Używane Rafale F3-R dla Chorwacji

20 maja chorwacki dziennik Jutarnji list poinformował nieoficjalnie, powołując się na dobrze poinformowane źródła, że rząd w Zagrzebiu zdecydował się na zakup we Francji dwunastu używanych samolotów wielozadaniowych Dassault Rafale B/C (F3-R) (Pierwsza eskadra indyjskich Rafale skompletowana).

Jak twierdzą chorwackie media, rząd w Zagrzebiu zdecydował się na zakup we Francji dwunastu używanych samolotów wielozadaniowych Dassault Rafale B/C (F3-R) / Zdjęcie: Armée de l’Air et de l’Espace

Formalne ogłoszenie decyzji ma nastąpić już 28 maja podczas obchodów Dnia Sił Zbrojnych Republiki Chorwacji i Dnia Armii Chorwackiej. Niemniej dziś na posiedzeniu Rady Obrony chorwacki rząd miał otrzymać zielone światło na rozpoczęcie negocjacji z oferentem (w skład tego organu wchodzą prezydent, przewodniczący parlamentu, premier, minister obrony, minister spraw zagranicznych, minister finansów, szef sztabu sił zbrojnych, przewodniczący Komisji Obrony parlamentu i doradca prezydenta ds. obronności – przyp. red). Co ciekawe, tego samego dnia prezydent Zoran Milanovic poinformował, że rekomendacja nie wskazuje jaki typ samolotu ma zostać zakupiony, ale ma nadzieję, że on i premier dobrze się rozumieją w tej sprawie.

Wartość umowy międzyrządowej ma wynieść około jednego miliarda euro (4,5 mld zł) i obejmie ona, oprócz dwunastu samolotów, pakiet szkoleniowy oraz uzbrojenie. Według źródeł dziennika, najstarszy egzemplarz Rafale ma mieć nie więcej niż 10 lat. Można więc spekulować, iż będą to samoloty zmodernizowane do najnowszego dostępnego standardu F3-R, pochodzące z nadwyżek francuskich wojsk lotniczych i kosmicznych (Armée de l’Air et de l’Espace), gdyż Rafale F3-R osiągnęły wstępną gotowość operacyjną 6 grudnia 2019 (Dodatkowe Rafale dla Francji, Wstępna gotowość Rafale F3-R).

Jeśli umowa zostanie zawarta jeszcze w tym roku, dostawa pierwszych sześciu samolotów powinna zostać zrealizowana w 2024, a pozostałych rok później (jednak według wymogów chorwackich dostawy muszą zostać w całości zrealizowane do 2024).

Jeśli powyższe informacje się potwierdzą w przyszły piątek, Chorwacja będzie kolejnym państwem w Europie, po Grecji, które zdecydowało się na zakup najnowocześniejszych francuskich samolotów bojowych. 25 stycznia br. rząd w Atenach zamówił osiemnaście egzemplarzy, z których sześć w wersji F3-R ma być fabrycznie nowych, a dwanaście F3-O4T używanych i doprowadzonych do najnowszego standardu. Grecy zamówili też pociski rakietowe klasy powietrze-powietrze dalekiego zasięgu MBDA Meteor, wielozadaniowe pociski powietrze-powietrze MICA, pociski manewrujące SCALP/StormShadow i pociski przeciwokrętowe AM39 Block2 Mod2 Exocet (Uzbrojenie MBDA dla greckich Rafale, Umowa na greckie Rafale).

Ofertę na używane Rafale F3-R rząd w Zagrzebiu otrzymał 25 września 2020. Wśród kontrofert były nowo wyprodukowane Saab JAS 39C/D Gripen i Lockheed Martin F-16C/D Block 70⁄72, a także używane F-16 z Grecji, Izraela, Norwegii oraz Eurofighter Typhoon Tranche 1 z Włoch (Saab oferuje Chorwacji Gripeny).

Rafale zastąpią w chorwackich wojskach lotniczych i obrony przeciwlotniczej HRZ (Hrvatsko ratno zrakoplovstvo i protuzracna obrana) dwanaście przestarzałych samolotów myśliwskich MiG-21 (osiem jednomiejscowych MiG-21bis-D i cztery dwumiejscowe MiG-21UMD), stacjonujących w 91. i 92. Bazie Lotniczej, odpowiednio, w Zagrzebiu i Pule.

Chorwacja bezskutecznie próbowała zakupić nowe samoloty bojowe od 2016 po fiasku programu modernizacji MiG-21bis-D i MiG-21UMD na Ukrainie. Obecne rozstrzygniecie to drugi przetarg w tej sprawie. Pierwszy, po wyborze używanych izraelskich F-16C/D Barak, został zablokowany przez USA. Co ciekawe, z powodu kryzysu związanego z pandemią COVID-19, drugi przetarg był zagrożony cięciami budżetowymi (COVID-19: Chorwacja odracza zakup myśliwców, Drugi przetarg na chorwackie myśliwce, Izraelskie F-16 nie dla Chorwacji).