We wtorek, 13 sierpnia 2023, na lotnisku Latkowo w Inowrocławiu, w obecności wicepremiera i ministra obrony narodowej Władysława Kosiniaka-Kamysza oraz sekretarza stanu w MON Pawła Bejdy podpisana została umowa o wartości około 10 mld USD (39,17 mld zł netto/48,18 mld zł brutto) na zakup śmigłowców AH-64 dla Wojska Polskiego. Realizację dostaw przewiduje się w latach 2028-2032.
Zdjęcia: Ministerstwo Obrony Narodowej
Jak poinformowała w oddzielnym komunikacie prasowym Agencja Uzbrojenia, w celu pozyskania zdolności pomostowej do chwili wdrożenia do służby nowych śmigłowców podjęto również decyzję o czasowym przekazaniu do SZ RP używanych śmigłowców AH-64D Apache. W najbliższym czasie planowane jest podpisanie stosownych umów w tej sprawie ze stroną amerykańską.
Należy podkreślić, że dla zapewnienia prawidłowego wdrożenia śmigłowców AH-64E APACHE i tymczasowo eksploatowanych AH-64D, na podstawie zawartej rok temu umowy szkoleniowej z rządem USA, pierwsi polscy piloci i inżynierowie ukończyli szkolenia na tego typu śmigłowcach w Stanów Zjednoczonych Ameryki, a obecnie proces ten jest kontynuowany.
Dzisiaj wykonujemy krok milowy w transformacji, w wyposażeniu w najnowocześniejsze i najlepsze na świecie śmigłowce szturmowe AH 64E Apache. To jest przełomowy moment zakupu przez Rzeczpospolitą na potrzeby sił zbrojnych, wojsk lądowych, które mają komponent związany ze śmigłowcami. 96 sztuk najnowocześniejszych śmigłowców szturmowych. To wielka chwila dla mnie, to jest wielki i bardzo ważny moment. Dla wszystkich Polaków. W pierwszej kolejności chce podziękować naszym rodakom za to, że jest takie ogromne poparcie dla transformacji i zakupów na rzecz polskiej armii. To są ogromne wydatki, bo to jest koszt 10 miliardów dolarów, zakup 96 śmigłowców – powiedział wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz podczas wizyty w 1. Brygadzie Lotnictwa Wojsk Lądowych.
To umowa, która zmienia oblicze lotnictwa, zmienia oblicze funkcjonowania polskiej armii i stanowi element dopełnienia zakupów, które się dokonują. Filozofia funkcjonowania polskich sił zbrojnych, to jest współdziałanie, to jest integracja, to są naczynia połączone. Nie mogą wojska pancerne funkcjonować bez dobrego rozpoznania, nie mogą funkcjonować dobrze bez śmigłowców. Nie mogą funkcjonować dobrze bez dronów, bez sił powietrznych. To wszystko jest systemem naczyń połączonych i współdziałania. Jesteśmy odpowiedzialnym rządem i zdajemy sobie sprawę z tego, jakie decyzje podejmujemy i co jest dzisiaj najważniejsze. Nie ma sprawy ważniejszej niż pokój. To jest dla polityków zadanie bezwzględnie konieczne. Wojsko ma być gotowe do wojny, do obrony, jeżeli taka przyszłaby konieczność. Politycy mają robić wszystko, żeby pokój panował, żeby pokój zwyciężył. To jest nasza misja, to jest w ogóle misja cywilizowanych narodów. To nas łączy ze Stanami Zjednoczonymi. Umiłowanie pokoju, umiłowanie wolności, umiłowanie sprawiedliwości, umiłowanie demokracji. To są wspólne wartości, które same się nie obronią. Wartości ze swej nazwy i ze swych atrybutów nie bronią się siłą swoich argumentów, bronią się siłą swego społeczeństwa, siłą sojuszy i siłą swej armii – mówił podczas podpisania umowy na nowoczesne śmigłowce wiceprezes Rady Ministrów.
