Defence & Space

Podsumowanie 2024 roku w Mesko

Wchodząca w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, spółka Mesko ze Skarżyska-Kamiennej podsumowała swoją działalność w 2024 roku.

2025-02-13 | Redakcja | 13 minut

Podpisanie porozumienia dot. Międzynarodowych Pokazów Lotniczych Air Show Radom 2025

W Ministerstwie Obrony Narodowej odbyła się uroczystość podpisania Porozumienia w sprawie organizacji Międzynarodowych Pokazów Lotniczych Air Show 2025.

2025-02-13 | Redakcja | 1 minut

Gwiezdne Wojny Trumpa – nowa tarcza antyrakietowa?

Nowy-stary prezydent USA kadencję zaczął bardzo intensywnie. Prócz wielu zaskakujących kroków są i takie, które można nazwać słusznymi, jak budowę tarczy…

2025-02-07 | Sławek Zagórski | 5 minut

Wywiad z Damianem Dudą – medykiem pola walki

Podczas kieleckich targów MSPO 2024 na stoisku firmy Mactronic – sponsora fundacji „W międzyczasie” – odbyto rozmowę z prezesem rzeczonej fundacji i medykiem…

2025-02-04 | Redakcja | 1 minut

Lockheed Martin utworzył spółkę Astris AI w celu zastosowania AI w biznesie

Lockheed Martin ogłosiła utworzenie Astris AI, spółki zależnej, której celem jest tworzenie rozwiązań pozwalających na zastosowanie sztucznej inteligencji (AI) w amerykańskiej branży przemysłu…

2024-12-17 | Redakcja | 5 minut

Grupa WB w projekcie AIDA. Sztuczna inteligencja do obrony przed cyberatakami

Grupa WB jest jedynym polskim przedsiębiorstwem, które wchodzi w skład międzynarodowego konsorcjum realizującego projekt Artificial Intelligence Deployable Agent. Celem AIDA jest…

2024-10-28 | Redakcja | 3 minuty

Noże Gerber Gear na rok 2025 – wytrzymałość i precyzja w nowej odsłonie

W 2025 roku Gerber Gear zaskakuje użytkowników kolejną serią innowacji, podkreślając swoje zaangażowanie w rozwój najwyższej jakości narzędzi outdoorowych i EDC (Everyday Carry).…

2025-02-06 | Mateusz Sułek | 1 minut

Zlin-42M – nowy eksponat w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie

Zbiory Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie wzbogaciły się o kolejny cenny eksponat: samolot Zlin Z-42M o numerze seryjnym 0119 i znakach rejestracyjnych SP-GHD, wyprodukowany…

2025-01-30 | Redakcja | 2 minuty

Airbus zbuduje brytyjskiemu wojsku dwa satelity radarowe Oberon

Europejska spółka Airbus Defence and Space otrzymała zamówienie od Ministerstwa Obrony Wielkiej Brytanii na dostawę dwóch satelitów rozpoznawczych Oberon, wyposażonych w radar z syntetyczną…

2025-02-11 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Projekt Bonus Food: Dania kieleckiej firmy Lyofood lecą w kosmos

W ramach pierwszej polskiej misji na Międzynarodową Stację Kosmiczną, kielecka firma Lyofood we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną i specjalnie na potrzeby misji stworzyła wyjątkowe menu…

2025-02-10 | Redakcja | 8 minut

MON w Brukseli: Wzmacniamy bezpieczeństwo flanki NATO i kontynuujemy wsparcie Ukrainy

12 lutego 2025 wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz rozpoczął wizytę w Kwaterze Głównej NATO w Brukseli.

2025-02-12 | Redakcja | 4 minuty

Rosyjski Su-24MR naruszył przestrzeń powietrzną Polski

Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych poinformowało, że rosyjski samolot rozpoznawczy Su-24MR naruszył polską przestrzeń powietrzną we wschodniej części Zatoki Gdańskiej.

2025-02-11 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Podsumowanie 2024 roku w Mesko

Wchodząca w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, spółka Mesko ze Skarżyska-Kamiennej podsumowała swoją działalność w 2024 roku.

2025-02-13 | Redakcja | 13 minut

Rheinmetall AG dostarczy symulator samolotu C-390 do K. Niderlandów

Niemiecka grupa Rheinmetall AG otrzymała zamówienie na dostawę pełnego symulatora lotu i misji oraz trenażera ładowni do samolotów transportowych Embraer C-390 Millenium dla królewskich…

2025-02-13 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Współpraca Łukasiewicz – PIAP z WCBKT

Łukasiewicz – PIAP rozpoczyna współpracę z Wojskowym Centralnym Biurem Konstrukcyjno-Technologicznym. Będzie ona koncentrować się m.in. na robotyce mobilnej, systemach wsparcia dla wojska oraz technologiach…

2025-02-05 | Redakcja | 3 minuty

Pół miliona lądowań i 125 tys. h nalotu śmigłowców LPR

Flota śmigłowców ratunkowych Airbus H135, należących do Lotniczego Pogotowania Ratunkowego, uzyskała pół miliona lądowań oraz przekroczyła łączny nalot 125 000 godzin.

2025-02-04 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Podsumowanie 2024 roku w Mesko

Wchodząca w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, spółka Mesko ze Skarżyska-Kamiennej podsumowała swoją działalność w 2024 roku.

2025-02-13 | Redakcja | 13 minut

Amerykański Growler rozbił się w wodach Zatoki San Diego

W wodach Zatoki San Diego rozbił się samolot walki radioelektronicznej i przełamywania obrony powietrznej Boeing EA-18G Growler. Obaj członkowie załogi zdołali się…

2025-02-13 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Podsumowanie 2024 roku w Mesko

Wchodząca w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, spółka Mesko ze Skarżyska-Kamiennej podsumowała swoją działalność w 2024 roku.

2025-02-13 | Redakcja | 13 minut

Rheinmetall AG dostarczy symulator samolotu C-390 do K. Niderlandów

Niemiecka grupa Rheinmetall AG otrzymała zamówienie na dostawę pełnego symulatora lotu i misji oraz trenażera ładowni do samolotów transportowych Embraer C-390 Millenium dla królewskich…

2025-02-13 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Podpisanie porozumienia dot. Międzynarodowych Pokazów Lotniczych Air Show Radom 2025

W Ministerstwie Obrony Narodowej odbyła się uroczystość podpisania Porozumienia w sprawie organizacji Międzynarodowych Pokazów Lotniczych Air Show 2025.

2025-02-13 | Redakcja | 1 minut

Grupa WB i Larsen & Toubro podpisały porozumienie o współpracy

Grupa WB oraz indyjska spółka Larsen & Toubro podpisały na wystawie Aero India 2025 odbywającej się w Bengaluru deklarację współpracy dotyczącą wspólnego rozwoju…

2025-02-12 | Redakcja | 3 minuty
Shooting

Chronograf Rangecraft Velocity PRO od Athlon Optics

Athlon Optics wprowadza do oferty chronograf radarowy Rangecraft Velocity PRO. Kompaktowej wielkości urządzenie obsługiwane jest jedną ręką i może zostać zintegrowane z aplikacją…

2025-02-13 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Nowe warianty kolimatorów Vortex Optics Crossfire

Vortex Optics wprowadza do oferty nowe warianty celowników kolimatorowych Crossfire – ze znakiem celowniczym w kolorze zielonym oraz w piaskowym wykończeniu (Tan).

2025-02-13 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Chronograf Rangecraft Velocity PRO od Athlon Optics

Athlon Optics wprowadza do oferty chronograf radarowy Rangecraft Velocity PRO. Kompaktowej wielkości urządzenie obsługiwane jest jedną ręką i może zostać zintegrowane z aplikacją…

2025-02-13 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Nowe warianty kolimatorów Vortex Optics Crossfire

Vortex Optics wprowadza do oferty nowe warianty celowników kolimatorowych Crossfire – ze znakiem celowniczym w kolorze zielonym oraz w piaskowym wykończeniu (Tan).

2025-02-13 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Colt prezentuje 1911 Competition Optics Ready

Colt Manufacturing LLC, spółka zależna grupy Colt CZ Group, wprowadza do oferty pistolety samopowtarzalne rodziny 1911 Competition wyposażone w nowy system mocowania…

2025-02-13 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Karabinki Zion-15 dostępne w Strefie Celu

Strefa Celu (spółka Jammas) informuje o wysokiej dostepności karabinków IWI US Zion-15 w wariancie z lufą 12,5 cala oraz w odmianie Zion-15 SPR z grubościenną lufą…

2025-02-11 | Michał Ihnatów | 5 minut

Strzelectwo od podstaw cz.2 – Droga do pozwolenia na broń

Najtrudniejszy pierwszy krok – śpiewała nieodżałowana Anna Jantar. I choć tekst tej piosenki traktował o tym, jak poznał się z panią pan, to samo można…

2025-02-03 | Tomasz Karasiński | 25 minut

Akcesoria Deftar do AK: cz. 1 czyli montaż i nakładka na rękojeść

Po co się kupuje AKM(S)a? Żeby dać zarobić producentom akcesoriów 🙂 Suchar, ale bliski prawdy. Dziś dwa gadżety znad Białej. Rzeki Białej.

2025-01-03 | Krzysztof Kluza | 12 minut

Helikon-Tex na Enforce Tac 2025

W dniach 24-26 lutego 2025 roku, Helikon-Tex zaprezentuje swoję ofertę oraz nowości podczas targów Enforce Tac w Norymberdze.

2025-02-12 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Direct Action zaprasza na Enforce Tac 2025

Targi Enforce Tac 2025 to jedna z najważniejszych imprez branży taktyczno-militarnej w Europie, dlatego nie może tam zabraknąć Direct Action. Istniejąca od ponad 10 lat…

2025-02-11 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Wywiad z Damianem Dudą – medykiem pola walki

Podczas kieleckich targów MSPO 2024 na stoisku firmy Mactronic – sponsora fundacji „W międzyczasie” – odbyto rozmowę z prezesem rzeczonej fundacji i medykiem…

2025-02-04 | Redakcja | 1 minut

Strzelectwo od podstaw cz.2 – Droga do pozwolenia na broń

Najtrudniejszy pierwszy krok – śpiewała nieodżałowana Anna Jantar. I choć tekst tej piosenki traktował o tym, jak poznał się z panią pan, to samo można…

2025-02-03 | Tomasz Karasiński | 25 minut

Legitymacja posiadacza broni w mObywatel na etapie analizy

Dnia 15 stycznia 2025 roku, Departament Spraw Parlamentarnych w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów otrzymał odpowiedź na interpelację nr 6498 w sprawie podjęcia działań nad digitalizacją…

2025-02-07 | Michał Ihnatów | 7 minut

Polski Związek Strzelectwa Sportowego ujednolica logo

Polski Związek Strzelectwa Sportowego przeprowadza ujednolicenie logo w celu ułatwienia identyfikacji.

2025-01-30 | Michał Ihnatów | 2 minuty

IWI Galil ACE Gen. 2 – Galil powraca do gry

Izraelscy żołnierze dawno już nie posługują się karabinkami Galil, a mimo to broń ta, choć może nie tak legendarna jak pistolet maszynowy Uzi, dalej pobudza…

2025-02-08 | Jerzy Woźniakiewicz | 13 minut

Schmeisser Dynamic PCC – racegun prosto z pudełka

Wielu producentów promuje swoje konstrukcje jako przygotowane pod kątem zawodów prosto ze sklepu. Zwykle jednak na zapewnieniach się kończy, a strzelec prędzej czy później wymienia…

2025-01-26 | Emil Bularz | 11 minut

Direct Action na Enforce Tac 2025

Direct Action zaprezentuje swoje najnowsze projekty na targach Enforce Tac 2025, które odbędą się w dniach 24-26 lutego 2025 roku w Norymberdze. Wśród…

2025-02-04 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Enforce Tac 2025 już 24 lutego

Enforce Tac to międzynarodowe targi skierowane do funkcjonariuszy służb mundurowych, ekspertów z agencji rządowych oraz przedstawicieli sił zbrojnych, które odbędą się w dniach 24-26 lutego…

2025-01-30 | Michał Ihnatów | 5 minut
Adventure

Gerber Gear na rok 2025 – mikro narzędzia o wielkiej funkcjonalności

Gerber Gear, po ogromnym sukcesie produktów takich jak Chonk i Mullet, kontynuuje rozwój linii praktycznych i kompaktowych narzędzi. Chonk, minimalistyczny mini-łom z funkcjami wkrętaka…

2025-02-12 | Mateusz Sułek | 1 minut

Noże Gerber Gear na rok 2025 – wytrzymałość i precyzja w nowej odsłonie

W 2025 roku Gerber Gear zaskakuje użytkowników kolejną serią innowacji, podkreślając swoje zaangażowanie w rozwój najwyższej jakości narzędzi outdoorowych i EDC (Everyday Carry).…

2025-02-06 | Mateusz Sułek | 1 minut

Rąbać, łupać, strugać, wbijać, czyli siekiera w terenie. „Toporny” poradnik dla bezpieczeństwa i spokoju ducha

„Tylko niech im pan nie daje siekier do ręki!” To zdanie słyszę często, kiedy rozpoczynam zajęcia terenowe, nieważne czy z młodzieżą, czy z dorosłymi. Narzędzia do rąbania wzbudzają lęk,…

2024-10-21 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Elementarz preppersa: zapasy żywności

Prepping to „hobby” tak wielowątkowe, że chyba nie ma na tym świecie arcymistrza, który opanowałby wszystkie powiązane z nim umiejętności. Jednak niektóre z zagadnień preppingu są absolutnie kluczowe.…

2024-09-21 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Gerber Gear na rok 2025 – mikro narzędzia o wielkiej funkcjonalności

Gerber Gear, po ogromnym sukcesie produktów takich jak Chonk i Mullet, kontynuuje rozwój linii praktycznych i kompaktowych narzędzi. Chonk, minimalistyczny mini-łom z funkcjami wkrętaka…

2025-02-12 | Mateusz Sułek | 1 minut

Noże Gerber Gear na rok 2025 – wytrzymałość i precyzja w nowej odsłonie

W 2025 roku Gerber Gear zaskakuje użytkowników kolejną serią innowacji, podkreślając swoje zaangażowanie w rozwój najwyższej jakości narzędzi outdoorowych i EDC (Everyday Carry).…

2025-02-06 | Mateusz Sułek | 1 minut
buty prabos striker high z profilu

Buty Prabos Striker High – awangardowy but wojskowy

Lato tego roku dopisało, upały dały się znać wcześniej niż zazwyczaj. Już przy pierwszych ciepłych dniach wielu osobom mogły zacząć…

2024-11-28 | Jerzy Dragoński | 7 minut

Ocieplana koszula Helikon-Tex Warden już dostępna

Ocieplana koszula Warden to kolejna nowość Helikon-Tex z IWA 2023 która trafia na sklepowe półki. Wykonana z szybkoschnących materiałów syntetycznych, wyposażona jest w cienkie ocieplenie i łącznie…

2024-11-09 | Michał Ihnatów | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Swarovski BP24: plecak do podglądania natury

