Defence & Space

Diament precyzji. 100 lat celności! – Jubileuszowe zawody strzeleckie Fabryki Broni Łucznik-Radom

6 lipca 2025 na strzelnicy KSK Grot Radom w Skaryszewie odbyły się wyjątkowe zawody strzeleckie zorganizowane z okazji jubileuszu 100-lecia Fabryki Broni Łucznik-Radom.

2025-07-07 | Redakcja | 2 minuty

Słowenia zamawia kolejne ciężarówki RMMV HX2

Ministerstwo Obrony Słowenii podpisało umowę ramową z niemiecką spółką Rheinmetall MAN Military Vehicles na dostawy 28 samochodów ciężarowych HX2 w różnych wariantach.

2025-07-07 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Perskie szachy: Gra ajatollaha o utrzymanie się na planszy

Śmierć ajatollaha Alego Chameneiego nie nastąpiła – ale trwa. I choć oficjalnie nikt tego nie powie, w Teheranie wszyscy już wiedzą, że era Najwyższego Przywódcy zbliża…

2025-06-27 | Sławek Zagórski | 8 minut

Ewakuacja Polaków z Izraela: Kolejna wielka improwizacja

Kolejna kryzysowa sytuacja na Bliskim Wschodzie pokazała, że mijają lata, zmieniają się premierzy i ministrowie obrony, a Polska jak nie była przygotowana do ewakuacji swoich obywateli…

2025-06-20 | Sławek Zagórski | 5 minut

Współpraca Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni z Google Cloud

Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz spotkał się z Marcusem D. Jadotte, wiceprezesem ds. Relacji z Rządem i Polityki Publicznej w Google Cloud.

2025-06-27 | Rafał Muczyński | 2 minuty

Sprzęt łączności specjalnej do naprawy

2. Regionalna Baza Logistyczna opublikowała informację o uruchomieniu postępowania przetargowego na naprawy, konserwację, przeglądy oraz pozostałe usługi utrzymujące w sprawności technicznej sprzęt łączności specjalnej…

2025-06-18 | Rafał Muczyński | 10 minut

Miecze w Karpackiej Troi

Miecz to szczególny element uzbrojenia, towarzyszący nam od epoki brązu. Karpacka Troja, skansen archeologiczny zlokalizowany w Trzcinicy koło Jasła, zaprasza na szczególne wydarzenie. W ramach…

2025-07-02 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Wielka Brytania uhonorowała gen. bryg. Stanisława Sosabowskiego

W Warszawie odbyła się uroczystość uhonorowania gen. bryg. Stanisława Sosabowskiego oraz 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej przez Rząd Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

2025-06-18 | Redakcja | 4 minuty

Oficjalnie: Polskie pierogi LYOFOOD zostały skonsumowane w kosmosie

Wczoraj podczas transmisji na żywo z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, nasz astronauta dr Sławosz Uznański-Wiśniewski wraz z dowódcą misji Axiom-4, Peggy Whitson, jako pierwsi dokonali…

2025-07-07 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Boeing zbuduje satelity łączności strategicznej nowej generacji ESS

Departament Obrony USA udzielił zamówienia o wartości prawie 2,84 mld USD spółce Boeing w programie nowej generacji satelitów łączności wspierających architekturę dowodzenia,…

2025-07-04 | Rafał Muczyński | 5 minut

Bloomberg: 1000 Leopardów i 2500 Boxerów dla niemieckiej armii?

Jak informuje agencja prasowa Bloomberg, niemiecki rząd planuje znaczną rozbudowę sił pancernych i zmechanizowanych Bundeswehry, poprzez zakup nawet 1000 czołgów Leopard 2 i 2500…

2025-07-07 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Ukraińskie Siły Operacji Specjalnych zaatakowały rosyjskie lotnisko Borisoglebsk

Siły Operacji Specjalnych Sił Zbrojnych Ukrainy przeprowadziły atak dronowy na rosyjską bazę lotniczą Borisoglebsk w obwodzie woroneskim, gdzie zniszczono przynajmniej jeden samolot…

2025-07-05 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Diament precyzji. 100 lat celności! – Jubileuszowe zawody strzeleckie Fabryki Broni Łucznik-Radom

6 lipca 2025 na strzelnicy KSK Grot Radom w Skaryszewie odbyły się wyjątkowe zawody strzeleckie zorganizowane z okazji jubileuszu 100-lecia Fabryki Broni Łucznik-Radom.

2025-07-07 | Redakcja | 2 minuty

Słowenia zamawia kolejne ciężarówki RMMV HX2

Ministerstwo Obrony Słowenii podpisało umowę ramową z niemiecką spółką Rheinmetall MAN Military Vehicles na dostawy 28 samochodów ciężarowych HX2 w różnych wariantach.

2025-07-07 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Wojska Obrony Cyberprzestrzeni wesprą Ministerstwo Sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości oraz Dowództwo Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni podpisały porozumienie o współpracy w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom w cyberprzestrzeni.

2025-07-05 | Redakcja | 4 minuty

MSW Słowacji kupi trzy śmigłowce ratownicze

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Słowacji ogłosi postępowanie przetargowe na zakup trzech wielozadaniowych śmigłowców ratowniczych.

2025-07-05 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Diament precyzji. 100 lat celności! – Jubileuszowe zawody strzeleckie Fabryki Broni Łucznik-Radom

6 lipca 2025 na strzelnicy KSK Grot Radom w Skaryszewie odbyły się wyjątkowe zawody strzeleckie zorganizowane z okazji jubileuszu 100-lecia Fabryki Broni Łucznik-Radom.

