We wtorek, 28 października 2025, amerykańska spółka Lockheed Martin poinformowała, że oblatała prototyp ponaddźwiękowego samolotu doświadczalnego X-59 QueSST (Quiet Supersonic Transport), zbudowany dla Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej NASA. Oficjalna prezentacja samolotu miała miejsce 12 stycznia 2024.
Zdjęcie: Lockheed Martin
Zaprojektowany i zbudowany w zakładach Skunk Works, po miesiącach przygotowań, samolot wzbił się w powietrze z lotniska przyzakładowego w ośrodku Plant 42 w Palmdale w Kalifornii, należącym do amerykańskich Sił Powietrznych (US Air Force, USAF). Samolot przebazowano do Centrum Badania Lotu imienia Neila A. Armstronga (Neil A. Armstrong Flight Research Center) agencji NASA w bazie lotniczej Edwards, także w Kalifornii.
Jak poinformowano, X-59 wykonał dziewiczy lot dokładnie zgodnie z planem, weryfikując początkowe właściwości lotu i wydajność parametrów lotniczych w drodze do bezpiecznego lądowania w nowym domu. Co ciekawe, pierwotnie zakładano, że samolot zostanie oblatany w 2021, następnie do końca 2022, a później oczekiwano, że stanie się to do końca 2023.
Jesteśmy podekscytowani pierwszym lotem X-59 – powiedział OJ Sanchez, wiceprezes i dyrektor generalny Lockheed Martin Skunk Works. Ten samolot jest świadectwem innowacyjności i kompetencji naszego wspólnego zespołu i jesteśmy dumni, że jesteśmy na czele rozwoju technologii cichego gromu dźwiękowego.
Program QueSST ma na celu przeprowadzenie testów akustycznych samolotu, obejmujących loty nad obszarami zaludnionymi, aby zapewnić amerykańskim i międzynarodowym organom regulacyjnym statystycznie ważne dane niezbędne do zatwierdzenia nowych przepisów, które mogłyby umożliwić cichy komercyjny lot naddźwiękowy nad lądem. Celem jest weryfikacja założeń wspomnianej technologii cichego gromu dźwiękowego (soft thump) maksymalnie o natężeniu 75 decybeli (słyszalnym na poziomie gruntu). Skróciłoby to czas lotów komercyjnych o połowę w stosunku do obecnego, zmieniając sposób podróżowania ludzi na całym świecie.
X-59 jest symbolem amerykańskiej pomysłowości. Amerykański duch nie zna granic. To część naszego DNA – chęć pójścia dalej, szybciej, a nawet ciszej niż ktokolwiek wcześniej. Ta praca podtrzymuje pozycję Ameryki jako lidera w lotnictwie i ma potencjał, aby zmienić sposób, w jaki latają ludzie – powiedział Sean Duffy, pełniący obowiązki Administratora NASA.
The X-59 has completed its first flight! 🎉✈️
A new era of supersonic flight begins with Skunk Works® and @NASA. pic.twitter.com/iqtNWC6TxJ— Lockheed Martin (@LockheedMartin) October 28, 2025
Skunk Works będzie w dalszym ciągu kierować początkową kampanią testów w locie samolotu, ściśle współpracując z NASA w celu rozszerzenia zakresu lotów X-59 w nadchodzących miesiącach. Częścią tej podróży testowej będą pierwsze loty naddźwiękowe X-59, podczas których samolot osiągnie optymalną prędkość i wysokość dla soft thump.
Aby sprostać wymogom testowania nowych technologii, kabina znajduje się głębiej kadłuba, a pilot nie ma bezpośredniej widoczności przed sobą wobec braku przeszklonej owiewki. W zamian samolot otrzymał kabinę z systemem wizyjnym XVS (eXternal Vision System) opartym o kamerę w jakości obrazu 4K umieszczoną na nosie oraz kamerę Collins EVS3600 systemu FVS (Forward Vision System) pod kadłubem i wyświetlający obraz w kabinie. Pierwsza kamera wyświetla obraz nad nosem i służy też jako wyświetlacz przezierny (HUD – Head Up Display), a druga pod nim. W sierpniu 2019 była ona testowana na samolocie Beechcraft King Air UC-12B.
Oczekuje się, że prędkość maksymalna wyniesie Ma1,42 czyli około 1488 km/h, lecąc na wysokości 55 000 stóp (16 764 metrów), dzięki pojedynczemu silnikowi General Electric F-414-GE-100. Samolot ma 30,7 m długości, 9 m rozpiętości skrzydeł i 14,7 t maksymalnej masy startowej. Kabina, fotel katapultowy i górna owiewka pochodzą z samolotu szkolno-treningowego Northrop T-38, a podwozie z samolotu wielozadaniowego F-16 Block 25.
Współpraca NASA z Lockheed Martin Aeronautics w ramach projektu Low Boom Flight Demonstrator (LBFD), będącego częścią Integrated Aviation Systems Program, rozpoczęła się w lutym 2016. Model o wymiarach 2,45 x 1,83 m (8 x 6 stóp) był testowany w tunelu aerodynamicznym w jednym z trzech ośrodków Centrum Badawczym im. Johna H. Glenna w Cleveland w stanie Ohio. 23 czerwca 2017 zakończono fazę wstępnego przeglądu projektu (Preliminary Design Review, PDR). Budowa samolotu odbyła się na podstawie umowy o wartości 247,5 mln USD (945,72 mln zł), którą podpisano 3 kwietnia 2018. Montaż samolotu był prowadzony w zakładach Skunk Works w Palmdale od grudnia 2019.
.@LockheedMartin Skunk Works®, in partnership with @NASA, announces successful X-59 first flight.🔗⬇️ pic.twitter.com/z1weGJr8eL
— Lockheed Martin News (@LMNews) October 28, 2025
.@NASA and @LockheedMartin just achieved a successful first flight with the X-59! ✈️
Today’s milestone proves the American spirit knows no bounds—we’re pushing farther, faster, and quieter than ever before. This breakthrough keeps the U.S. leading in aviation and will transform… pic.twitter.com/YLk8s0TTmH
— NASA Acting Administrator Sean Duffy (@SecDuffyNASA) October 28, 2025
Airborne! The @NASA X-59 QueSST is making its first flight. The aircraft is uniquely shaped to fly supersonically without making a loud sonic boom. https://t.co/PWWsFcLJsk pic.twitter.com/d6vJMI5Hta
— Flightradar24 (@flightradar24) October 28, 2025
X-59 is wild! pic.twitter.com/xnvINT8UX4
— jmh.creates (@JarodMHamilton) October 28, 2025