„– Stary, mam plecak Swarovskiego! – Z diamentów? – Nie no, naprawdę Swarovskiego. Taki na optykę! – Ale jak to? Tego od pierścionków i kolczyków?”. Tak w większości…

2024-07-03 | Konrad Busza | 1 minut

„Zamęt” Vladimira Wolffa – katastroficzna opowieść o chaosie i przetrwaniu

Jak wyglądałby świat, gdyby porządek społeczny runął w jednej chwili? Co zrobiłbyś, gdyby chaos przejął kontrolę, a jedynym celem stało się przetrwanie? Na te pytania…

2025-02-04 | Mateusz Sułek | 1 minut

Swarovski BP24: plecak do podglądania natury

„– Stary, mam plecak Swarovskiego! – Z diamentów? – Nie no, naprawdę Swarovskiego. Taki na optykę! – Ale jak to? Tego od pierścionków i kolczyków?”. Tak w większości…

2024-07-03 | Konrad Busza | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Krakowski Festiwal Górski 2024 – najważniejsze informacje

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się w dniach 7-8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Jak co roku w programie wiele atrakcji,…

2024-11-07 | Redakcja | 1 minut
Kalendarium

Helikon-Tex na Enforce Tac 2025

W dniach 24-26 lutego 2025 roku, Helikon-Tex zaprezentuje swoję ofertę oraz nowości podczas targów Enforce Tac w Norymberdze.

2025-02-12 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Long Range Shooting Team99 Academy LVL2, czyli kto nie liczy, ten nie trafia

W sobotę 28 września Team99 Academy zorganizowała kolejny etap szkolenia w zakresie strzelectwa dalekodystansowego – tym razem na poziomie LVL2. Zajęcia odbywały się…

2024-09-30 | Grzegorz Sobczak | 6 minut

Helikon-Tex na Enforce Tac 2025

W dniach 24-26 lutego 2025 roku, Helikon-Tex zaprezentuje swoję ofertę oraz nowości podczas targów Enforce Tac w Norymberdze.

2025-02-12 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Nowe zawody taktyczne na mapie Polski, czyli relacja z Defcon One 2024

Kurz po zawodach Defcon One zdecydowanie już opadł, siniaki poznikały, a emocje nadal nas trzymają. Te intensywne dwa dni przyniosły niezapomniane wspomnienia…

2024-11-20 | Klaudia Lazar | 8 minut

MCS Bochnia zaprasza na zawody „Solny Garnizon”

Zapraszamy wszystkich chętnych na zawody strzeleckie, organizowane 13 października przez Solny Garnizon, na strzelnicy Małopolskiego Centrum Strzelectwa w Bochni.

2024-09-24 | Redakcja | 2 minuty

LMT MARS-H 7.62 Battle Rifle. Karabin godny boga wojny

Akronim MARS w branży pojawia się nader często i chociaż rozwija się go na wiele pomysłowych sposobów, to mało który produkt zasłużył na skojarzenie z rzymskim bóstwem tak, jak LMT MARS-H Battle Rifle. Już pierwszy kontakt z tym karabinem daje nam poczucie, że trzymamy broń kompletną niczym włócznia boga wojny. A później tylko się w tym przekonaniu utwierdzamy.

Lewis Machine & Tool Company MARS-H – pierwszy rzut oka

Po wyjęciu karabinu z pudełka nie sposób nie docenić jakości wykonania broni oraz spójności stylistycznej między elementami. Mimo dużej liczby autorskich rozwiązań producenta (o których przeczytacie kilka akapitów niżej) wszystko bardzo dobrze ze sobą współgra. Powierzchnie, wytłoczenia, manipulatory i infografiki nie dość, że są charakterystyczne, to jeszcze doskonale spełniają swoje zadania.

Kolor FDE sam prosił się o zabranie karabinu na outdoorową przygodę.
Kolor FDE sam prosił się o zabranie karabinu na outdoorową przygodę.

Nasz egzemplarz przyszedł w zwracającym uwagę kolorze FDE, naniesionym fabrycznie w powłoce Ceraktore. Widać że LMT stara się, by nie można było pomylić ich produktów z konkurencyjnymi.
Nie można doczepić się do jakości zastosowanych dodatków typu kolba SOPMOD i świetny gumowany chwyt pistoletowy, ale raczej nie jest to zaskakujące w tej klasie.
Całość dopełnia idealna sztywność zespołu uppera, która jest spowodowana zastosowaniem rozwiązania MRP, czyli Monolithic Rail Platform. Dlaczego to tak istotne?

LMT i ich podejście do platformy AR

LMT jako producent konstrukcji związanych z rządowymi przetargami otrzymało na początku lat 2000 zamówienie dotyczące stworzenia monolitycznego uppera kompatybilnego z platformą AR. Sztywne połączenie, a właściwie stworzenie monolitu z dwóch osobnych dotychczas części (uppera i handguarda) pozwolić miało na trzymanie zera wszystkich akcesoriów montowanych na szynach Piccatiny (a później slotach key-mod/mlok). Dodatkowo MRP umożliwiało samonośny montaż lufy, co, jak dobrze wiemy, kilkanaście lat później stanowi standard w karabinkach AR.