2025-07-07 | Redakcja | 2 minuty

Bloomberg: 1000 Leopardów i 2500 Boxerów dla niemieckiej armii?

Jak informuje agencja prasowa Bloomberg, niemiecki rząd planuje znaczną rozbudowę sił pancernych i zmechanizowanych Bundeswehry, poprzez zakup nawet 1000 czołgów Leopard 2 i 2500…

2025-07-07 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Słowenia zamawia kolejne ciężarówki RMMV HX2

Ministerstwo Obrony Słowenii podpisało umowę ramową z niemiecką spółką Rheinmetall MAN Military Vehicles na dostawy 28 samochodów ciężarowych HX2 w różnych wariantach.

2025-07-07 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Wojsko kupi kolejną partię kamer termowizyjnych KLW-1R Asteria

4. Regionalna Baza Logistyczna opublikowała informację o postępowaniu przetargowym na dostawę kolejnej partii kamer termowizyjnych KLW-1R Asteria na potrzeby systemów wieżowych OTO Melara…

2025-07-07 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Polska Tarcza PNT: Odporność systemów GNSS, zagrożenia hybrydowe i ochrona infrastruktury krytycznej

W Instytucie Łączności – Państwowym Instytucie Badawczym w Warszawie odbyła się konferencja poświęcona problematyce zakłóceń systemów nawigacji satelitarnej GNSS i budowie alternatywnych oraz odpornych…

2025-07-03 | Redakcja | 5 minut

BC Arms na targach „GRANICE”

Spółka BC Arms zaprezentowała swoje i partnerów wyroby podczas VIII edycji Terenowych Targów Ochrony Granic – Tarcza Wschód „GRANICE”, które odbyły…

2025-06-30 | Redakcja | 1 minut
Shooting

Diament precyzji. 100 lat celności! – Jubileuszowe zawody strzeleckie Fabryki Broni Łucznik-Radom

6 lipca 2025 na strzelnicy KSK Grot Radom w Skaryszewie odbyły się wyjątkowe zawody strzeleckie zorganizowane z okazji jubileuszu 100-lecia Fabryki Broni Łucznik-Radom.

2025-07-07 | Redakcja | 2 minuty

Zawodnicy CZ Shooting Team zdobywcami 13 medali na CZ Extreme Euro Open

Strzelcy sportowi reprezentujący Ceska Zbrojovka przywieźli z Hodonic sześć złotych, cztery srebrne i trzy brązowe medale, a także cztery tytuły mistrza Czech.

2025-07-04 | Mariusz Piwowar | 5 minut

Unowocześniona luneta Z8i od SWAROVSKI OPTIK

Swarovski Optik, austriacki producent optyki z niemalże 80-letnią tradycją, zaprezentował unowocześnioną lunetę biegową Z8i.

2025-07-03 | Mariusz Piwowar | 3 minuty

Nowe latarki od Streamlight

Firma Streamlight, Inc., wiodący dostawca wysokowydajnego oświetlenia, ogłasza wprowadzenie na rynek rewolucyjnej serii innowacyjnych systemów oświetleniowych SL-SideSaddle zaprojektowanych do bezproblemowego montażu w szerokiej…

2025-07-01 | Mariusz Piwowar | 3 minuty

Diament precyzji. 100 lat celności! – Jubileuszowe zawody strzeleckie Fabryki Broni Łucznik-Radom

6 lipca 2025 na strzelnicy KSK Grot Radom w Skaryszewie odbyły się wyjątkowe zawody strzeleckie zorganizowane z okazji jubileuszu 100-lecia Fabryki Broni Łucznik-Radom.

2025-07-07 | Redakcja | 2 minuty

Nowa CZ-tka w rodzinie

Koncern ČESKÁ ZBROJOVKA A.S. prezentuje najnowszy model popularnego kompaktowego pistoletu CZ P-10 C w wersji PORTED.

2025-07-02 | Mariusz Piwowar | 3 minuty

Paris Air Show 2025: Premiera Baykar TB3

55. Edycja Międzynarodowego Salonu Lotniczego i Kosmicznego, który odbywa się w stolicy Francji, stała się okazją dla firmy Baykar Technolgies do zaprezentowania pokładowego bojowego…

2025-06-19 | Radosław Niesobski | 3 minuty

Strzelectwo od podstaw, cz. 4 – Wniosek o pozwolenie i plan B

W poprzedniej części cyklu „Strzelectwo od podstaw” skupiłem się na gromadzeniu dokumentów potrzebnych do złożenia wniosku o pozwolenie na broń, więc teraz pora na kolejny etap – wizytę…

2025-06-09 | Tomasz Karasiński | 23 minuty

IFRE 2025: Maskpol z kombinezonami i maskami przeciwgazowymi

Wchodząca w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej spółka Maskpol zaprezentowała na V Międzynarodowych Targów Sprzętu i Wyposażenia Straży Pożarnej i Służb Ratowniczych KIELCE IFRE-EXPO część…

2025-06-17 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Strzelnica Hubertus Chodzież zaprasza strzelców

Hubertus Chodzież, dystrybutor marki CZ w Polsce, zaprasza na swój obiekt położony w spokojnej, leśnej okolicy. Obiekt to kompleks łączący nie tylko zróżnicowane osie strzeleckie, ale również…

