W poniedziałek, 2 października, magazyn branżowy Air & Space Forces Magazine, powołując się na opublikowany w ostatnim czasie raport Departamentu Obrony USA poinformował, że pocisk manewrujący nowej generacji AGM-181 LRSO (Long-Range Stand-Off) z głowicą termojądrową i o zredukowanym przekroju radarowym przeszedł co najmniej 9 udanych prób w locie, w tym pełny test w październiku 2022. Jest to informacja kluczowa ze względu na fakt, że dotąd amerykańskie wojska lotnicze (US Air Force, USAF) ani producent pocisku, spółka Raytheon (część korporacji RTX) nie ujawniły wyglądu tego uzbrojenia.
Wizualizacja zmodernizowanego bombowca strategicznego B-52J, który będzie jednym z nosicieli pocisków AGM-181 LRSO / Grafika: Boeing via Air & Space Forces Magazine
Zgodnie z dokumentem pt. Selected Acquisition Reports for 2022, opublikowanym pod koniec września (a odtajnionym 24 kwietnia 2023 oraz datowanym na grudzień 2022), prototypy oznaczone jako YAGM-181A ukończyły pierwszy pełny test systemu, potwierdzający dojrzałość projekt, produkcji i (systemów) nawigacji w październiku 2022. Spośród ośmiu wcześniejszych testów przeprowadzonych od lutego 2022, poinformowano że w czterech testowano napęd pocisku. Wszystkie testy przeprowadzono na dwóch bombowcach strategicznych B-52H Stratofortress, wyznaczonych do testów.
Zgodnie z raportem, testy wykazały:
- zdolność prototypu pocisku do bezpiecznej separacji od belki uzbrojenia bombowca B-52H;
- prawidłowe działanie powierzchni sterowych pocisku, działanie silnika marszowego i uruchomienie układu sterowania lotem;
- w pełni kontrolowany lot po wystrzeleniu z B-52H.
Jak wspomniano, punkt kulminacyjny dotychczasowego programu testowego nastąpił w październiku 2022, kiedy program zademonstrował bezpieczną separację pocisku, działanie powierzchni sterowych, uruchomienie silnika marszowego i lot o zwiększonym zasięgu, zdarzenia związane z wykonywanie manewrów w locie i uzbrajania głowicy ćwiczebnej, zebranie danych o środowisku lotu i sekwencji aktywacji głowicy ćwiczebnej oraz zaawansowaną nawigację wzdłuż zaplanowanej trasy z wykorzystaniem operacyjnie odpowiedniego pliku danych misji. Wszystkie cele testu zostały osiągnięte, a pocisk spełnia lub przekracza wszystkie sześć kluczowych parametrów i wymogów stawianych przez USAF.
25 kwietnia br. również Air & Space Forces Magazine informował, że AGM-181 LRSO przeszedł pomyślnie 27 lutego-2 marca br. fazę szczegółowej weryfikacji projektu technicznego (Critical Design Review, CDR) i ma być gotowy do rozpoczęcia produkcji małoseryjnej (Low Rate Initial Production, LRIP) w roku fiskalnym 2027 (decyzja Milestone C ma zostać ogłoszona najpóźniej w trzecim kwartale 2027) (USA: Pocisk manewrujący AGM-181 LRSO z głowicą jądrową od 2027).
Na początku programu zakładano wstępną zdolność operacyjną (Initial Operational Capability, IOC) pomiędzy majem a listopadem 2030. Obecnie szczegółowy harmonogram jest utajniony. Nie są jawne szacowane koszty jednostkowe seryjnych pocisków, ale wskazano w raporcie, że będą niższe o ok. 6,7% niż początkowo zakładane. Szacunki wskazują, że zamówienia na pociski seryjne wyniosą ok. 900 mln USD więcej niż planowano, to badania, rozwój, testy i ocena ok. 400 mln USD mniej niż wstępne szacunki na poziomie 6,7 mld USD. Koszty budowy infrastruktury wsparcia wyniosą ok. 6 mln USD mniej niż wstępne szacunki na poziomie 134 mln USD. Żywotność systemu ma wynieść 30 lat.
Raport stwierdza, że wzrost niektórych kosztów wynika z inflacji i niedoszacowaniem w zakresie odrębnych zadań związanych z personelem. Z kolei przesunięcia w harmonogramie wynikały z mniej istotnych opóźnień związanych z materiałami i konstrukcjami.
Nie odnotowano znaczących problemów z oprogramowaniem, a jego otwarty charakter zgodny ze standardem rządowych protokołów klasy OMS (Open Mission Systems) pozwoli na modernizację w przyszłości także przez inne niż pierwotny producent podmioty.
Według planów USAF z czerwca 2021, Departament Obrony USA zamierza zamówić łącznie 1087 pocisków, w tym 67 prototypów YAGM-181 i 1020 pocisków seryjnych AGM-181. Pocisk zostanie uzbrojony w zmodernizowaną głowicę termonuklearną W80-4, którą opracowuje Lawrence Livermore National Laboratory z Kalifornii. AGM-181 wejdą na uzbrojenie zmodernizowanych bombowców strategicznych B-52J Stratofortress oraz nowej generacji B-21A Raider (B-21A Raider coraz bliżej pierwszego lotu, Rolls-Royce zaprezentowała nowe silniki do B-52H Stratofortress).
AGM-181 LRSO zastąpią użytkowane od 1986 pociski manewrujące Boeing AGM-86B ALCM (Air-Launched Cruise Missile), które mają zostać wycofane do 2030. Wypełnią także zadania wycofanych w 2012 pocisków General Dynamics/Raytheon AGM-129A ACM (Advanced Cruise Missile). Oba typy pocisków wyposażono w głowicę termonuklearną W80-1 o mocy regulowanej od 5 do 200 kT.
Co ciekawe, początkowo planowano też wdrożenie konwencjonalnej wersji LRSO – jako następcy wycofanych 4 grudnia 2019 pocisków dalekiego zasięgu Boeing AGM-86C/D CALCM (Conventional Air-Launched Cruise Missile), ale w 2020 Kongres uchylił ten wymóg. Zadania CALCM przejmą całkowicie pociski AGM-158B JASSM-ER i prawdopodobnie planowane AGM-158D JASSM-XR (Ruszają prace nad AGM-158D JASSM-XR, CALCM wycofane).