LMT rozwinęło pierwotne wymagania wobec systemu i obecnie umożliwia też szybką wymianę lufy, nie tylko pozwalając na zmianę jej długości, ale też oferując lufy różnych kalibrów kompatybilnych z jednym upperem. Wymiana nie tylko jest szybka, ale też nie wymaga rozbudowanego zaplecza specjalistycznych narzędzi, a wszystko, czego potrzebujemy do tej operacji, producent dostarcza wraz z karabinem.

Rozkładając karabin, nie możemy nie zwrócić uwagi na masę zespołu suwadła.
Rozkładając karabin, nie możemy nie zwrócić uwagi na masę zespołu suwadła

Blok gazowy umieszczony wewnątrz monolitycznego łoża charakteryzuje się przewodem gazowym  pod kątem 45 stopni, rozwijając koncepcję znaną nam na przykład z karabinków rodziny AK. Pozwoliło to zastosować prostą rurkę gazową, przez co gazy działają w pełni osiowo do zespołu suwadła. Zmniejsza to również wpływ erozji otworu gazowego w lufie na szybkostrzelność i kulturę pracy broni. Po testach mogę twierdzić, że sztywność takiej konstrukcji jest całkowita. Luzy po prostu nie istnieją, a strzelanie z takiego monolitu daje niesamowitą pewność składu i chwytu.

Czerwona planeta, bóg wojny czy może obustronne manipulatory?

Pozytywny efekt potęgują bardzo dobrze działające obustronne manipulatory. LMT postawiło znowu na autorskie rozwiązanie, tym razem nazywając je MARS, czyli Modular Ambidextrous Rifle System. Oznacza to, że wszystkie podstawowe manipulatory zostały zdublowane, co dotyczy zarówno bezpiecznika, jak i przycisku zwalniania magazynka czy blokady zamka w tylnym położeniu. Każdy z nich jest odbity po drugiej stronie na podobnej wysokości względem osi karabinka, więc nawet strzelając ze słabej ręki, jesteśmy w stanie dość intuicyjnie użyć manipulatora bez konieczności zastanawiania się, gdzie mielibyśmy go szukać.

MARS, czyli obustronne manipulatory, zostały zaprojektowanie z zachowaniem stylu milspecowych elementów

Według broszury producenta akronim MARS odnosi się też do gniazda magazynka (magwellu) oraz specjalnie wyprofilowanego kabłąka spustowego, niemniej te elementy nie mają znaczenia w kontekście dostosowania do osób z różnymi rękami dominującymi.

Dla każdego coś dobrego, czyli o konfiguracji słów kilka

LMT pozwala na praktycznie dowolną konfigurację naszego MARS-H już na etapie zamówienia. Oficjalny katalog producenta mówi o 3 typach uppera, 5 długościach lufy, 5 dostępnych kalibrach i naprawdę dużej różnorodności wariantów zamawianego karabinka.

Testowany egzemplarz jest w ukompletowaniu zbliżonym do tego, które niedawno otrzymała jednostka Służby Ochrony Państwa jako karabinki używane przez zespoły snajperskie. Dostarczona konfiguracja to karabin na amunicję 7,62 (.308) z 13,5 calową lufą osadzoną w upperze typu MLK w kolorze FDE. Oczywiście modularność konstrukcji pozwala na zmianę kalibru opisywanego karabinu.

Wyżłobiony w środku, ażurowy deflektor łusek zwraca uwagę i jest delikatnym nawiązaniem do serii Ultralight
Wyżłobiony w środku, ażurowy deflektor łusek zwraca uwagę i jest delikatnym nawiązaniem do serii Ultralight

Karabin bez osprzętu jest jak żołnierz bez karabinu

Na montażu Unity 1,94 zamontowano Vortexa Razora III 1-10 MRAD i dołożono tłumik ASE Utra Dual Borelock wraz z urządzeniem wylotowym ASE Utra Birdcage. Taka konfiguracja sugeruje, że powinniśmy sprawdzić karabinek nie tylko na dalszych dystansach, ale też pokusić się o podjęcie wyzwania wykonania klasycznych drilli strzeleckich mimo masy własnej karabinu oraz dużego kalibru, które nie kojarzą się tego typu ćwiczeniami.

W celach testowych zamontowaliśmy na karabinie też nowinkę z oferty firmy eotech, czyli lunetę EOTech Vudu 1-8x24 mm SFP HC3
W celach testowych zamontowaliśmy na karabinie też nowinkę z oferty firmy eotech, czyli lunetę EOTech Vudu 1-8x24 mm SFP HC3

Trudne miłego początki, czyli pierwsze próby poskromienia na osi

Twierdzenie, że .308 na tak krótkiej lufie nie nadaje się do strzelania precyzyjnego, jest zdecydowanie zbyt ogólne. Niewątpliwie dłuższa lufa lepiej sprawdziłaby się na dalekich dystansach, być może podrzut karabinka byłby nieco mniejszy, ale uważam, że konstrukcja ta sprawdzi się jako uniwersalny karabin w tym kalibrze: jest przemyślana i spełniająca wszelkie wymogi wynikające z jej docelowego zastosowania.