2025-06-11 | Michał Ihnatów | 6 minut

Strzelectwo od podstaw, cz. 4 – Wniosek o pozwolenie i plan B

W poprzedniej części cyklu „Strzelectwo od podstaw” skupiłem się na gromadzeniu dokumentów potrzebnych do złożenia wniosku o pozwolenie na broń, więc teraz pora na kolejny etap – wizytę…

2025-06-09 | Tomasz Karasiński | 23 minuty

Minister Sportu i Turystyki uchyla uchwałę PZSS

Minister Sportu i Turystyki Sławomir Nitras uchylił uchwałę Zarządu Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego 27/2025 z dnia 26 marca 2025 roku w sprawie wprowadzenia…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Czasowy zakaz noszenia broni w Warszawie w dniu 25 maja

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało rozporządzenie w sprawie wprowadzenia czasowego zakazu noszenia broni lub przemieszczania jej w stanie rozładowanym na obszarze miasta stołecznego…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 4 minuty

SprawdzaMY za zaświadczeniem do nabycia broni w mObywatel

Zespół SprawdzaMY, założony przez Rafała Brzoskę, zgłosił kolejny pomysł w najnowszym pakiecie usprawnień – wprowadzenie zaświadczenia upoważniajacego do nabycia broni do aplikacji mObywatel.

2025-05-09 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Meprolight MMX3 i MMX4 – lekkie powiększalniki z dobrą optyką

Mepro MMX3 oraz MMX4, czyli nowa rodzina kompaktowych powiększalników od izraelskiego producenta. Jak wypadają w praktyce i w porównaniu do konkurencji?

2025-06-27 | Krzysztof Ptak | 8 minut

Savage Revel DLX – gdzie tradycja łączy się z nowoczesnością

„Is that you, John Wayne? Is this me?” Bierzesz do rąk lewara – a zasadniczo karabinek dźwigniowy (obrzydliwa nazwa, czasem jej użyję…

2025-06-24 | Anna Mielczarek | 11 minut

Diament precyzji. 100 lat celności! – Jubileuszowe zawody strzeleckie Fabryki Broni Łucznik-Radom

6 lipca 2025 na strzelnicy KSK Grot Radom w Skaryszewie odbyły się wyjątkowe zawody strzeleckie zorganizowane z okazji jubileuszu 100-lecia Fabryki Broni Łucznik-Radom.

2025-07-07 | Redakcja | 2 minuty

Zawodnicy CZ Shooting Team zdobywcami 13 medali na CZ Extreme Euro Open

Strzelcy sportowi reprezentujący Ceska Zbrojovka przywieźli z Hodonic sześć złotych, cztery srebrne i trzy brązowe medale, a także cztery tytuły mistrza Czech.

2025-07-04 | Mariusz Piwowar | 5 minut
Adventure

Miecze w Karpackiej Troi

Miecz to szczególny element uzbrojenia, towarzyszący nam od epoki brązu. Karpacka Troja, skansen archeologiczny zlokalizowany w Trzcinicy koło Jasła, zaprasza na szczególne wydarzenie. W ramach…

2025-07-02 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Nylonowa ofensywa WBP Rogów

Nie samym AK-aczem Rogów żyje, toteż firma WBP dynamicznie wprowadza do oferty szeroki wachlarz nylonowych akcesoriów, spośród których nie tylko fani karabinków AK znajdą coś…

2025-07-02 | Mariusz Piwowar | 3 minuty

Rąbać, łupać, strugać, wbijać, czyli siekiera w terenie. „Toporny” poradnik dla bezpieczeństwa i spokoju ducha

„Tylko niech im pan nie daje siekier do ręki!” To zdanie słyszę często, kiedy rozpoczynam zajęcia terenowe, nieważne czy z młodzieżą, czy z dorosłymi. Narzędzia do rąbania wzbudzają lęk,…

2024-10-21 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Elementarz preppersa: zapasy żywności

Prepping to „hobby” tak wielowątkowe, że chyba nie ma na tym świecie arcymistrza, który opanowałby wszystkie powiązane z nim umiejętności. Jednak niektóre z zagadnień preppingu są absolutnie kluczowe.…

2024-09-21 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Nylonowa ofensywa WBP Rogów

Nie samym AK-aczem Rogów żyje, toteż firma WBP dynamicznie wprowadza do oferty szeroki wachlarz nylonowych akcesoriów, spośród których nie tylko fani karabinków AK znajdą coś…

2025-07-02 | Mariusz Piwowar | 3 minuty

Helikon-Tex przedstawia: zestawy dla strzelców szyte na miarę

Wraz z nabierającym rozpędu sezonem strzeleckim Helikon-Tex postanowił pomóc strzelcom w wyborze niezbędnego sprzętu i akcesoriów w zależności od rodzaju sportu, który uprawiają.

2025-07-01 | Mariusz Piwowar | 5 minut

Helikon-Tex przedstawia: zestawy dla strzelców szyte na miarę

Wraz z nabierającym rozpędu sezonem strzeleckim Helikon-Tex postanowił pomóc strzelcom w wyborze niezbędnego sprzętu i akcesoriów w zależności od rodzaju sportu, który uprawiają.