Przedmiotem podpisanej dziś umowy z rządem Stanów Zjednoczonych jest dostawa 96 śmigłowców uderzeniowych AH-64E Apache wraz pakietem logistycznym (a w tym sprzęt do wykonywania obsług śmigłowców, sprzęt lotniskowo-hangarowy i wsparcie techniczne) i szkoleniowym (szkolenia specjalistyczne dla pilotów i personelu technicznego oraz symulatory kompleksowe i zadań cząstkowych) oraz zapasem amunicji i części zamiennych.
Bardzo dziękuję, na ręce pana ambasadora, rządowi Stanów Zjednoczonych, panu prezydentowi Bidenowi, który osobiście był zaangażowany w proces zakupu dla polskiej armii, w proces przekazania też najnowocześniejszych technologii, bo przecież to jest zgoda Kongresu, Pentagonu, Departamentu Stanu. Wszyscy są zaangażowani. Pan ambasador Brzeziński osobiście, często wiem, że rozmawiał z prezydentem Stanów Zjednoczonych, prezydentem Bidenem na ten temat. To osobiste też zaangażowanie sekretarza Austina w proces transformacji polskiej armii. Szczególny moment zakupu Abramsów, dlatego, że dla Abramsów Apache są niezbędnym elementem. Bardzo dziękuję panie ambasadorze za to jednoznaczne postawienie sprawy – podkreślił wicepremier.
Podpisanie umowy było poprzedzone wcześniejszym zawarciem umowy offsetowych z trzema amerykańskimi firmami zbrojeniowymi w ramach których pozyskanych zostanie szereg technologii i know-how w zakresie obsługi technicznej, wsparcia i utrzymania gotowości bojowej śmigłowców uderzeniowych AH-64E, które trafią na uzbrojenie Sił Zbrojnych RP.
96 to po armii amerykańskiej największa liczba śmigłowców szturmowych tego typu poza armią amerykańską w innych siłach sojuszniczych. Mają je Brytyjczycy, ma Izrael, ma Korea Południowa, Australia, ale najwięcej będzie miała Polska. (…) Sprzedaż to nie jest kwestia zrobienia i ubicia interesu. To jest kwestia przekazania know-how też w wielu wypadkach. (…) To jest kwestia odpowiedzialności komu to powierzasz i to jest, powiem szczerze, największa gwarancja bezpieczeństwa. To jest praktyczna gwarancja bezpieczeństwa. Pakiet logistyczny, pakiet szkoleniowy, symulatory i amunicja wszystko to jest w tym zawarte. Trzy umowy offsetowe, inwestycje w zakłady w Łodzi i w Dęblinie. Śmigłowce będą obecne w bazach tutaj w Inowrocławiu, Świdniku i Malborku. Zobaczcie państwo jak wiele miejsc w Polsce będzie zaangażowanych w obsługę, infrastrukturę, w wypełnianie tych działań treścią. (…) Pozyskujemy zdolności do serwisowania, naprawy, modernizacji i doposażenia. Chciałbym bardzo serdecznie też podziękować na ręce przedstawicieli polskiego przemysłu zbrojnego polskiego i amerykańskiego za tą kooperację współpracy – mówił wicepremier.
Pozyskane śmigłowce uderzeniowe AH-64E Apache trafią do 1. Brygady Lotnictwa Wojsk Lądowych. Będą stacjonować w Inowrocławiu, Świdniku i Malborku. Zastąpioną obecnie używane przestarzałe i postradzieckie śmigłowce szturmowe z rodziny Mi-24. Dla zapewnienia prawidłowego wdrożenie śmigłowców uderzeniowych AH-64E Apache do Sił Zbrojnych RP na podstawie zawartej rok temu umowy szkoleniowej z rządem USA pierwsi polscy piloci i inżynierowie ukończyli już szkolenia na tego typu śmigłowcach w USA, a obecnie proces ten jest kontynuowany.