Karabin LMT Mars-H ze stabilnej postawy i na odległości 100 metrów nie wymaga od strzelca szczególnie wysokich umiejętności. Postawa pozwalająca na kontrolę poruszającej się masy zespołu zamka, podrzutu i odrzutu, utwierdza w przekonaniu, z jak wdzięczną w obsłudze bronią mamy do czynienia.

Prowizoryczne stanowisko strzeleckie na 100 metrów to teoretycznie naturalne środowisko dla LMT MARS-H
Prowizoryczne stanowisko strzeleckie na 100 metrów to teoretycznie naturalne środowisko dla LMT MARS-H

Spust działa niesamowicie poprawnie: mimo milspecowego rodowodu jest bardzo przewidywalny i już po chwili jesteśmy w stanie pracować na nim z pełnym zaufaniem do charakterystyki pracy.  Wspomniane przeze mnie manipulatory ułatwiają strzelanie, zwłaszcza selektor działający z bardzo przyjemnym kliknięciem niezależnie od używanej do jego obsługi dłoni.

Dostarczony Vortex Razor III jest szkłem używanym przez nas nie po raz pierwszy. Na tego typu karabinie sprawdza się świetnie, moje osobiste preferencje co do niższych montaży LVPO pozostawiam bez głębszych dywagacji. I to mimo uciążliwego bólu szyi przy strzelaniu z postawy leżącej. Luneta na tym zestawie pozwala wykorzystać przewagę, jaką daje kaliber .308 na dalszych odległościach. Trudno wyobrazić sobie, żeby tego typu karabin miał pracować z innego typu optyką.

Tor lotu jest idealnie powtarzalny, a praca karabinka nie pozostawia wiele do życzenia. Moi redakcyjni koledzy pokusili się jednak  o testy karabinu na 300-metrowych osiach. Tym samym oddaje im teraz głos, nieco zazdroszcząc możliwości.

300 metrów

Przed strzelaniem na 300 m postanowiliśmy potwierdzić ustawienie celownika na 100 m. I chyba nikt się nie spodziewał takiego strzelania jakie miało nastąpić. Na daną chwilę mieliśmy dostępną demobilową amunicję SM .308 win 147 gr. I jak się szybko okazało nasz LMT zdecydowanie  jej nie polubił.

Już po drugim strzale trafiło się pierwsze zacięcie w postaci zatrzymania łuski w komorze. Przy użyciu wyciora udało się ją wyjąć, jednak zaskoczeniem było ile siły trzeba było w tym celu użyć. Po dokładnym przyjrzeniu się usuniętej łusce można było zobaczyć odkształcenie całej szyjki co potwierdziliśmy pomiarem na suwmiarce. Dodatkowo widoczne było rozdęcie łuski właściwej tuż za szyjką. Nie zrażając się ta sytuacją – w końcu wadliwy nabój zawsze się może trafić, kontynuowaliśmy strzelanie. Po kolejnych dwóch strzałach kolejna niespodzianka w postaci nie zbitej spłonki. Zaskoczeniem było to, że podobnie jak  przy pierwszym zacięciu, mieliśmy problem z usunięciem naboju z komory nabojowej. Parę kolejnych strzałów i znów problem w postaci double feed czyli dosłanie dwóch nabojów do komory nabojowej. Tak nieszczęśliwy ciąg zdarzeń nie przytrafił nam się nigdy wcześniej na żadnej konstrukcji. I trzeba jasno powiedzieć, że była to wina amunicji, a nie broni. A jak strzelanie ułożyło się na tarczy? Ustawienie celownika na 100 m okazało się praktycznie niemożliwe. Pociski latały jak chciały i trafienia były rozrzucone po tarczy w kole o średnicy 20 cm. Nie mając grupy która byłaby punktem wyjścia postanowiliśmy jednak wykonać strzelanie na 300 m i tutaj było bardzo podobnie, ponieważ ponownie mieliśmy cel ostrzelany bez ładu i składu, tylko rozrzut był trochę większy. Wielka szkoda, że tym razem nie mieliśmy dostępnej  innej amunicji, jednakże nie spodziewaliśmy się że SM sprawi aż tyle problemów nie tylko z uzyskaniem grupy, ale również z mechaniką samej broni. Trzymał nas też czas – broń niestety zgodnie z ustawą można wypożyczyć tylko na 14 dni i strzelanie na 300 metrów wykonywaliśmy tuż przed terminem zwrotu na śródleśnej strzelnicy, więc nie mieliśmy możliwości tego dnia pojechać do sklepu i dokupić innej amunicji. Zdecydowanie trzeba powtórzyć na innych kulkach i i sprawdzić potencjał tak dobrze wykonanej broni.

Oś o długości 300 metrów Małopolskiego Centrum Strzelectwa (dziękujemy za użyczenie) aż zachęcała do strzelania...
... ale rozdęte łuski - już nie
Tej amunicji zdecydowanie nie polecamy

300 metrów - podejście drugie

Uzupełniwszy zapas amunicji wybraliśmy się ponownie do MEX Armory wypożyczyć MARSa. Tym razem, udało nam się drapnąć z magazynu również dodatkowe lufy – w .308 o długości 16 cali i ciekawostkę, czyli 20-calową w kalibrze 6,5 Creedmoor.