2025-07-01 | Mariusz Piwowar | 5 minut

Nowa jakość odzieży EDC od Kreatora – innowacje przetestowane w terenie

Polski producent Kreator zakończył projekt B+R, w ramach którego powstała nowa generacja odzieży EDC – trwała, funkcjonalna i przetestowana przez użytkowników w warunkach terenowych. Sprawdź,…

2025-06-26 | Redakcja | 2 minuty

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Swarovski BP24: plecak do podglądania natury

„– Stary, mam plecak Swarovskiego! – Z diamentów? – Nie no, naprawdę Swarovskiego. Taki na optykę! – Ale jak to? Tego od pierścionków i kolczyków?”. Tak w większości…

2024-07-03 | Konrad Busza | 1 minut

„Gracz” z cyklu „Vesper” Magdaleny Kozak w sprzedaży

Wydawnictwo WarBook poinformowało o premierze powieści Gracz – najnowszego, niepublikowanego do tej pory, piątego tomu kultowego cyklu Vesper Magdaleny Kozak.

2025-06-18 | Redakcja | 3 minuty

„Zabić Ukrainę. Alfabet rosyjskiej agresji” – wojna oczami reportera

Marcin Ogdowski to jeden z najbardziej cenionych polskich korespondentów wojennych, znany z bezkompromisowych, rzetelnych i często brutalnie szczerych relacji z frontów wojennych. Jego najnowsza książka,…

2025-02-18 | Mateusz Sułek | 1 minut

Miecze w Karpackiej Troi

Miecz to szczególny element uzbrojenia, towarzyszący nam od epoki brązu. Karpacka Troja, skansen archeologiczny zlokalizowany w Trzcinicy koło Jasła, zaprasza na szczególne wydarzenie. W ramach…

2025-07-02 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut
Kalendarium

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Long Range Shooting Team99 Academy LVL2, czyli kto nie liczy, ten nie trafia

W sobotę 28 września Team99 Academy zorganizowała kolejny etap szkolenia w zakresie strzelectwa dalekodystansowego – tym razem na poziomie LVL2. Zajęcia odbywały się…

2024-09-30 | Grzegorz Sobczak | 6 minut

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Nowe zawody taktyczne na mapie Polski, czyli relacja z Defcon One 2024

Kurz po zawodach Defcon One zdecydowanie już opadł, siniaki poznikały, a emocje nadal nas trzymają. Te intensywne dwa dni przyniosły niezapomniane wspomnienia…

2024-11-20 | Klaudia Lazar | 8 minut

MCS Bochnia zaprasza na zawody „Solny Garnizon”

Zapraszamy wszystkich chętnych na zawody strzeleckie, organizowane 13 października przez Solny Garnizon, na strzelnicy Małopolskiego Centrum Strzelectwa w Bochni.

2024-09-24 | Redakcja | 2 minuty

Strzelectwo długodystansowe

Najpierw broń, potem nabój

STRZELANIE NA DALEKIE DYSTANSE TO ŚWIETNA ZABAWA, A JEDNOCZEŚNIE WSPANIAŁY SPORT. UCZĄCY CIERPLIWOŚCI, POKORY, ALE TEŻ DAJĄCY OLBRZYMIĄ SATYSFAKCJĘ, GDY POCISK TRAFIA W CEL ODLEGŁY OD NAS NAWET O KILOMETR. W TYM TEKSCIE CHCIAŁBYM PRZEDSTAWIĆ ROZWAŻANIA DOTYCZĄCE WYBORU NABOJU, A NASTĘPNIE BRONI.

Chcąc rozpocząć przygodę z strzelectwem długodystansowym, musimy najpierw właściwie zdefiniować swoje oczekiwania i wyznaczyć podstawowe priorytety. I niestety, jak w większości sportów, nie ma tutaj uniwersalnych zasad. Warto też pamiętać, że nie można nauczyć się strzelania na zawodach bez uczestnictwa w nich. Bezcenna tutaj jest możliwość obserwacji oraz poznania innych strzelców i ich wyposażenia, jak też wymiana doświadczeń. To brzmi, jak powtarzalny slogan, ale najwięcej i najlepiej można się nauczyć właśnie od kolegów, którzy są bardziej zaawansowani w strzeleckim fachu

Złoty środek

Przy wyborze sprzętu na zawody duże znaczenie odgrywają cechy charakteru, zawartość portfela czy podejście do wydawania pieniędzy. Stereotypowo lepiej podchodzić na sposób krakowski czy poznański, niż kupować zawsze to, co najdroższe, jak było to rozpowszechnione w byłej Kongresówce. Zasada złotego środka będzie w tym przypadku, jak zawsze zresztą, najlepszym rozwiązaniem.

Pamiętajmy, że za każdym razem można znaleźć jakieś argumenty za podejściem minimalistycznym (na przykład – żeby się tego wszystkiego nauczyć i uświadomić sobie, co chce się kupić na przyszłość, to trzeba przynajmniej jedną lufę wypalić – na początek lepiej tańszą), jak i maksymalnym (zakup najdroższego customowego karabinu daje pewność, że jeżeli coś nie wychodzi, to jest to wina strzelca, a nie tego sprzętu).

Przedstawiając konkretne propozycje postaram się posłużyć zarówno własnym wieloletnim doświadczeniem, jak i danymi z ostatnich lat zebranymi z zagranicznych i krajowych zawodów długodystansowych. Warto zwrócić uwagę, że na stronie www.f-class.pl od blisko dekady startujący wpisują informacje o broni, z której strzelali. Poza wynikami punktowymi dołączone są tam też tarcze najlepszych dziesięciu zawodników z każdego dystansu. A to może być doskonałe źródło dla rodzimych analityków, pozwalające zrozumieć co i jak się zmieniało przez ostatnie 9 lat.