Jeszcze raz wszystkim dziękuję, którzy się do tego przyczynili, przede wszystkim polskim pilotom, którzy są gotowi posługiwać się najnowocześniejszym sprzętem, korzystać, użytkować i dobrze pożytkować go na cele bezpieczeństwa państwa polskiego i naszych sojuszników. Bardzo serdecznie dziękuję oficerom, dowódcom, żołnierzom bo dla was to jest sprzęt, który wy będziecie użytkować, a wy będziecie go użytkować, dla nas, dla naszego bezpieczeństwa. Dziękuję naszym sojusznikom ze Stanów Zjednoczonych, naszym przyjaciołom, wszystkim tym, którzy przyczynili się do tego kontraktu. (…) 96 śmigłowców Apache dla Polski staje się faktem – podkreślił szef MON.
Śmigłowce uderzeniowe AH-64E Apache zapewnią zupełnie nowe zdolności bojowe Lotnictwu Wojsk Lądowych w zakresie rażenia celów i rozpoznania. Stanowi to także kolejną epokową zmianę w zakresie unowocześniania i rozwoju lotnictwa śmigłowcowego Sił Zbrojnych RP. Polska stanie się także drugim największym użytkownikiem po USA tych śmigłowców na świecie.
Mamy to proszę państwa. Mamy 96 sztuk Apache. To jest niezwykła jednostka bojowa, niezwykła jednostka rozpoznawczo-szturmowa. Nie ma na świecie drugiego takiego śmigłowca jak Apache pod każdym względem. Te 10 miliardów dolarów to jest ubezpieczenie naszego państwa, ubezpieczenie naszej wolności. Te 10 miliardów dolarów, tak ciężko wypracowane przez naszego podatnika polskiego, za co też chcę przyłączyć się z podziękowaniem, to jest gwarancja tego, że odstraszymy tych, którzy mają niecne zamiary wobec Rzeczypospolitej Polskiej, a jednocześnie damy żołnierzom Wojska Polskiego, pilotom Wojska Polskiego niesamowite narzędzie rozpoznawczo-szturmowe. (…) Chcę wrócić jeszcze do offsetu, bo proszę państwa, my to co było postawione na głowie – stawiamy na nogi. Najpierw ma być offset. Offset, który pozwoli na zaimplementowanie technologii związanych z produktem, który kupujemy. Offset, który będzie między innymi pozwalał na to, że będziemy mogli remontować, serwisować te Apache, serwisować silniki tych śmigłowców – mówił z kolei wiceminister Paweł Bejda.
1. Brygada Lotnictwa Wojsk Lądowych jest związkiem taktycznym, w skład którego wchodzi 49. Baza Lotnicza w Pruszczu Gdańskim, 56. Baza Lotnicza w Inowrocławiu oraz Centralna Grupa Taktycznych Zespołów Kontroli Obszaru Powietrznego czyli popularnych JTAC-ów. Brygada została sformowana w 2011. Brygada posiada na wyposażeniu śmigłowce Mi-24, Mi-2 oraz W-3PL Głuszec. Obecnie dowódcą Brygady jest płk. dypl. pil. Piotr Saniuk.
Komentarz spółki Boeing:
Jesteśmy zaszczyceni, że polski rząd obdarzył nas zaufaniem – powiedział Vince Logsdon, wiceprezes ds. rozwoju biznesu międzynarodowego w Boeing Defense, Space & Security. Śmigłowce AH-64E Apache wzmocnią zdolności operacyjne Polskich Sił Zbrojnych, a także zwiększą poziom interoperacyjności z oddziałami Armii Stanów Zjednoczonych, NATO i krajów sojuszniczych. Z niecierpliwością czekamy na dostarczenie Polsce tych niezrównanych możliwości.
Decyzja Polski o zakupie 96 maszyn stanowi największe zamówienie FMS w historii działu Vertical Lift i sprawia ona, że Polska staje się nie tylko naszym dziewiętnastym klientem Apache na świecie, ale także drugim co do wielkości użytkownikiem tych śmigłowców poza Stanami Zjednoczonymi – powiedziała Kathleen Jolivette, wiceprezes Boeinga i dyrektor generalny Boeing Vertical Lift.
