8 czerwca izraelska spółka Israel Aerospace Industries (IAI) poinformowała o otrzymaniu zamówienia od nieujawnionego, dużego europejskiego państwa na dostawę samolotu specjalnego przeznaczenia (Special Mission Aircraft). Umowa, której wartość wynosi 350 mln USD (1,37 mld zł), zostanie zrealizowana przez spółkę zależną, Elta Systems.

Samolot biznesowy Gulfstream G550 służy w wojskach lotniczych kilku państw jako platforma pod zabudowę specjalnego przeznaczenia. W wojskach lotniczych USA (USAF) model ten zastąpi samoloty walki radioelektronicznej Lockheed EC-130H Compass Call / Zdjęcie: RSAF

Samolot biznesowy Gulfstream G550 służy w wojskach lotniczych kilku państw jako platforma pod zabudowę specjalnego przeznaczenia. W wojskach lotniczych USA (USAF) model ten zastąpi samoloty walki radioelektronicznej Lockheed EC-130H Compass Call / Zdjęcie: RSAF

Choć komunikat prasowy nie precyzuje odbiorcy, to biorąc pod uwagę doniesienia ze stycznia 2019 może chodzić o Włochy. Informowano wówczas o zainteresowaniu Włochów dwoma nowymi samolotami specjalnego przeznaczenia, na którymi pracuje Elta, ELI-3150 MARS2 (Multi-Mission Airborne Reconnaissance and Surveillance System) i ELI-3360.

Pierwszy ma być samolotem rozpoznania pola walki i dowodzenia klasy JSTARS (Joint Surveillance And Target Attack Radar System). Drugi zaprojektowano jako wariant morskiego samolotu patrolowego.

Dwa włoskie samoloty wczesnego ostrzegania i kontroli Gulfstream G550 CAEW zostały zamówione w 2012 za 750 mln USD (2,94 mld zł) w ramach transakcji wiązanej w zamian za zakup przez Izrael 30 samolotów szkolenia zaawansowanego Alenia Aermacchi (obecnie Leonardo) M-346 Master, lokalnie znanych jako Lavi. Odbiór nastąpił w marcu 2016 i styczniu 2018. Są w wyposażeniu 14. Skrzydła z bazy Pratica di Mare koło Rzymu / Zdjęcie: Ambasada Izraela we Włoszech

Dwa włoskie samoloty wczesnego ostrzegania i kontroli Gulfstream G550 CAEW zostały zamówione w 2012 za 750 mln USD (2,94 mld zł) w ramach transakcji wiązanej w zamian za zakup przez Izrael 30 samolotów szkolenia zaawansowanego Alenia Aermacchi (obecnie Leonardo) M-346 Master, lokalnie znanych jako Lavi. Odbiór nastąpił w marcu 2016 i styczniu 2018. Są w wyposażeniu 14. Skrzydła z bazy Pratica di Mare koło Rzymu / Zdjęcie: Ambasada Izraela we Włoszech

Włochy użytkują obecnie dwa samoloty wczesnego ostrzegania i kontroli CAEW (Conformal Airborne Early Warning) oparte na płatowcu Gulfstream G550 i zabudowane do tej roli przez IAI i Elta Systems. Samolot specjalnego przeznaczenia, o którym informuje IAI, prawdopodobnie również zostanie zabudowany na G550.

Niewykluczone, że zamówienie na nowy samolot specjalnego przeznaczenia dotyczy właśnie kolejnej jednostki klasy CAEW dla Włoch. Określenie Special Mission Aircraft w przypadku portfolio IAI dotyczy wszystkich czterech typów statków powietrznych w ofercie producenta: wczesnego ostrzegania i kontroli AEW&C (Airborne Early Warning & Control), patrolowych i zwalczania okrętów podwodnych MPA (Maritime Patrol Aircraft), zwiadu i rozpoznania AGS (Air to Ground Surveillance) oraz wywiadu elektronicznego SIGINT (Signal Intelligence). Cechą wspólną powyższych platform jest używanie algorytmów sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego do analizy zbieranych danych.

Izraelski Korpus Powietrzny (Chejl ha-Awir) użytkuje dwa samoloty wczesnego ostrzegania i kontroli Eitam CAEW z dwuzakresowym radarem AESA typu IAI EL/W-2085 i trzy do specjalnych misji elektronicznych (Special Electronic Missions Aircraft, SEMA) oznaczone jako Shavit z pakietem wyposażenia IAI EL/I-3001. Kolejnymi użytkownikami samolotów specjalnego przeznaczenia klasy CAEW są Turcja i Singapur, które użytkują dwa i cztery statku powietrzne tego typu.