Tureckie bezzałogowce w Arabii Saudyjskiej

Jak poinformował 9 czerwca br. portal branżowy Janes, zgodnie z informacją ministerstwa spraw zagranicznych Turcji do ONZ na potrzeby Rejestru Zbrojeń Konwencjonalnych (UN Register of Conventional Arms, UNROCA), do Arabii Saudyjskiej wyeksportowano trzy systemy bojowych bezzałogowych statków latających (bbsl) nieujawnionego typu.

Turcja miała wyeksportować bojowe bezzałogowe statki latające nieujawnionego typu do Arabii Saudyjskiej. Jeden z potencjalnych kandydatów to produkowany przez Baykar Makina samolot typu Bayraktar TB2, w ostatnim czasie zakupiony przez Polskę / Grafika: Baykar Makina

Choć nie ujawniono typu statków powietrznych produkowanych przez Turcję, to określono je jako bsl kategorii IV b, co oznacza uzbrojone samoloty. Turecka spółka Baykar Makina spełniający tą klasyfikację uderzeniowo-rozpoznawczy Bayraktar TB2 (Taktik Blok 2), natomiast spółka Turkish Aerospace Industries/Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI/TUSAŞ) większe, również rozpoznawczo-uderzeniowe Anka-S, oba klasy MALE (Medium Altitude Long Endurance, średniego pułapu o dużej długotrwałości lotu). Ponadto, oba typy samolotów przenoszą uzbrojenie kierowane produkowane przez lokalną spółkę Roketsan.

Zgodnie z raportem UNROCA, Turcja sprzedała do Arabii Saudyjskiej także trzy nieujawnione systemy rakietowe/wyrzutnie rakiet kierowanych, które zostały zakategoryzowane jako systemy lotnicze lub bazowania lądowego.

Warto przypomnieć, że 16 marca br. turecki prezydent Recep Tayyip Erdoğan informował opinię publiczną, że rząd w Rijadzie wnioskował o możliwość zakupu uzbrojonych bsl klasy MALE, podkreślając jednak że do tamtej pory nie doszło do takiej sprzedaży.

Drugim potencjalnym kandydatem na samoloty zakupione przez Arabię Saudyjską, są produkowane przez TAI/TUSAŞ większe samoloty Anka-S / Zdjęcie: TAI/TUSAŞ

Istotnym jest fakt, że Arabia Saudyjska nabyła już wcześniej bbsl produkcji tureckiej. 27 kwietnia 2020 zamówiono w spółce Intra Defense Technologies sześć rozpoznawczo-uderzeniowych Vestel Karayel-SU z opcją na 40 kolejnych samolotów do realizacji w ciągu pięciu lat. Dostawy miały rozpocząć się w tym roku, ale nie jest jasne czy ma to związek z powyższą wiadomością.

Potencjalnym odbiorcą tureckich bbsl są królewskie saudyjskie wojska lądowe, które użytkują 10 bsl klasy mini kanadyjskiej spółki Aeryon Scout, nieznaną liczbą podobnej klasy rodzimych bsl KACST (King Abdulaziz Center for Science & Technology) Saqr-2, -3 i -4, opracowanych przez, nieznaną liczbą południowoafrykańskich Denel Dynamics Seeker, niemieckich EMT Luna X-2000 i włoskich Selex ES Falco, a także chińskich uderzeniowych Chengdu Pterodactyl I (Wing Loong). W listopadzie 2016 zamówiono także 300 powiększonych bsl Pterodactyl II (Wing Loong II). W użyciu są także inne chińskie bsl, CH-4 z rodziny Cai Hong (pol. tęcza), z których wiele utracono podczas wojny domowej w Jemenie (ostatnia strata 20 maja br.) (Chiny: Morski wariant CH-5 oblatany).

Natomiast na początku marca 2020, amerykańska spółka UAVOS poinformowała, że razem z saudyjską KACST zakończyła realizację prób opracowanego wspólnymi siłami autonomicznego bsl Saker-1B (pol. sokół) klasy MALE (Amerykańsko-saudyjski bsl Saker-1B).

Co ciekawe, jeśli chodzi o wspomniane CH-4, inni użytkownicy tych samolotów z regionu są najwyraźniej rozczarowani z ich eksploatacji. Jordańskie wojska lotnicze wystawiły na sprzedaż sześć tych bsl w 2019, natomiast osiem z dwudziestu irackich CH-4 rozbiło się, a reszta pozostaje uziemiona od września 2019 z powodu braku części zamiennych, według ostatniego raportu Departamentu Obrony USA.

Dla porównania, tureckie bbsl były często wykorzystywane podczas działań zbrojnych w Syrii i Libii, a ostatnio wspierając Azerbejdżan w II wojnie z Armenią o Górski Karabach. Skłoniło to kilka państw, jak Katar i Ukrainę, a w ostatnim czasie Polskę, do zakupu Bayraktar TB2, a według Janes, kilka innych państw europejskich jest nimi zainteresowana. Z kolei w przypadku Anka-S jedynym użytkownikiem eksportowym będzie Turcja, ale zainteresowanie ich zakupem wyraził też Kazachstan (Bayraktar TB2 z zaskoczenia, Turecki bbsl Anka-S z miniaturowym Şimşek, Anka-S dla Tunezji).