W środę, 3 września 2025, Państwowy Komitet Wojskowo-Przemysłowy Białorusi (Gosudarstwiennyj Wojenno-Promyszlennyj Komitet, GWPK) poinformował o pomyślnych testach wysokoenergetycznego systemu broni laserowej Szafran klasy HELWS (High Energy Laser Weapon System) na podwoziu ciężarowym.
Zdjęcia: GWPK
System został ujawniony na wystawie statycznej podczas 12. Międzynarodowej Wystawy Uzbrojenia i Sprzętu Wojskowego MILEX w Mińskim Międzynarodowym Centrum Wystawienniczym BelExpo, która miała miejsce w dniach 21-24 maja br.
Co ciekawe o systemie zrobiło się głośno, gdy 16 września media rosyjskie, a za nimi także ukraińskie i polskie, informowały, że prototyp przeszedł testy podczas zakończonych właśnie ćwiczeń Zapad-2025, konkretnie na 227. poligonie połączonych sił zbrojnych, zlokalizowanym w okolicach miasta Borysów, około 74 km na północny wschód od Mińska. O ile GWPK o testach informowało ponad trzy tygodnie temu, to nie łączono ich z ćwiczeniami białorusko-rosyjskimi.
Co wiadomo o Szafranie?

Jak czytamy, prototyp systemu jest efektem prac badawczo-rozwojowych mających na celu opracowanie unikalnego kompleksu laserowego Szafran, przeznaczonego do zwalczania nisko latających bezzałogowych statków powietrznych. Prace są prowadzone na zlecenie GWPK, choć nie ujawniono jakie podmioty je realizują.
Prace B+R rozpoczęły się w ubiegłym roku, ale już poczyniono znaczne postępy: prototyp pomyślnie przeszedł szereg testów fabrycznych. Podczas prób na poligonie udało się namierzyć i trafić wiązką lasera różne typy bezzałogowych statków powietrznych.
Kompleks wykorzystuje czujnik radiolokacyjny i optoelektroniczny wysokiej rozdzielczości do wstępnego wykrywania celów powietrznych na dystansie do 4500 m oraz ich namierzania i śledzenia dzięki algorytmom opartym na uczeniu maszynowym (sztucznej inteligencji). Efektor laserowy pozwala na rażenie celów na dystansie do 1500 m. Według GWPK, system charakteryzuje się szybkim czasem reakcji, a dzięki wysokiej mocy wyjściowej (której wartości nie podano) – krótkim czasem strzału.
Jak czytamy, badana jest możliwość integracji Szafrana z systemami kierowania ogniem wyższego szczebla, uzyskiwaniem danych o celach z zewnętrznych czujników, a także integracją z dowolnym istniejącym systemem obrony powietrznej. Prace nad systemem mają być pewną odpowiedzią na wyzwania współczesnego pola walki i potwierdza wiodącą pozycję krajowego kompleksu wojskowo-przemysłowego w rozwoju broni przyszłości.
GWPK opublikowała nagranie wideo z testów, podczas których wielowirnikowe bezzałogowce zostają skutecznie trafione wiązką lasera i przepalone, powodując ich rozbicie:
Źródło GWPK via RuTube
Laserowy wyścig zbrojeń nabiera tempa w ostatnich latach. Jeśli chodzi o systemy tej klasy rozwijane w innych państwach to należy wymienić:
- USA: HELIOS, ODIN, LWSD Mk 2 Mod 0, IFPC-HEL, HELCAP, DEIMOS, DE M-SHORAD, MEHEL 2.0, CLaWS, DG HELWS, HEL TVD i SHiELD;
- Chiny: LW-30, nieznany system okrętowy, LALDS, Shen Nung/Silent Hunter 3000/5000, OW5-A10, OW5-A30 czy najnowsze OW5-A50 i LY-1),
- Wielką Brytanię: DragonFire i HELWS,
- Francję: DEW,
- Niemcy: HELWS i MILOS-D,
- Izrael (Iron Beam, Lite Beam i HPL),
- Rosję (Piereswiet, wyprodukowany w pięciu egzemplarzach, oraz chiński Shen Nung/Silent Hunter 3000, który trafił także do Iranu i Arabii Saudyjskiej),
- Ukrainę (Tryzub),
- Grecję (HELW),
- Koreę Płd. (Laser-Based Anti-Aircraft Weapon Block-I),
- Japonię (bez nazwy),
- Turcję (LSS, Gökberk, ALKA, Jarmol i Nazar),
- Pakistan (niepotwierdzone),
- Indie (Laser Directed Weapon(DEW) MK-II(A), Surya i DURGA II).
Czytaj także:
- Białoruś odebrała nowe samoloty wielozadaniowe Su-30SM2
- Białoruski kołowy transporter opancerzony Volat V2 w służbie
- Białoruś: Amunicja krążąca Shahed-136/Gierań-2 jako Koczewnik
- MILEX: Premiera zmodernizowanego T-72BM
- Gotowość systemu Iskander w siłach zbrojnych Białorusi
- Białoruś: Pierwsze próby 9A33-2B zakończone
- Próby białoruskiego pocisku 9M318
- Białoruś: Pierwsze Próby 9A33-2B zakończone