Emocje są ważne

Bardzo ważne jest, aby poza racjonalnymi wyborami kierować się też względami emocjonalnymi. Czyli kupować po prostu to, co nam się podoba i daję frajdę. I piszę to całkiem serio. Jeżeli bowiem podporządkujemy wybór broni jedynie racjonalnym parametrom, które nas ani nie ziębią, ani nie grzeją, to zwiększamy szanse, że strzelectwo szybko się nam znudzi i rzucimy to w kąt.

Z drugiej jednak strony, nie można się dać podporządkować jedynie emocjom. Częstym błędem popełnianym przez osoby, które właśnie uzyskały pozwolenie na broń, jest szybki zakup wielu konstrukcji strzeleckich. Jakiś pistolecik, jakiś karabinek, a najczęściej najtańszy, aby można było zapełnić wszystkie otrzymane pozwolenia. Po jakimś czasie nagle się okazuje, że mimo pełnej szafy broni, nie da się w niej znaleźć niczego, co pozwoli doskonalić swoje umiejętności sportowe i brać udział w zawodach na odpowiednim poziomie.

Tak samo nie jest dobrym pomysłem kupowanie również od razu najbardziej wyspecjalizowanych i najdroższych sprzętów. Dlaczego? Z prostego powodu, bo początkujący strzelec nie ma doświadczenia, nie jest w stanie do końca uświadomić sobie, co będzie mu pasowało.

Szukając odpowiedniej analogii można to zestawić z ubraniami. Lepiej nie mieć ani pełnej szafy najtańszego badziewia z marketu, z których ciężko coś wybrać na konkretną okazję, ani samych kreacji haute couture, w które ciężko się wcisnąć.

Bez udziału w zawodach trudno podjąć rywalizację w strzelaniu długodystansowym. Bezcenna jest możliwość obserwacji i poznania innych strzelców, jak też wymiana doświadczeń

Sprzęt do zawodów

Wybierając sprzęt strzelecki, czyli karabin, nabój, celownik i wyposażenie, przede wszystkim należy się kierować tym, do jakiego rodzaju strzelań i zawodów będzie wykorzystywany, na jakich dystansach i w jakich klasach.

Głównym podziałem będzie to, czy ktoś zamierza brać udział w imprezach precyzyjnych czy taktycznych. Do tych pierwszych zaliczają się zawody, na których strzela się do tarczy umieszczonej na znanych odległościach, w Polsce to na przykład Longshot, Long Range Euro Cup, F-Class, Snajper Nowa Dęba. Do imprez taktycznych w kraju należą Snipers Misson, Tactical i Tactical Mykita. W zawodach precyzyjnych najważniejszym parametrem broni będzie celność, powtarzalność uzyskiwanych wyników, kosztem mobilności. W rywalizacji taktycznej, mobilność nabiera gwałtownie znaczenia, bo trzeba się ze sprzętem przemieszczać.

Podstawowa broń

Generalnie za broń podstawową do dowolnych strzelań długodystansowych uznaje się karabin z lufą typu varmint. Ma ona mieć grubość przynajmniej 20 mm i być w stanie wytrzymać termicznie 10 szybko oddanych po sobie strzałów, z jak najlepszą powtarzalnością. To jest minimum.

Warto też zwrócić uwagę, że z cieńszej lufy też da się celnie strzelać. Ale w tym przypadku odda się trzy precyzyjne strzały, a nie dziesięć. Pamiętam myśliwski sztucer Heym, który ze względu na grubość lufy nazywałem zaczarowanym ołówkiem. Przy dobrze dobranej amunicji fabrycznej uzyskiwało się z niego na 100 metrów 3-strzałowe grupy CTC (mierzone od środka do środka przestrzeliny) rzędu 10 mm. Tyle tylko, że już czwarty lub piąty strzał niemal zawsze był sporym odskokiem. Po prostu rozgrzana lufa dostawała większych wibracji i tak to się kończyło. Prawa fizyki ciężko oszukać.

Długość lufy

Przy wyborze długości lufy trzeba zwrócić uwagę na dwie przeciwstawne cechy. Z jednej strony strzelcowi długodystansowemu zależy, aby była ona jak najdłuższa, bo większa prędkość i energia początkowa polepsza własności balistyczne. Z drugiej, lufa krótsza będzie bardziej sztywna, a przez to nieco łatwiej będzie dobrać właściwą amunicję do broni. Poza tym w dłuższej lufie pocisk przebywa dłużej, więc potencjalnie błędy składu i techniki są wyraźniej widoczne na tarczy.

Co do zasady, to do precyzyjnych strzelań długodystansowych potrzeba jak najdłuższej lufy, 660-762 mm (26-30 cali). Przy czym trzeba nauczyć się z niej dobrze technicznie strzelać. Należy jednak pamiętać, zwłaszcza w przypadku zamawiania customa (karabinu wykonywanego na zamówienie), aby masa całej broni nie była większa od limitów obowiązujących na poszczególnych zawodach. W broni przeznaczonej do zawodów taktycznych, lufa powinna mieć długość 559-660 mm (22-26 cali), bo przecież trzeba z karabinem pokonywać jakieś odległości.

Nabój

Wybór naboju jest kluczowy i determinuje klasy na zawodach, w których można startować, osprzęt i wszelkie dodatki. Regulamin większości imprez sportowych wyróżnia w jednej klasie broń do amunicji .308 Winchester (7,62 mm x 51) i .223 Remington (5,56 mm x 45). Na przykład na zawodach Longshot to Tactical Standard, a na Long Range Euro Cup i w F‑Class to F/TR). Karabiny do silniejszej amunicji trafiają do klasy Open (do pewnej granicy energetycznej), a gdy zdarzają się jeszcze mocniejsze energetycznie, czasami definiuje się klasę Magnum. Taki podział jest jak najbardziej słuszny, głównie ze względów balistycznych. Zawody, których regulamin nie uwzględnia charakterystyk energetycznych nabojów należy raczej traktować z przymrużeniem oka.

