Umowa na zakup AW101 podpisana

Ministerstwo Obrony Narodowej podpisało dziś w Świdniku umowę na dostawę czterech śmigłowców AW101 dla Marynarki Wojennej RP. Kontrakt o wartości 1,65 mld PLN (brutto) obejmuje również pakiet szkoleniowy i logistyczny wraz ze sprzętem medycznym. Wiropłaty mają zostać dostarczone do końca 2022. W uroczystości uczestniczył Premier RP, Mateusz Morawiecki i szef MON, Mariusz Błaszczak.

Wcześniej, 8 kwietnia MON podpisało umowę offsetową o wartości 395 882 751 zł ze spółkami Leonardo MW, Thales DMS France i MES (Meccanica per L’Elettronica e Servomeccanismi). Umowa przewiduje 9 zobowiązań, których głównymi beneficjentami będą Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 1 oraz Centrum Morskich Technologii Militarnych Politechniki Gdańskiej. W Łodzi powstanie Centrum Wsparcia Eksploatacji Śmigłowców, gdzie będzie realizowana pełna obsługa techniczna, serwisy i naprawy nowych wiropłatów, a co za tym idzie nastąpi pozyskanie technologii i know-how związanych z obsługą techniczną śmigłowców (Naprawy AW101 w Polsce, 2019-04-08).

12 kwietnia sekretarz stanu w MON Wojciech Skurkiewicz poinformował, że umowa offsetowa pozwoli na prowadzenie czynności obsługi technicznej najważniejszych systemów, zdejmowania i nanoszenia powłok malarskich i wyważania śmigłowca. Natomiast w zakładach PZL-Świdnik już teraz trwa produkcja niektórych elementów AW101, takich jak zespoły owiewek silników i przekładni, płyty sufitowe, część kabiny pilotów, przegroda i owiewka nosowa, przedziały awioniki z półkolami i drzwiczkami po lewej i prawej stronie, płyta tablicy rozrządu, konsole pulpitu środkowego i bocznego, tylna część kadłuba oraz opcjonalnie rampa. Zakłady uzyskają także kompetencje w zakresie projektowania i produkcji systemów mocowania wyposażenia medyczno-ratowniczego oraz tapicerki wewnętrznej.

Postępowanie na zakup czterech śmigłowców do zwalczania okrętów podwodnych (ZOP), zdolnych do prowadzenia bojowych akcji poszukiwawczo-ratowniczych (SAR/CSAR) rozpoczęto w październiku 2016 w trybie pilnej potrzeby operacyjnej. Wcześniej z przetargu wycofał się Airbus Helicopters, który oferował H225M Caracal. Zakup AW101 wiąże się z potrzebą częściowego zastąpienia w linii śmigłowców morskich Mi-14PŁ i Mi-14PŁ/R. Ich resursy wyczerpią się prawdopodobnie w 2023 (Airbus wycofał się z przetargu dla MW, 2018-12-01).

Opis
AW101 został opracowany przez brytyjsko-włoskie konsorcjum European Helicopter Industries  (od 2000 AgustaWestland) złożone ze spółek Westland Helicopters i Agusta. Oblot nastapił 9 października 1987. Śmigłowiec wszedł do służby w 1999, a do 2007 nosił oznaczenie producenta EH101. Wiropłaty są produkowane w zakładach Leonardo w Yeovil w Wielkiej Brytanii i Vergiate we Włoszech. Użytkownikami różnych wariantów AW101 jest 12 państw dla których wyprodukowano ponad 180 śmigłowców: Algieria, Arabia Saudyjska, Dania, Indonezja, Kanada (jako CH-149 Cormorant), Japonia, Nigeria, Norwegia, Portugalia, Turkmenistan, Wielka Brytania (jako Merlin HM1, Merlin HC3, Merlin HM2, Merlin HC4/4A i Merlin MK2 Crowsnest) oraz Włochy. Nieskutecznie były z kolei oferowane w Indiach i USA (na licencji jako Lockheed Martin VH-71 Kestrel) (Pierwszy Merlin Mk4 dla Royal Navy, 2018-05-26).

Śmigłowiec ma 22,83 m długości, 6,66 m wysokości, a wirnik główny ma średnicę 18,59 m. Ładowność wynosi 5,52 t (w tym 5,44 t na haku), a maksymalna masa startowa 15,6 t. W zależności od wersji załoga liczy od 2 do 4 członków. Wymiary kabiny to 6,5 x 2,5 x 1,91 m, a jej pojemność 31,91 m3. Został wyposażony w pełni cyfrową awionikę o wysokim stopniu automatyzacji, tylną rampę o wymiarach 1,91 na 2,3 m i ładowności 3,05 t oraz może wykonywać zadania w każdych warunkach pogodowych, w dzień i w nocy.

Wiropłat może być napędzany trzema silnikami turbowałowymi Rolls-Royce Turbomeca RTM322-01/02 o mocy 1566 kW (2100 KM)/1708 kW (2320 KM) każdy albo General Electric T700/CT7-8E o mocy 1839 kW (2500 KM), które zapewniają prędkość przelotową 277 km/h i maksymalną 309 km/h oraz prędkość wznoszenia 9,5 m/s. Każdy z silników ma własny zbiornik paliwa o pojemności 1074 l, a opcjonalnie jest możliwość montażu dwóch dodatkowych, a także instalacji do pobierania paliwa w powietrzu. Pułap praktyczny to 3307 m, natomiast maksymalny 4575 m. Maksymalny zasięg podczas lotu na dwóch silnikach to 1500 km (810 mil morskich). Śmigłowiec może pozostawać w powietrzu przez maksymalnie 6 h 50 min. W wersji transportowej może zabrać na pokład nawet 45 pasażerów.

Wiropłat jest wyposażony w radar (np. z aktywnym skanowaniem elektronicznym Osprey AESA, BAE Systems Blue Kestrel 5000, Eliradar APS-784, Selex HEW-784 lub APS-717 albo Telephonics RDR-1600), czujnik elektrooptyczny wysokiej rozdzielczości, system Synthetic Vision do generowania mapy 3D terenu, system omijania przeszkód, a także zestaw łączności głosowej, wymiany danych i wideo.

Do operacji zwalczania okrętów podwodnych (ZOP) na śmigłowcu moga być zabudowane dwie obrotowe wyrzutnie boj sonarowych, opuszczanego sonaru, torped przenoszonych na dwóch podwieszeniach i bomb głębinowych. Może też być wyposażony w pociski przeciwokrętowe MBDA Marte lub Exocet. Do operacji poszukiwawczo-ratowniczych (SAR) powyższe wyposażenie może zostać częściowo lub całkowicie zastąpione. Zgodnie z deklaracją Leonardo, podczas jednej misji AW101 może zabrać ponad 20 poszkodowanych, dzięki dwunastu piętrowym noszom. Pozostali są transportowani w pozycji siedzącej. W przypadku bojowych misji poszukiwawczo-ratowniczych (CSAR) w drzwiach bocznych jest umieszczony 12,7-mm wkm, a śmigłowiec jest standardowo wyposażony w systemy ostrzegania przed opromieniowaniem wiązką lasera/radaru i nadlatującymi pociskami rakietowymi oraz wyrzutnie dipoli i flar antyrakietowych.