Ukraińskie Kraby z Excaliburami

11 listopada br. na profilu społecznościowym Radia Wolna Europa pojawił się reportaż wideo ukraińskiej telewizji Current Time (ukr. Настоящее Время), z wizyty dziennikarzy na froncie w rejonie obwodu ługańskiego na stanowisku ogniowym ukraińskich 155-mm haubic samobieżnych Krab. Okazało się, że dostarczone przez Polskę działa używają amerykańskiej amunicji precyzyjnej M982 Excalibur.

Ukraińskie media potwierdziły nieoficjalne doniesienia, że przekazane przez Polskę 155-mm haubice samobieżna Krab używają amerykańskiej amunicji precyzyjnej M982 Excalibur / Zdjęcie: sztab generalny sił zbrojnych Ukrainy

W rzeczonym reportażu podczas filmowania zadania ogniowego ukraińskich artylerzystów pojawia się informacja o wykryciu stanowiska bojowego rosyjskich 152-mm haubic samobieżnych 2S19 Msta-S. Wówczas stwierdzono o wykorzystaniu 155-mm kierowanych pocisków artyleryjskich Raytheon/BAE Systems M982 Excalibur do jej porażenia. Zgodnie z meldunkiem, dwa pociski raziły wrogie pojazdy bezpośrednio, a dwa kolejne miały uderzyć jedynie 3 m od nich. Co ciekawe, w materiale mowa również o tym, że prezentowany Krab miał wystrzelić już 3,5 tys. razy bez wymiany lufy haubicy, mimo, że Huta Stalowa Wola (HSW) deklaruje żywotność lufy na poziomie 1,5 strzałów.

Pushing the limits of a Polish-made Krab self-propelled gun, a Ukrainian artillery team says it hits key Russian targets and separates enemy infantry from better-armed comrades to make them vulnerable to ground attacks.

By @currenttimetv pic.twitter.com/c4aEpwneWA

— Radio Free Europe/Radio Liberty (@RFERL) November 11, 2022

Zgodnie z dostępnymi informacjami, przekazywane partiami przez Amerykanów pociski M982 Excalibur miały do tej pory być oficjalnie używane jedynie na 155-mm ultralekkich holowanych haubicach M777A2, specjalnie przystosowanych do nich. Choć producent wykazał także kompatybilność z amerykańskimi M109A6 Paladin i M198, szwedzką FH-77 BW L52 Archer czy niemiecką PzH 2000. Zgodnie z informacją zbiorczą Departamentu Obrony USA z 10 listopada br., dotychczas z zapasów amerykańskich wojsk lądowych (US Army) przekazano około 4000 pocisków tego typu.

Ukraińskie wojska lądowe, oprócz Excaliburów, miały też używać, wraz z przekazywanymi zachodnimi systemami artylerii lufowej kal. 155 mm (chodzi o niemieckie i niderlandzkie PzH 2000), amunicji precyzyjnej SMArt 155, a Niemcy wraz Unią Europejską dostarczyły im także 255 sztuk włosko-niemieckiej amunicji Leonardo Vulcano 155 GLR (Guided Long Range), kompatybilnej z dostarczanymi przez Francję kołowymi haubicami CAESAR i zakupionymi w Słowacji działami typu Zuzana 2 (Amunicja Vulcano kompatybilna z Zuzana 2).

Jeśli chodzi natomiast o kompatybilność Krabów z Excaliburami, to podczas sympozjum i wystawy Association of the United States (AUSA) Global Force 2018, które miało miejsce 26-28 marca w Huntsville, w stanie Alabama, Shawn A. Miller, dyrektor działu Precision Indirect Fires w Raytheon Missile Systems, deklarował chęć przeprowadzenia prób integracyjnych na kilku zagranicznych systemach artyleryjskich, w tym polskich działach (Testy Excalibura na Krabie?).

Według Amerykanów, M982 Excalibur w wersji Increment 1b wykazuje niezawodność na poziomie ponad 96%. Rozpatrywane jest także zwiększenie celności rażenia, która wynosi obecnie 4-20 m, dzięki naprowadzaniu za pomocą GPS i inercyjnego. Istotną kwestią pozostaje użycie pocisków w środowisku, gdzie brak jest sygnału GPS bądź ten jest zagłuszany. Rozpatrywane jest zastosowanie głowicy termicznej dla półaktywnego naprowadzania laserowego czy innego seekera, by umożliwić bardziej autonomiczne wyszukiwanie celów. W przypadku strzelenia z działa o długości 52 kalibrów (jak w Krabie), deklarowany zasięg rażenia Excalibura przekracza 50 km. Pocisk artyleryjski Excalibur Increment Ib przeciwko celom stacjonarnym wszedł na uzbrojenie US Army pod oznaczeniem M982A1.