W piątek, 27 czerwca 2025, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Słowacji poinformowało, że wkrótce ogłosi postępowanie przetargowe na zakup trzech ciężkich, wielozadaniowych śmigłowców na potrzeby operacji ratunkowych, ratowniczych i gaśniczych. Wzmocnienie obecnie niewystarczających zdolności śmigłowcowych Departamentu Lotnictwa MSW oraz Straży Pożarnej i Ratowniczej wynika z długoterminowego planu rozwoju zatwierdzonego przez gabinet rządowy 4 grudnia 2024.
Zdjęcie poglądowe: Policyjny Bell 429 / Zdjęcie: MSW Słowacji via Facebook
Oprócz poprawy zdolności reagowania na pożary, prowadzenia operacji poszukiwawczych lub awaryjne ewakuacje ludności, konieczne jest reagowanie na prośby od państw UE w ramach programu RescEU, z czego MSW otrzymało już dotację w wysokości 36,6 mln EUR (155,26 mln zł) na zakup jednego śmigłowca. Został również złożony kolejny wniosek o dotację na zakup tego samego typu śmigłowca. Europejski fundusz RescEU służy do finansowania nowych samolotów i śmigłowców wykorzystywanych w operacjach ochrony ludności i niesienia pomocy humanitarnej.
Zakup kilku śmigłowców jest konieczny, aby zapewnić ciągłą gotowość zdolności programu RescEU przez cały okres ich eksploatacji, a także aby pokryć ewentualną niedostępność jednego ze śmigłowców – np. z powodu konserwacji, awarii lub jej rozmieszczenia w sytuacji kryzysowej. Jednocześnie utworzenie floty zapewni niezbędną elastyczność operacyjną i zdolność rozmieszczenia nie tylko na terytorium Słowacji, ale także w Unii Europejskiej. W przeciwnym razie istnieje ryzyko ograniczenia zdolności sił interwencyjnych do gaszenia pożarów czy akcji poszukiwawczo-ratowniczych.
Obecny stan techniczny i możliwości floty śmigłowców jest niezadowalający. W wyniku sankcji UE wobec Federacji Rosyjskiej i działań odwetowych ze strony Rosji oba śmigłowce Mi-171E zostały wycofane z eksploatacji. Departament Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Republiki Słowackiej posiada obecnie tylko dwa śmigłowce – Bell 429 oraz Leonardo AW189. Żaden z nich nie może pełnić wymaganych przez RescEU misji, których minimalnym wymogiem jest podczepienie kosza gaśniczego typu Bambi Bucket o pojemności 3000 litrów.
Bez modernizacji Słowacja nie będzie zatem w stanie skutecznie wypełniać swoich zobowiązań w ramach europejskiej ochrony ludności. Ograniczyłoby to jego zdolność do angażowania się w międzynarodową koordynację pomocy humanitarnej, w której, jak podkreśla MSW, Słowacja cieszy się bardzo dobrą reputacją.
MSW planuje zatem zawarcie umowy ramowej, co umożliwi negocjowanie ceny za każde zamówienie wykonawcze na śmigłowiec, a jednocześnie nie zobowiązuje się do żadnych zakupów, np. w przypadku braku środków z budżetu lub środków UE.
Na podstawie wymagań szacunkowa cena jednego śmigłowca w ramach budżetu zamówienia wynosi maksymalnie 28,4 mln EUR (120,47 mln zł), przy czym kwota ta obejmuje również przygotowanie do integracji specjalistycznego sprzętu do realizacji zadań ochrony ludności w ramach mechanizmu RescEU (800 tys. EUR/3,394 mln zł).
Oprócz cen jednostkowych za śmigłowce, budżet zamówienia obejmuje dostawy regulowane w umowie ramowej: sprzęt specjalny (prawie 9 mln EUR/38,18 mln zł), usługi dodatkowe, takie jak szkolenia, wsparcie techniczne i logistyczne (5,6 mln EUR/23,76 mln zł) oraz dostawy wyposażenia opcjonalnego (900 tys. EUR/3,817 mln zł). Tak zaplanowany program ma zapewnić elastyczność i możliwość pokrycia wszystkich potencjalnych wymagań dotyczących złożonej modernizacji floty śmigłowców.
Warto dodać, że w ostatnich latach, w ramach mechanizmu RescUE, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Rumunii zamówiło maksymalnie 12 śmigłowców S-70M Black Hawk dla służb ratowniczo-gaśniczych, produkcji PZL Mielec, z których dotąd zakontraktowano 8. W Polsce z kolei, Policja i Straż Pożarna wspólnie pozyskały z kolei 2 śmigłowce S-70i Black Hawk International do tych zadań.