Opis konstrukcji:
Boeing AH-64E Guardian (Apache Block III) jest najnowszym wariantem śmigłowców szturmowych z rodziny Apache, wyposażonym w kompozytowe łopaty śmigieł oraz nowe przekładnie i głowice, a także mocniejsze silniki turbowałowe General Electric T700-GE-701D o mocy maksymalnej 2000 KM/1491 kW. Zmiany te poprawiły osiągi, a zwłaszcza prędkość maksymalną i wznoszenia się. Modyfikacji uległa też elektronika, awionika i oprogramowanie, umożliwiając zastosowanie ulepszonego radaru AN/APG-78 Longbow oraz system optoelektroniczny o wyższej rozdzielczości i dokładności M-TADS/PNVS (Modernized Target Acquisition Designation Sight/Pilot Night Vision Sensor), zwany też Arrowhead. W odmianie AH-64E Version 6 (v6) śmigłowiec uzyskał możliwość współpracy z latającymi platformami załogowymi i bezzałogowymi (Manned/Unmanned Teaming, MUM-T) oraz pełne wykorzystanie łącza przesyłania danych Link 16. Dostawy AH-64E do rodzimego użytkownika rozpoczęto w 2011, a debiut bojowy miał miejsce w Afganistanie w marcu 2014 (Co potrafi Guardian?).
Największym użytkowników śmigłowców rodziny Apache są USA (ponad 800 egz. w wariantach AH-64D i E; w marcu 2023 wiropłaty przekroczyły nalot 5 mln godzin). Boeing modernizuje model E do wersji 6.5, która będzie zawierała zaktualizowane oprogramowanie, a w dalszej kolejności otrzyma nowy silnik T901-GE-900. Boeing ogłosił w październiku 2022 koncepcję Modernized Apache, która jest dostosowana do przyszłych celów modernizacyjnych US Army.
Dotychczas na zakup najnowszej odmiany Apache Guardian (fabrycznie nowych lub przebudowanych z wersji AH-64D), zdecydowały się: Wielka Brytania (50 egz.), Egipt (43), Arabia Saudyjska (37+24), Korea Południowa (36), Australia (29), Tajwan (29), Królestwo Niderlandów (28), Maroko (24), Katar (24 z opcją na 24 kolejne), Kuwejt (8), Indie (22 z opcją na 11 + 6 z opcją na 6 kolejnych) i Indonezja (8). Zainteresowanie zakupem wyrażały też Niemcy i Bangladesz (jednak według informacji dziennika Business Insider Deutschland z 20 marca 2023., Berlin ocenił ewentualny zakup Apache jako zbyt drogi i zbyt późno wobec oczekiwań).
Wprowadzenie śmigłowców Apache pozwoli na wycofanie z eksploatacji ok. 13 przestarzałych Mi-24D/W (wcześniej 12 zostało przekazanych walczącej Ukrainie), eksploatowanych w 49. Bazie Lotniczej w Pruszczu Gdańskim oraz 56. Bazie Lotniczej w Inowrocławiu. Mi-24D wyprodukowano w latach 1981-1985, a Mi-24W przekazano do Polski w 1986 i jeden w 1991. Liczba Mi-24 w służbie zmniejszyła się przez ostatnie 20 lat aż z 43 egzemplarzy. Średnia wieku obecnie używanych śmigłowców to ponad 18 lat. Pierwotnie, w ramach programu Kruk, planowany był zakup jedynie 16-32 śmigłowców szturmowych.
Harmonogram wydarzeń związanych z zakupem AH-64E dla Polski:
- 8 września 2022 minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak ogłosił, że rząd wysłał do USA zapytanie ofertowe w sprawie możliwości zakupu 96 śmigłowców szturmowych Boeing AH-64E Apache Guardian wraz z transferem technologii do Polski.
- 5 maja 2023 minister Błaszczak podczas wizyty w USA poinformował o otrzymaniu zapewnienia strony amerykańskiej o wydzierżawieniu Polsce 8 śmigłowców AH-64D Apache Longbow z zasobów US Army na czas realizacji przyszłej umowy.