Na początek

Jaki zatem nabój wydaje się najlepszy przy rozpoczynaniu zabawy ze strzelectwem długodystansowym? Od lat doradzam, aby początkujący strzelcy podążali tą samą drogą, którą sam przeszedłem. Na początek – albo nawet i docelowo – polecam wybrać broń do amunicji .308 Winchester. Ba, może być to nawet nabój słabszy, .223 Remington, o ile strzelec ma dostęp jedynie do strzelnicy o maksymalnej osi 300 m i głównie będzie startował w zawodach na tej odległości.

Osoby rozważające zakup karabinu zawsze znajdą znajomego, który im powie: Nie kupuj .308 Winchester, tylko broń do amunicji 6,5 mm x 55, bo będzie charakteryzowała się lepszą balistyką i mniejszym odrzutem. W zasadzie to prawda, ale tylko częściowo. Jeżeli bowiem zdecydujemy się na zakup karabinu do naboju .308 Winchester to na wszystkich liczących się zawodach będziemy konkurowali jedynie ze strzelcami korzystającymi z tej amunicji lub .223 Remington. Tymczasem decydując się na broń do amunicji 6,5 mm x 55 od razu trafiamy do klasy Open. A w niej będziemy stawać w szranki z doskonalszymi konstrukcjami i potencjalnie lepszymi nabojami tego typu, o czym poniżej.

Głównym argumentem za kupowaniem karabinu do amunicji .308 Winchester są niższe koszty broni, jak i wszelkich akcesoriów oraz last but not least samych nabojów. Po prostu, gdy strzelec jeszcze nie wie, czy strzelanie długodystansowe mu się spodoba, to lepiej na początku zaangażować mniej środków. Gdy zaś się w to wkręci, to na przejście do klasy Open ma czas, gdy tylko zyska większe umiejętności i wiedzę.

Zaczynając przygodę ze strzelaniem długodystansowym warto zacząć od broni do amunicji .308 Winchester

Skok gwintu

Wybór naboju .308 Winchester to jedno, ale na kolejnym etapie trzeba podjąć decyzję o tym, jaki skok bruzd w lufie wybierzemy. To bowiem determinuje, jakimi pociskami będzie można strzelać.

Jeżeli wybierzemy broń z lufą o szybkim skoku 254 mm (1:10 cali, czyli pełen obrót gwintu następuje po 10 calach), to uzyskamy możliwość wykorzystywania pocisków o masach do 200-210 granów (12,96-13,60 g) o wysokim współczynniku balistycznym, a więc o lepszej odporności na wiatr. Nic jednak za darmo.

Praktyka pokazuje, że do luf z takim skokiem bruzd trudniej dobrać amunicję, nawet samodzielnie ją elaborując. Co gorsza, broń charakteryzuje się większym odrzutem, przez co strzelanie jest trudniejsze. Tym samym opanowanie karabinu z lufą o skoku 254 mm i ciężkich pocisków jest niełatwe, nawet dla całkiem zaawansowanych strzelców. Ale gdy się powiedzie, znacznie zyskuje się na zawodach, przy strzelaniu przy mocnym lub zmiennym wietrze.

Wybór wolniejszego, standardowego dla amunicji .308 Winchester skoku bruzd 305 mm (1:12 cali), który umożliwi stabilizację pocisków o masie do 180 granów (11,66 g) powoduje, że strzelec dość szybko znajdzie do nich właściwe naboje lub elaborację. Przyjemniej będzie mu się strzelało lżejszymi pociskami, ale balistycznie będzie nieco słabszy na bardzo dalekich dystansach i przy wietrze.

Pewnym kompromisem wydaje się skok 279 mm (1:11 cali). Jest on pozbawiony części wad, jak i zalet bardziej skrajnych skoków.

Dobierając amunicję i pocisk do elaboracji możemy zrozumieć, dlaczego .308 Winchester jest ciągle świetnym wyborem. Po prostu dostępna jest ogromna różnorodność pocisków i amunicji fabrycznej w różnych gramaturach (masach), a przede wszystkim zdecydowanie niższej cenie w porównaniu do innych, większych kalibrów. Dobre efekty można uzyskać zasilając broń amunicją Lapua Scenar, czy Hornady lub szukając tańszych rozwiązań, jak litewskie naboje GGG z pociskami Sierra. Amatorzy ciężkich pocisków do broni z lufami o szybkim skoku, muszą z góry nastawić się na samodzielne elaborowanie. Wybór gotowej amunicji z pociskami o masie powyżej 200 granów jest bardzo ograniczony.

Silniejsze naboje

Nie ma jakiegoś uniwersalnego naboju, który można zaliczyć do wyróżnionej na zawodach klasie Open. Należałoby jednak wprowadzić tutaj podział nabojów w związku z odległością strzelania. Proponuję roboczo wyróżnić zakres średni od 300 do 800 metrów i daleki od 800 do 1100 metrów. Można uznać, że statystyczna przydatność różnych nabojów wyraża się w potencjale balistycznym w stosunku do generowanego odrzutu powiększającego nasze techniczne błędy.

