27 kwietnia oficer prasowy Dowództwa Wojsk Obrony Terytorialnej (DWOT) płk Marek Pietrzak poinformował, że Centrum Szkolenia WOT (CS WOT) w Toruniu przeprowadziło pilotażowy kurs specjalistyczny dla żołnierzy delegowanych do Naziemnych Zespołów Poszukiwawczo-Ratowniczych (NZPR). Było to pierwsze tego typu szkolenie prowadzone przez CS WOT. Do tej pory szkolenia tych zespołów odbywały się w brygadach OT (Kurs Ratownika Pola Walki w CS WOT).

Centrum Szkolenia WOT w Toruniu przeprowadziło pilotażowy kurs specjalistyczny dla żołnierzy delegowanych do Naziemnych Zespołów Poszukiwawczo-Ratowniczych Wojsk Obrony Terytorialnej

NZPR to jeden z elementów systemu zarządzania kryzysowego. W Siłach Zbrojnych RP są one wydzielane tylko przez brygady Obrony Terytorialnej. System taki został wprowadzony we wrześniu 2018. Wcześniej zadania takie realizowały grupy naziemnego poszukiwania wydzielane z Wojsk Operacyjnych. Za wprowadzonymi zmianami, czyli przeniesieniem zadań poszukiwawczo-ratowniczych w domenie lądowej na Wojska Obrony Terytorialnej, przemawiał aspekt terytorialności, równomiernego pokrycia terenu Polski przez pododdziały WOT i lokalny charakter formacji. NZPR-y są włączone w system poszukiwania i ratownictwa lotniczego ASAR (Aeronautical Search And Rescue, pol. poszukiwanie i ratownictwo lotnicze).

Celem kursu było specjalistyczne przygotowanie żołnierzy WOT do realizacji zadań w ramach wsparcia działań służby ASAR, rozwijanie umiejętności realizacji poszukiwań terenowych przy wykorzystaniu różnych metod i sprzętu, współdziałanie z jednostkami ratownictwa, organizacjami pożytku publicznego, Krajowym Systemem Ratowniczo-Gaśniczym oraz Systemem Państwowego Ratownictwa Medycznego. Żołnierze przeszli także szkolenie z udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej poszkodowanym. NZPR-y przeznaczone są do niesienia pomocy załogom i pasażerom statków powietrznych, które uległy awarii. Ich zadaniem jest odnalezienie miejsca wypadku, udzielenie pierwszej pomocy, zabezpieczenie śladów oraz ochrona mienia i wyposażenia.

Ideą działania NZPR jest wparcie społeczeństwa nie tylko w sytuacji katastrof statków powietrznych, ale również w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia ludzkiego np. podczas poszukiwania zaginionych osób. Wydzielane z WOT Naziemne Zespoły Poszukiwawczo-Ratownicze realizują zadania w stałych rejonach odpowiedzialności Brygad Obrony Terytorialnej (dla każdej brygady jest to teren województwa). W razie potrzeby NZPR-y są aktywowane, kierowane w rejon wypadku/katastrofy lotniczej lub masowej oraz koordynowane przez Cywilno-Wojskowy Ośrodek Koordynacji Poszukiwania i Ratownictwa Lotniczego (RCC, Rescue Coordination Centre), usytuowany w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (PAŻP).

NZPR-y przeznaczone są do niesienia pomocy załogom i pasażerom statków powietrznych, które uległy awarii / Zdjęcia: WOT

Na wyposażeniu NZPR znajdują się m.in. środki transportu samochody i pojazdy typu quad, noktowizyjne i termowizyjne urządzenia obserwacyjne, urządzenia do nawigacji, środki łączności (m.in. Do kontaktu z Lotniczym Zespołem Poszukiwawczo-Ratowniczym), środki medyczne oraz oświetlenia sygnalizacyjne.

Głównym celem wspólnych działań jest ratowanie zdrowia i życia ludzkiego. Zespoły wydzielane z WOT są w 2-godzinnym systemie gotowości do działania. Rozwój zdolności w zakresie zarządzania kryzysowego stanowi jeden z głównych priorytetów Wojsk Obrony Terytorialnej.

W październiku ub. r. NZPR-y wydzielone z 1. Podlaskiej BOT im. gen. bryg. Władysława Liniarskiego, ps. Mścisław oraz 2. Lubelskiej BOT im. mjr. Hieronima Dekutowskiego, ps. Zapora wzięły udział w ćwiczeniu taktyczno-specjalnym kr. Renegade/Sarex-20, organizowanym przez Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych (WOT na ćwiczeniu Renegade/Sarex 2020).

Żołnierze WOT brali udział w kilkudziesięciu akcjach poszukiwawczych – głównie zaginionych osób. Działania te były prowadzone na wniosek Policji. Pierwsze praktyczne wykorzystanie NZPR do poszukiwań zaginionego statku powietrznego miało miejsce w grudniu 2019 w rejonie Wzgórz Dylewskich (woj. warmińsko – mazurskie). Wypadkowi uległ wówczas prywatny, lekki śmigłowiec Robinson R-22 Beta II o znakach rozpoznawczych A77-JRO. Pilot zginął na miejscu.