- 25 sierpnia 2023 MON informowało, że żołnierze 1. Brygady Lotnictwa Wojsk Lądowych trafili do Stanów Zjednoczonych na szkolenie językowe i pilotażowe na śmigłowce Apache. Cykl szkoleń został zapowiedziany przez ministra Błaszczaka 21 lipca 2023.
- 21 sierpnia 2023 amerykańska Agencja Współpracy Obronnej DSCA (Defense Security Cooperation Agency) informowała o zgodzie Departamentu Stanu USA na ewentualną sprzedaż do Polski tych wiropłatów, które wraz z pakietem wyposażenia i uzbrojenia wyceniono na maksymalnie 12 mld USD (wówczas 49,38 mld zł). Pakiet uzbrojenia o który wnioskował MON to m.in.: 1844 przeciwpancerne pociski kierowane AGM-114R2 Hellfire II, 460 ppk AGM-179A JAGM, 508 pocisków przeciwlotniczych Stinger 92K Block I oraz 7650 sekcji naprowadzania do modułów naprowadzania laserowego WGU-59/B APKWS II z pociskami Hydra 70.
- 25 września 2023, podczas kolejnej wizyty w USA ministra Błaszczaka podpisano pierwszą umowę offsetową z Boeingiem. Przewiduje ona ustanowienie na terenie Polski zaplecza obsługowo-naprawczego istotnych elementów wyposażenia tych śmigłowców. Wsparcie eksploatacji, remonty i przeglądy (MRO) będą realizowane w WZL-1 w Łodzi, natomiast szkolenia w WAT w Warszawie.
- 11 października 2023 podczas wizyty prezydenta Andrzeja Dudy 56. Bazie Lotniczej w Inowrocławiu poinformowano, że trafi tam ponad 30 śmigłowców AH-64E.
- 17 listopada 2023 Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych informowało, że w amerykańskim Fort Novosel w stanie Alabama polscy piloci z 1. Brygady Lotnictwa Wojsk Lądowych w Inowrocławiu wykonali swoje pierwsze loty szkoleniowe na AH-64E.
- 20 lutego 2024 MON podpisało umowę offsetową o wartości ponad 300 mln zł w ramach realizacji fazy II programu Wisła z Northrop Grumman International Trading, Inc. (część korporacji Northrop Grumman) na osiem zobowiązań, w tym na uruchomienie w Polsce produkcji amunicji dla uzbrojenia pokładowego śmigłowców Apache (przy czym nie podano jaką część z tej umowy stanowi konkretnie offset w programie śmigłowców).
- 7 marca 2024, drugiego dnia 7. posiedzenia Sejmu RP, Paweł Bejda, sekretarz stanu w MON odpowiedzialny za nadzór nad modernizacją techniczną Wojska Polskiego, poinformował m.in. o podtrzymaniu planów pozyskania śmigłowców AH-64E.
- 12 marca 2024 podczas wizyty prezydenta Andrzeja Dudy i premiera Donalda Tuska w Waszyngtonie – strona amerykańska podtrzymała ofertę sprzedaży śmigłowców dla Polski.
- 22 maja 2024, pierwszego dnia 12. posiedzenia Sejmu X kadencji, wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz ogłosił, że umowa ws. Apache zostanie zawarta w tym roku.
- 5 sierpnia 2024 podpisano kolejne umowy offsetowe: pierwszą o wartości 400 mln zł z Boeingiem na 7 zobowiązań. Potwierdziła ona zapisy pierwszej umowy oraz dodano ocenę sprzętu Naziemnej Obsługi Statków Powietrznych wytwarzanych przez WCBKT pod kątem ich kompatybilności ze śmigłowcami AH-64E. Drugą umowę o wartości ponad 530 mln zł podpisano z General Electric na 6 zobowiązań, w tym kompetencje do obsługi technicznej silników turbowałowych T-700-701D, CT7-2E1 i CT7-8E w WZL-1 Oddział w Dęblinie.
Komentarze
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.