Oczywiście wszystkie te rozważania mają charakter statystyczny i poglądowy. Zawsze może się zdarzyć świetny strzelec ze słabszym balistycznie karabinem, który wspiął się na swoje wyżyny i pokonał wielu lepiej wyposażonych zawodników. Jednak to odstępstwo nie powinno zasłaniać optymalnego podziału.

Królami średniego zakresu są obecnie dwa równoważnie naboje: 6,5 mm x 47 Lapua i 6 mm BR Norma. Brak miejsca na przedstawianie dokładnych historii obu konstrukcji, ale w dużym skrócie to nowoczesna amunicja sportowa zaprojektowana do konkurencji trzystumetrowych (ISSF i CIMS), która może być wykorzystywana i na dłuższych dystansach. Charakteryzują je mały odrzut i dobre własności balistyczne. Mają krótkie łuski, w których spalanie bardziej przypomina kulę, w porównaniu do starszych nabojów w dłuższych łuskach. Jeśli warunki będą bezwietrzne lub wiatr jest stały i niezmienny, to słabsze kalibry mają większe szanse na pokonanie mocniejszych nabojów.

 

Siódemki

W dalszej kolejności można wymienić bardzo starą, ale ciągle jeszcze jarą amunicję 6,5 mm x 55SE oraz siódemki (.284 Winchester czy 7 mm SAUM). Ponad stuletni szwedzki wojskowy nabój dalej nadaje się do strzelania długiego dystansu, ale ze względu na wspomnianą nieco archaiczną budowę (długą łuskę) i inne powody, już od lat nie jest rozwiązaniem optymalnym.

Na dystansach wyróżnionych powyżej jako dalekie, czyli 800- 1100 m w klasie Open i nie tylko dominuje kaliber 7 mm. Zalicza się do niego amunicja .284 Winchester, 7 mm SAUM (Remington Short Action Ultra Magnum) i 7 mm WSM (Winchester Short Magnum). Pociski o masach 180 granów (11,66 g) i więcej, cechujące się wysokim współczynnikiem balistycznym (BC) i dosyć dużymi prędkościami wylotowymi, mają wysoką odporność na wiatr i świetne charakterystyki. Nie jednak ma nic za darmo. A zatem, generują one większy odrzut oraz szybciej zużywają lufy.

Niemniej, jako użytkownik .284 Winchester mogę napisać, że przynajmniej dla mnie jest to ostatni – idąc z energią w górę – nabój, z którego strzela się przyjemnie i bardzo powtarzalnie. Energia wylotowa rzędu prawie 4500 J nie przeszkadza strzelać bardzo celnie na każdym dystansie. Kiedyś nie miałem czasu na wymianę lufy na zawody Benchrest, które odbywały się tuż przed imprezą długodystansową. Dlatego strzelałem te pierwsze właśnie amunicją .284 Winchester.

Z trzech 5-strzałowych serii na dystansie 100 metrów uzyskałem wynik 0,3 MOA (MOA to minuta kątowa, na 100 metrach to 29,1 mm), co dało mi wygraną. Jednocześnie grupy, które można uzyskać przy strzelaniu na dalekich odległościach czasami są wręcz rewelacyjne. Udało mi się osiągnąć w 10-strzałowej serii na 1000 jardów (914 m) 0,53 MOA (260 mm) na Mistrzostwach Polski 2017 w Skarżysku.

Obecnie startuję w klasie Open z zbudowanym na zamówienie modelem do amunicji .284 Winchester

Wynik z .284 Winchester – 0,53 MOA w serii 10-strzałowej na 1000 jardów w czasie Mistrzostw Polski w Skarżysku

Magnum

W większości regulaminów zawodów na świecie do amunicji zaliczanej do klasy Magnum zaliczane są naboje o energii początkowej wyższej od 4500 J. Dlatego w formułach imprez F-Class i Long Range Euro Cup, w których ta kategoria się pojawiła, trafiły do niej konstrukcje do amunicji mającej taką właśnie lub wyższą nominalną energię, jak też naboje pochodne bazujące na tych samych łuskach. Natomiast regulamin największych polskich zawodów w strzelaniu długodystansowym Longshot zawęża klasę Magnum tylko do amunicji .338 Lapua Magnum (.338 LM) i .300 Winchester Magnum (.300 WM). Moim zdaniem jest to krzywdzące, choćby dla naboju .300 Winchester Short Magnum, który powstał jako unowocześnienie .300 WM. Niemniej, z tej pary bardziej precyzyjny jest .300 Winchester Magnum, zaś .338 Lapua Magnum ma lepszą balistykę.

Co ciekawe, wyniki tej klasy – zebrane w zawodach na przestrzeni lat – są zdecydowanie słabsze, niż w Open, a czasem nawet FTR/Standard. Dlaczego tak się dzieje? Po pierwsze, te naboje w większości są opracowane z zadaniem niszczenia sprzętu lub przebijania kamizelek kuloodpornych na bardzo dużych odległościach. Gdy je projektowano najważniejszym parametrem było zachowanie na tyle dużej energii, aby było to możliwe. Niestety, im większa energia, tym najczęściej mniejsza precyzja.

Do tego strzelanie z broni do amunicji .300 WM lub .338 LM jest męczące. Co prawda, przy stosowaniu efektywnego hamulca wylotowego nie czuć silnego oddziaływania odrzutu, ale nadal występują bardzo duże zmiany ciśnienia. A to nie jest bez wpływu na organizm strzelca.

