9 września szwedzka spółka Saab Defence and Security poinformowała o ofercie sprzedaży dwunastu nowo wyprodukowanych samolotów wielozadaniowych JAS 39C/D Gripen dla chorwackich wojsk lotniczych i obrony przeciwlotniczej HRZ (Hrvatsko ratno zrakoplovstvo i protuzracna obrana). Ofertę przedłożyli ministerstwu obrony tego państwa przedstawiciele szwedzkiej agencji zamówień wojskowych Försvarets materielverk (FMV) oraz Ambasady Szwecji w Zagrzebiu.

Chorwacja bezskutecznie próbuje zakupić nowe samoloty od 2016, po fiasku programu modernizacji jednomiejscowych MiG-21bis-D i dwumiejscowych MiG-21UMD na Ukrainie. Jednak pięć miesięcy temu procedurę zakupu odroczono / Zdjęcie: Saab Defence and Security

Chorwacja bezskutecznie próbuje zakupić nowe samoloty od 2016, po fiasku programu modernizacji jednomiejscowych MiG-21bis-D i dwumiejscowych MiG-21UMD na Ukrainie. Jednak pięć miesięcy temu procedurę zakupu odroczono / Zdjęcie: Saab Defence and Security

Równolegle do propozycji Szwecji, Saab Defence and Security oferuje dostosowany do potrzeb pakiet wsparcia, który wzmocni chorwacki przemysł obronny i przyniesie korzyści chorwackiemu bezpieczeństwu poprzez zbudowanie długoterminowego partnerstwa ze strategicznymi sektorami.

Jonas Hjelm, wiceprezes i szef Saab Aeronautics powiedział, że Szwecja i Saab oferują kompleksowe i długoterminowe rozwiązanie w zakresie bezpieczeństwa Chorwacji, które będzie chronić granice tego państwa przez dziesięciolecia. Jeśli Chorwacja wybierze samoloty Gripen, Saab jest gotowy do transferu „know-how” i technologii oraz ustanowienia regionalnego centrum usług lotniczych i wsparcia w Chorwacji. Pozwoliłoby to rozwinąć długoterminową współpracę z lokalnym przemysłem obronnym, a także sektorem akademickim, generując około 500 wyspecjalizowanych miejsc pracy.

20 stycznia br. ministerstwo obrony Chorwacji przedłożyło zaproszenia do składania ofert (Request for Proposals, RfP) w powtórzonym postępowaniu na nowe wielozadaniowe samoloty bojowe – po tym jak USA zablokowały sprzedaż używanych izraelskich F-16C/D Barak (Izraelskie F-16 nie dla Chorwacji). Zaproszenia wysłano do rządów USA (w sprawie nowo wyprodukowanych F-16C/D Block 70⁄72), Szwecji (nowe JAS 39C/D Gripen), Grecji, Izraela, Norwegii (w trzech przypadkach używane F-16 różnych wersji), Włoch (używane Eurofighter Typhoon Tranche 1) i Francji (używane Dassault Rafale) (Drugi przetarg na chorwackie myśliwce, 2020-01-23).

Jednak 2 kwietnia br. podczas sesji rządu Republiki Chorwacji, decyzją premiera Andreja Plenkovicia postępowanie przetargowe zostało odroczone w czasie. Decyzja była podyktowana spodziewanym spowolnieniem gospodarczym spowodowanym skutkami pandemii COVID-19 (COVID-19: Chorwacja odracza zakup myśliwców, 2020-04-06).

Lekkie samoloty wielozadaniowe JAS 39C/D Gripen znajdują się na wyposażeniu wojsk lotniczych Szwecji (74 egzemplarze), a także Czech (14 wydzierżawionych), RPA (26), Tajlandii (11) i Węgier (14 wydzierżawionych). Oprócz tego Szwecja i Brazylia zdecydowały się na zakup najnowszych Gripenów E/F w liczbie, odpowiednio 60 i 36 (z opcją na 72 kolejne), natomiast Saab zaoferował je Kanadzie (88), Finlandii (64) oraz Szwajcarii (36-40) (Trzech w walce o kanadyjski kontrakt, 2020-08-01).