Zacząłem od dystansu 100 metrów – żeby potwierdzić przystrzelanie optyki oraz sprawdzić jak poszczególne kulki sprawdzają się z daną lufa – na tym dystancie strzałem z najkrótszej lufy, czyli 13,5 cala.
Powszechnie stosowaną miarą skupienia jest MOA (Minute of Angle, minuta kątowa), która wynosi po przeliczeniu na jednostki SI odpowiednio 29,09 mm na 100 metrów i 87,26 mm na 300 metrów. A ponieważ punktem doniesienia jest zazwyczaj 1 MOA (i w takim przypadku możemy już mówić o poprawnym strzelaniu), to te miary przyjmijmy jako wyznacznik.

Słowo o panujących warunkach – strzelałem w środku lata, czyli przy bardzo wysokiej temperaturze. Obrazowo mówiąc, nabój położony na stoliku w ciągu 20 minut rozgrzewał się tak mocno, że prawie parzył, a na betonowym blacie nie dało się bezpośrednio oprzeć łokcia – musiałem podczas strzelania pod niego podłożyć bluzę. Przekładało się to na bardzo mocny miraż (który na dystansie 300 metrów powodował bardzo wyraźne falowanie obrazu celu). Trudno wiec określić to strzelanie mianem testów laboratoryjnych – bardziej to sprawdzenie, jak broń sobie radzi w zastanych warunkach.

Zmieniliśmy też optykę - jak strzelamy na skupienie, przyda się coś o większym powiększeniu, aby wyeliminować niedoskonałość wzroku strzelca
Stosowana amunicja – Lapua (175 gr, Open Tip Match) , Fiocchi (170 gr) , 2 typy GGG z pociskiem HPBT(168 i 175 gr). Creedmoor to S&B o masie pocisku 141 gr.
100 metrów – jak widać amunicja Fiocchi z tej partii jest bardzo nierówna i przestrzeliny mają bardzo duży rozrzut. Na 300 metrów już z niej nie strzelałem.

Z Lapuą (skąd inąd bardzo dobrą, świetnie latała m.in. na Benelli HMR), ta lufa się nie polubiła. Acz jest zauważalnie lepiej niż Fiocchi

Najlepsze wyniki są z obydwu GGG (z wyraźnym wskazaniem na cięższy pocisk), z nich więc będę strzelał na 300 metrów
Wyraźnie powtarza się różnica w skupieniu pomiędzy amunicją z pociskami o masie 168 i 175 gr - na korzyść tej ostatniej. Tu mamy konsekwentnie skupienie poniżej 1 MOA. A jak to będzie wyglądało po zmianie na lufy na dłuższą? Zatem zmiana lufy – na 16", amunicja dalej ta sama.

Sama wymiana (za pomocą dostarczonego przez producenta, dedykowanego klucza dynamometrycznego) to moment – lufę wymienia się w niecałą minutę

Całość operacji trochę wydłuża konieczność każdorazowego demontażu i montażu szyny pod dwójnóg – niestety ale po przykręceniu montaż M-lok blokuje lufę, nie da się jej całkowicie wysunąć. Na szczęście podręczny zestaw narzędzi wystarcza
Jak widać po wymianie lufy na dłuższą, skupienie przy pocisku 168 gr jest skokowo, a przy pocisku 175 gr zauważalnie lepsze.

Na koniec – 6,5 Creedmoor.  Znowu podmiana lufy i najpierw…

...100 metrów. 17,04 mm - ładny wynik
I 300 metrów

Przyznam,  spodziewałem się że 6,5 Creed na 300 metrów osiągnie trochę lepsze skupienie (chociaż nadal mamy poniżej 1 MOA, z broni samopowtarzalnej, z wymienioną ad hoc lufą!). Natomiast składam to też na swój karb, czyli zmęczenie strzelca – mimo ciągłego uzupełnienia płynów, upał bardzo mocno dawał się we znaki, a to przekłada się na precyzję.

Daje ten kaliber tez lepsze skupienie niż .308 – ale cóż, tutaj zero zdziwienia, ma on wszak dużo lepszą balistykę. Natomiast bardzo mile zaskakują wyniki z .308 właśnie – na 300 metrów nawet w niezbyt sprzyjających warunkach (uporczywy miraż) można spokojnie zejść ze skupieniem poniżej 1 MOA. A gdyby jeszcze bardziej pobawić się z doborem amunicji, prawdopodobnie dało by się te grupy jeszcze bardziej zacieśnić.

Dynamika z .308. Dlaczego pogrążyłem się w szaleństwie?

Wracając do krótszych dystansów, zdecydowałem się skręcić Razora na powiększenie 1x i sprawdzić karabin również na kilku torach IDPA i klasycznych drillach. Tutaj dużym problem okazała się waga całego zestawu. Karabin z amunicją, optyką, tłumikiem przekracza 6 kg. Bardzo duża część to zespół zamka, który co prawda cechuje się niezwykła wytrzymałością (nie tylko według broszur, ale również zdaniem użytkowników karabinków), ale pracując przy strzelaniu dynamicznym jest jednym z generatorów trudnego do okiełznania odrzutu.