Trzeba także ocenić koszty. Broń, z którą można startować w klasie Magnum, jest znacznie droższa. To samo dotyczy amunicji, jeden nabój .338 Lapua Magnum może kosztować nawet 25-30 złotych. Stąd też inwestowanie na początku swojej przygody strzeleckiej w takie konstrukcje nie jest dobrym pomysłem. Decyzja, aby wejść do tej klasy powinna być poparta dużą wiedzą i doświadczeniem strzeleckim. Bazowanie na pochopnych przesłankach może zniechęcić do strzelania długodystansowego.

Karabin zaliczany do klasy Magnum, czyli takiej, w której energia wylotowa pocisku jest wyższa od 4500 J

Wojskowy czy cywilny?

onkurencje precyzyjne to sport. I jak to w sporcie bywa, najlepiej sprawdzają się specjalne konstrukcje zaprojektowane i wyprodukowane do określonych konkurencji. W tym przypadku, przez konkretnych rusznikarzy. Popularnie określa się je mianem customów. Strzelec sam dobiera poszczególne zespoły broni – lufę, mechanizm i osadę – zgodnie ze swoimi własnymi preferencjami i według przydatności.

Warto wprost napisać, że biorąc pod uwagę kryterium stosunku celności do ceny, to najmniej opłaca się wydawać własne złotówki na wojskową broń snajperską. Po prostu, te modele konstruowano przede wszystkim pod kątem niezawodnego działania w każdych warunkach, za co trzeba zapłacić więcej, niż za najdroższego nawet customa. A ten znacznie lepiej nadaje się do wybijania w tarczy dziesiątek, z przewagą tych centralnych. Oczywiście należy pamiętać o tym, co napisałem na wstępie. Jeżeli komuś strasznie podoba się bardzo drogi karabin snajperski, a odrzuca go wygląd broni sportowej, to niech kupuje to, na co ma ochotę.

Wojskowe karabiny snajperskie budowano przede wszystkim pod kątem niezawodnego działania w każdych warunkach, dlatego – choć przyciągają wzrok – są droższe od konstrukcji cywilnych

Precyzyjnie

Podsumowując wstęp dotyczący wyboru amunicji do strzelania na dalekie odległości, pozwolę sobie zarekomendować broń zarówno do strzelań precyzyjnych w różnych klasach, jak też modele przeznaczone do rywalizacji taktycznej. Ze względu na specyfikę, podpórki i limity masowe, nadal na zawodach można zająć wysokie miejsce strzelając z dobranego karabinu fabrycznego. Dlatego warto zaczynać jednak od klasy Standard, F/TR, czy jakkolwiek by się nie nazywała.

Dobrą bronią, którą można kupić jest karabin Savage 12 FTR (na polskim rynku w cenie ok. 8.5 tys. zł), specjalnie zaprojektowany – jak sama nazwa wskazuje – do strzelań długodystansowych w tej formule. Choć broń jest nieco gorzej wykonana na tle części europejskich konstrukcji, to jest to naprawdę celny model. Wiele lat temu, kiedy strzelałem w klasie F/TR z takiego karabinu, miałem też dostęp do SAKO TRG-22. Obie konstrukcje miały podobną celność, ale cena modelu z wojskowym rodowodem była znacznie, znacznie wyższa – obecnie kosztuje 14,5 tys. zł. Po zakupie Savage 12 FTR najlepiej jest nieco ją zmodyfikować. Dobrze jest też zamocować podnoszoną stopkę wyklejoną miękką gumą absorbującą odrzut, jak też – jeżeli jest taka potrzeba – dodać regulowaną, wysoką poduszkę policzkową (bakę).

Z nowych konstrukcji warto zwrócić uwagę na karabin Sabatti Rover Tactical (w cenie 6 tys. zł) z długą i grubą lufą z poligonalnym gwintem. Z relacji użytkowników broń sprawdza się bardzo dobrze. Czas pokaże, czy znajdzie to potwierdzenie na zawodach.

Savage 12 FTR to świetny fabryczny karabin w sensownej cenie, od którego można rozpocząć rywalizację w strzelaniu na dalekie dystanse

Taktycznie

Na zawodach taktycznych szpan sprzętowy bywa nawet większy, niż w strzelaniach precyzyjnych, gdzie najważniejsza nie jest cena, ale celność broni. Na tych imprezach bywa trochę tak, jak na polowaniach zbiorowych, gdzie liczy się prezencja. A ta ani nie jest najważniejsza, ani nie przekłada się na wyniki. Najdroższe karabiny wyborowe potrafią kosztować nawet 35 tys. zł, czyli więcej niż dwa customy.

Czeski kolega z bezkolbowym modelem Desert Tech. Pomimo niecodziennego układu konstrukcyjnego, wypada świetnie zarówno podczas zawodów w Polsce, jak i Czechach

Biorąc pod uwagę stosunek celności do mobilności, a przy okazji nie wpadając w najwyższą półkę cenową, faworytami wielu strzelców są fińskie karabiny rodziny Tikka (jeżeli istnieje podział klasowy, to do amunicji .308 Winchester lub 6,5 mm x 55SE). Potwierdzają to wyniki uzyskane na zawodach. Cena takiej broni, w zależności od modelu to 6,5-10 tys. zł. Jeżeli ktoś ma ochotę na konstrukcję w układzie bezkolbowym, to ciekawą propozycją są amerykańskie karabiny Desert Tech, sprzedawane za 5 tys. USD (18,2 tys. zł). Znajomy czeski strzelec świetnie sobie radzi z takim karabinem, zarówno na zawodach precyzyjnych, jak i taktycznych.

X