W środę, 26 lipca br., Ministerstwo Obrony Republiki Czeskiej poinformowało, że na pokładzie ciężkiego amerykańskiego samolotu transportowego C-17A Globemaster III dostarczono do 22. Bazy Śmigłowcowej Biskajská w Náměšť nad Oslavou pierwsze dwa z puli 10 zamówionych/podarowanych śmigłowców uderzeniowych Bell AH-1Z Viper. Formalny odbiór nastąpił 3 kwietnia br. w zakładach amerykańskiej spółki Bell Textron w Amarillo w Teksasie.
Uroczysta prezentacja śmigłowców nastąpi 17 sierpnia br. z udziałem minister obrony, szefa sztabu generalnego sił zbrojnych oraz innych przedstawicieli ministerstwa i wojska, a do połowy września br. do Czech trafią kolejne cztery śmigłowce: dwa następne AH-1Z oraz pierwsze dwa wielozadaniowe UH-1Y Venom.
Dostawa pierwszych amerykańskich śmigłowców jest ważnym momentem modernizacji armii, a śmigłowce sił powietrznych przenoszą się do XXI wieku. W ten sposób pozbywamy się naszej zależności od rosyjskiej technologii i przechodzimy na nowoczesną platformę zachodnią dostarczoną przez ważnego sojusznika – powiedziała minister obrony Jana Černochová.
Wraz z oboma, częściowo zdemontowanymi śmigłowcami, do Czech przybyła duża grupa amerykańskich specjalistów, którzy w ciągu najbliższych dwóch tygodni zmontują je wraz z czeskimi kolegami, przeprowadzą rozruch i testowe obloty. Razem będą również przeprowadzać certyfikację obu wiropłatów. W sierpniu przybędzie z USA tzw. mobilny zespół treningowy (Mobile Training Team, MTT), który od 1 września rozpocznie szkolenie personelu lotniczego 22. Bazy Śmigłowcowej.
Łącznie, Czechy otrzymają 20 śmigłowców rodziny H-1 czyli 10 uderzeniowych AH-1Z i 10 wielozadaniowych UH-1Y Venom. Z tej floty, 4 AH-1Z i 8 UH-1Y zostały zamówione 12 grudnia 2019 za 14,6 mld CZK, natomiast pozostałe 6 AH-1Z i 2 UH-1Y ma zostać podarowanych przez rząd amerykański, o czym informowano 18 sierpnia 2022 – jako rekompensata za pomoc wojskową Czech dla walczącej Ukrainy.
Wraz ze śmigłowcami AH-1Z, w 2019, zamówiono 8 zestawów nawigacji GPS/INS (EGI) oraz 14 przeciwpancernych pocisków kierowanych AGM-114 Hellfire. Pakiet dodatkowy obejmuje nieokreślone wyposażenie łącznościowe, systemy walki elektronicznej, głowice optoelektroniczne AN/AAQ-30, 20-mm działek M197, systemów wskazywania celów, części zamiennych i naprawczych.
Rodzina H-1 zasadniczo zwiększy możliwości bojowe sił powietrznych śmigłowców armii czeskiej, zwłaszcza z precyzyjnie kierowaną amunicją, z której mogą korzystać oba śmigłowce systemu – powiedział szef sztabu generalnego gen. por. Karel Řehka.
Według gen. bryg. Petra Čepelki, dowódcy wojsk lotniczych Czech (Vzdušné síly Armády České republiky), nowe śmigłowce stanowią kompleksowy system. Armia Republiki Czeskiej otrzyma dwa typy śmigłowców o znacznej wydajności, które mogą wspólnie wykonywać zadania operacyjne. Vipery zapewniają ofensywne wsparcie lotnicze. Venomy, same lub we współpracy z Viperami, zapewniają wsparcie ogniowe i logistyczne – powiedział Čepelka. Piloci mogą pilotować oba typy śmigłowców. System H-1 umożliwia także wymianę części między Venomami i Viperami (85% wspólnych komponentów – przyp. red.), co stanowi ułatwienie logistyki – dodał generał.
Zdjęcia: kpt. Jindřiška Budiková
Piloci i technicy z 22. Bazy Śmigłowcowej przez siedem miesięcy przekwalifikowali się na nowe śmigłowce w w amerykańskiej bazie lotniczej MCB Camp Pendleton. Dalsze szkolenia będą kontynuowane w Czechach pod przewodnictwem amerykańskiego MTT przez dwa lata, zanim piloci i technicy w pełni opanują system obsługi i konserwacji wiropłatów. Ponadto, zamówiono dwa symulatory do nowo budowanego centrum szkoleniowego – pierwsze urządzenie dostarczono na początku marca br.
Nowe wiropłaty zastąpią 16 śmigłowców szturmowych Mi-24DU/V/Mi-35. W Náměšť nad Oslavou bazowało także 25 śmigłowców transportowych Mi-171Š i Mi-17 (aktualna liczba śmigłowców jest nieznana, gdyż co najmniej dwa szturmowe Mi-35 o nr seryjnych 3370 i 7353 zostały przekazane walczącej Ukrainie, a w maju ub. r. była też mowa o możliwości dostarczenia transportowych Mi-17). Przed wojną, w dalszej kolejności planowany był zakup jeszcze 18-23 śmigłowców mających sukcesywnie zastępować konstrukcje postsowieckie.
Tymczasem, 10 lipca br., niemiecki dziennik Frankfurter Allgemeine Zeitung informował w ekskluzywnym materiale, że amerykańska spółka Bell Textron zaoferowała przeniesienie produkcji śmigłowców AH-1Z do Niemiec, jeśli zostaną zakupione dla Bundeswehry.
Jeśli chodzi o dotychczasowych użytkowników AH-1Z i UH-1Y, to obecnie, amerykański Korpus Piechoty Morskiej (US Marine Corps, USMC) użytkuje mniej niż 349 śmigłowców rodziny H-1 (a realnie poniżej 300 ponieważ zdecydowano o zmagazynowaniu 59), natomiast Bahrajn 12 śmigłowców AH-1Z (6 odebrano). Na początku lipca br. Słowacja wysłała do USA zapytanie ofertowe w sprawie pozyskania 12 śmigłowców na korzystnych warunkach finansowania (w zamian za pomoc wojskową Ukrainie). W kwietniu 2022 Nigeria otrzymała zgodę na zakup 12 AH-1Z, której nadal nie sfinalizowano i nie jest też jasne co będzie z niedoszłymi 12 AH-1Z dla Pakistanu, których sprzedaż już po ich zbudowaniu, zablokowała administracja prezydenta Donalda Trumpa.
Galeria zdjęć:
