Surface Launched Medium Range) oraz 106 nowych kołowych transporterów opancerzonych w układzie napędowym 8×8.
Zdjęcie: Borut Podgoršek, Ministerstwo Obrony Słowenii
W zrewidowanym planie modernizacji sił zbrojnych (Načrtu razvojnih programov, NRP) na lata 2023-2026 zadeklarowano pozyskanie C-27J Spartan oraz jeszcze nie wskazanego typu śmigłowca wielozadaniowego. Planowany zakup samolotu jest wyceniony na około 159 mln EUR (702,3 mln zł), z kolei budżet zamówienia na wiropłaty oszacowano na około 195,2 mln EUR (862,2 mln zł). NRP 2023-2026 jest częścią szerszej wizji rozbudowy sił zbrojnych w perspektywie roku 2040, który obejmuje oprócz wyżej wymienionych także 30 lekkich kołowych pojazdów opancerzonych 4×4.
W przypadku samolotu i śmigłowców, gabinet premiera Roberta Goloba zatwierdził odpowiednie poprawki, w celu rozpoczęcia procedur zakupowych. I tak czytamy, że w latach 2023-2027 planowany jest zakup sześciu śmigłowców wielozadaniowych, a po 2028 roku zakup dodatkowych egzemplarzy. Wiropłaty zastąpią 8 obecnie wykorzystywanych Bell 412 (w użyciu są też 4 Airbus H215M Cougar). Oczekuje się, że wśród prawdopodobnych oferentów będą europejska spółka Airbus Helicopters i włoska Leonardo Helicopters.
Celem projektów zakupowych jest zapewnienie wyższej operacyjności i dostępności słoweńskiej floty śmigłowców wojskowych poprzez rozwój jej zdolności transportowych za pomocą średnich transportowych i lekkich śmigłowców wielozadaniowych – czytamy w oświadczeniu resortu obrony.
Przypomnijmy, że w kwietniu 2022 sfinalizowano zakup pojedynczego C-27J Spartan (negocjacje ze stroną włoską trwały od stycznia 2021). Umowa miała wartość 72 mln EUR (318 mln zł) i obejmowała samolot w konfiguracji standardowej z dodatkowymi osłonami balistycznymi (48 mln EUR/212 mln zł), moduły misji: transport pasażerów, chorych oraz lekko i ciężko rannych z monitorowaniem parametrów życiowych oraz przeciwpożarowy (11 mln EUR/48,6 mln zł). Pozostałe 13 mln EUR (57,42 mln zł) z umowy to pakiet wsparcia logistycznego, części zamienne, szkolenie załogi (w tym na symulatorach), dokumentacja techniczna i certyfikacja w powietrzu. Co ciekawe, sam program zakupu pierwszego samolotu, o kryptonimie TTL (Taktično Transportno Letalo), był realizowany od 2006, ale dopiero pandemia COVID-19 przyspieszyła jego realizację (Leonardo C-27J Spartan dla Azerbejdżanu).
Na zakup C-27J Spartan, których łącznie wyprodukowano około 90 egzemplarzy, zdecydowały się wcześniej (oprócz samych Włoch): Australia, Bułgaria, Czad, Grecja, Kenia, Litwa, Maroko, Meksyk, Peru, Rumunia, Słowacja, Turkmenistan, USA (Straż Wybrzeża i Dowództwo Operacji Specjalnych USSOCOM) oraz Zambia. W 2020 opracowano zmodernizowany wariant C-27J Next Generation.
Jak opisuje ten samolot spółka Leonardo:
Wdrożony w najtrudniejszych warunkach geograficznych, środowiskowych i operacyjnych, C-27J Spartan jest samolotem zdolnym do wykonywania szerokiego zakresu misji wojskowych i na rzecz ochrony ludności. Bogate doświadczenie zdobyte w operacjach z różnymi siłami powietrznymi na całym świecie sprawia, że jest to idealny samolot do wojskowych misji transportowych, zrzutów spadochroniarzy i materiałów, taktycznego wsparcia wojsk, operacji sił specjalnych, pomocy humanitarnej i pomocy w przypadku katastrof.
Minister @sarecmarjan v @TVOdmevi: Sčasoma bomo nehali poslušati o negativnih ocenah @Slovenskavojska. Naš cilj je moderna SV, ki je in bo v ponos državljankam in državljanom, s sodobno opremo bomo pridobili več kadra in bomo verodostojna partnerica v zavezništvu #Nato. pic.twitter.com/IyTp0w90Ip
— Ministrstvo za obrambo RS (@MO_RS) July 20, 2023