Mimo początkowych trudności i frustracji zachowanie karabinu jest na tyle powtarzalne, że przy odpowiednich modyfikacjach swoich przyzwyczajeń z lżejszych konstrukcji oraz odpowiednim kontrolowaniu zachowań karabinka nawet szybkie tory typu IDPA można pokonać w czasach zbliżonych do tych, kiedy używamy klasycznych konstrukcji AR15. Zbliżonych, ale zdecydowanie nie równych.

Masa karabinu LMT MARS-H wymaga więcej energii i innego podejścia do torów
Masa karabinu LMT MARS-H wymaga więcej energii i innego podejścia do torów

Nie ma co ukrywać, okiełznanie tego karabinu daje niesamowitą satysfakcję, a fakt, że udało się to nawet opisującemu, czyli strzelcowi niemającemu dużych doświadczeń z AR10, sugeruje że MARS-H jest wdzięczną i bardzo dostępną konstrukcją. Jego masa i specyfika pracy wymaga jednak delikatnego zwolnienia naszego strzelania. Większa masa obalająca (tak nieistotna przy strzelaniu do papieru) okupiona jest czasami na torach.

Z kronikarskiego obowiązku wspomnę, że podczas szybszego strzelania system gazowy nie zawodził. Karabin przeładowywał się idealnie, reakcja na spust była szybka, niemniej nie ma tu mowy o splitach na poziomie 0,20 s, bo realnie nie jesteśmy w stanie wrócić na cel w tak krótkim czasie, walcząc z podrzutem broni.

Stabilna postawa to konieczność podczas strzelania z MARS-H
Stabilna postawa to konieczność podczas strzelania z MARS-H

Obustronne manipulatory pozwalają na szybkie i pewne zmiany ręki prowadzącej. Wspomniany wysoki montaż Unity, przy dynamicznym strzelaniu był sporym plusem, a Vortex III pozwalał na skład niemal tak komfortowy jak przy zastosowaniu celowników kolimatorowych lub holograficznych. Podtrzymuję zdanie, że optyka typu LVPO jest idealnym wyborem przy tym karabinie.

A po co, a na co to komu?

W ramach podsumowania chciałbym zaprosić was do dyskusji. Oczywistym jest to, że karabinki takie jak LMT MARS-H w strzelectwie cywilnym nie mają sensowego zastosowania. Wszelkie zalety tego karabinu nie mają możliwości zagrania pierwszych skrzypiec w momencie, gdy strzelamy do papieru czy hardoxowego gongu.

Wybór tych karabinów przez SOP, jasno jednak pokazuje, że ich zalety można wykorzystać w sposób bardzo konkretny, przez co trudności opisane przeze mnie w powyższych akapitac, kompletnie tracą na znaczeniu, bo zalety połączenia kompaktowości z kalibrami dostępnymi w ramach systemu MARS-H w działaniach profesjonalnych i bojowych są nie do przecenienia. Strzelając z karabinu kalibru .308 o tak krótkiej lufie, musimy mieć świadomość, dlaczego taki karabin powstał i do czego docelowo służy.

Nie zrozumcie mnie źle. Daleki jestem do stwierdzenia, że konstrukcja ta powinna zostać ograniczona do użytku przez służby. Przecież w cywilnym strzelectwie chodzi o to, żeby czerpać niego radość i satysfakcję. LMT MARS-H jest naprawdę doskonale wykonanym karabinem. Podczas używania go czasem zapomniałem, że to testowy egzemplarz, ciesząc się każdym wyjazdem na strzelnicę. Czy wybrałbym go jako mój główny karabin? Zdecydowanie nie. Czy chciałbym go mieć w swojej szafie? Zdecydowanie tak! Po okresie spędzonym z testowanym egzemplarzem wiem, ile trudności spotyka strzelca, który chce wykręcić tym karabinem dobry czas toru, ale wiem ile radości sprawia osiągnięcie dobrego przebiegu.

Używanie LMT MARS-H to satysfakcjonując lekcja
Używanie LMT MARS-H to satysfakcjonując lekcja

Zakup wymarzonej konfiguracji to początek przygody

Decydując się na zakup LMT MARS-H, dostajemy doskonale wykonany karabin. Przemyślana konstrukcja i spójność elementów oraz niebywała sztywność uppera i lowera to zalety, które jasno wskazują high-endowy segment rynku. Samo strzelanie, biorąc pod uwagę kaliber i charakterystykę karabinu, jest prawdziwą przyjemnością. Trudno mi wskazać nowoczesnego konkurenta w segmencie AR10, który robi cokolwiek lepiej niż LMT MARS-H.
Zakup LMT to postawienie na dobrego konia – tylko narowistego i wymagającego świadomego dżokeja.
Dystrybutorem firmy Lewis Machine & Tool Company w Polsce jest MexArmory.
Podstawowa konfiguracja LMT MARS-H to obecnie 24 000 złotych. Cena może różnić się z zależności od wybranej konfiguracji.

X