Pierwsze seryjne Gripen E

24 listopada br. szwedzka spółka Saab Defence and Security poinformowała o prezentacji w jej zakładach w Linköping-Vårdsberg pierwszych sześciu seryjnych egzemplarzy samolotów wielozadaniowych JAS 39E Gripen, przeznaczonych dla wojsk lotniczych Brazylii (Força Aérea Brasileira, FAB) i Szwecji (Svenska flygvapnet).

Saab Defence and Security zaprezentowała pierwsze sześć seryjnych egzemplarzy samolotów wielozadaniowych JAS 39E Gripen, przeznaczonych dla wojsk lotniczych Brazylii i Szwecji

Samoloty, które opuściły zakład montażowy i weszły w fazę rozpoczęcia odbiorów, zostały zaprezentowane przez prezesa i dyrektora wykonawczego Saab Defence and Security Micaela Johanssona i wiceprezesa i dyrektora Saab Aeronautics Jonasa Hjelma oficjelom, reprezentujących zamawiających: dowódcy Força Aérea Brasileira gen. Carlosowi de Almeidzie Baptiście Juniorowi i dowódcy Svenska flygvapnet gen. Carl-Johanowi Edströmowi. Cztery zaprezentowane egzemplarze są przeznaczone dla Brazylii, a dwa dla Szwecji.

Gen. Carl-Johan Edström powiedział:

Dostawy te stanowią ważną część wzmocnienia naszych możliwości i obrony Szwecji. JAS 39E Gripen zwiększy zdolność obronną Szwecji, umożliwiając nam zbudowanie silniejszych i taktycznie lepszych sił powietrznych w każdej sytuacji.

Gen. Carlos de Almeida Baptista Junior wskazał:

Z przyjemnością śledzę wykonanie kolejnego kroku w procesie dostawy samolotów F-39 Gripen, które poprowadzą ewolucję zdolności bojowych brazylijskich sił powietrznych. Ten projekt reprezentuje nowy poziom technologiczny dla Brazylii i ma fundamentalne znaczenie w rozwoju naszej bazy przemysłu obronnego.

Z kolei Micael Johansson dodał:

Rozpoczęcie fazy seryjnej dostawy tymi czterema samolotami dla brazylijskich sił powietrznych i dwoma dla szwedzkich sił powietrznych jest niezwykle ważnym osiągnięciem dla programu Gripen. Pokazuje, że mamy dojrzały produkt i że wypełniamy nasze zobowiązania z umów. Wszystko to było możliwe dzięki naszym inteligentnym sposobom pracy, innowacyjnym technologiom produkcyjnym i ścisłej współpracy z klientami.

Podczas wizyty w zakładach Saaba oficjelom zaprezentowano również samoloty testowe, nowy pełny symulator misji, którego możliwości zostały przetestowane przez oficerów, jak i zrealizowano pokaz lotniczy ze szwedzkimi i brazylijskimi samolotami Gripen.

Od lewej: dowódca brazylijskich wojsk lotniczych gen. Carlos de Almeida Baptista Junior, prezes i dyrektor wykonawczy Saab Defence and Security Micael Johansson oraz dowódca szwedzkich wojsk lotniczych gen. Carl-Johan Edström

Brazylia

FAB otrzymają łącznie 28 jednomiejscowych F-39E i 8 dwumiejscowych F-39F do 2024 (lokalne oznaczenie JAS 39E i F). Samoloty zostały zamówione 27 października 2014 za równowartość 5,4 mld USD w ramach projektu FX-2. Umowa zawiera opcję na 72 kolejne samoloty (w tym pokładowe Sea Gripen dla marynarki wojennej). Samoloty trafią do Eskadry Jaguar 1. Grupy Obrony Powietrznej (1.° Grupo de Defesa Aérea), która stacjonuje w bazie lotniczej Anápolis im. Otávio Lage de Siqueira, leżącej w pobliżu Brasilii. Obecnie służą tam 43 zmodernizowane samoloty myśliwskie F-5EM Tiger II (Brazylia: Pierwszy morski Caracal w służbie).

20 sierpnia 2020 za sterami F-39E zasiadł pierwszy Brazylijczyk, mjr Cristiano de Oliveira Peres, a 7 lipca tego samego roku szwedzka spółka poinformowała o uruchomieniu brazylijskich zakładów montażowych Saab Aeronáutica Montagens (SAM) w São Bernardo do Campo w stanie São Paulo. Powstają tam elementy brazylijskich samolotów: stożki ogonowe, hamulce aerodynamiczne, struktury skrzydeł, przednie części kadłubów wariantu jedno- i dwumiejscowego oraz tylne części kadłubów wariantu jednomiejscowego. Z kolei w należących do spółki Embraer (Empresa Brasileira de Aeronáutica) zakładach Gavião Peixoto, również w stanie São Paulo, zostanie zmontowanych 15 egzemplarzy Gripenów (Pierwszy Brazylijczyk za sterami F-39E Gripen, Produkcja Gripen E/F w Brazylii).

Brazylijskie i szwedzkie Gripen E podczas pokazu dla oficjeli / Zdjęcia: Saab Defence and Security

Szwecja

Szwecja zamówiła 17 stycznia 2013 łącznie 60 jednomiejscowych JAS 39E Gripen (z opcją z 3 marca 2014 na 10 kolejnych), które zastąpią starsze jednomiejscowe JAS 39C i dwumiejscowe JAS 39D, które są użytkowanie w liczbie 71 egzemplarzy (z 204 pierwotnie zakupionych). Dostawy miały być zrealizowane pierwotnie w latach 2018-2027. W 2019 obronny komitet doradczy zarekomendował pozostawienie części ze starszych samolotów w służbie po 2025 (Elementy kadłubów Gripenów z drukarki 3D).

Wsparciem i uzupełnieniem dla JAS 39E Gripen będą samoloty wczesnego ostrzegania i dowodzenia Saab GlobalEye klasy AEW&C (Airborne Early Warning and Control), których zakup, w jeszcze nie ustalonej liczbie, zatwierdzono 1 października br. (GlobalEye dla Szwecji, Grob G 120TP dla Szwecji).

Najnowsze samoloty bojowe Saaba są obecnie oferowane dla wojsk lotniczych Kanady (88 egzemplarzy w ramach w programu Future Fighter Capability Project) oraz Finlandii (64 egz. w ramach programu HX) (Ostateczna oferta Saaba w fińskim programie HX, Trzech w walce o kanadyjski kontrakt).