15 lipca minister obrony Ukrainy Andriej Taran poinformował, że marynarka wojenna (Wijśkowo-Morśki Syły Ukrajiny) otrzymała pierwszy zestaw tureckich bojowo-rozpoznawczych bezzałogowych statków latających Bayraktar TB2 (Taktik Blok 2). Zaznaczył, że trwają końcowe testy odbiorcze kompleksu w bazie w Mikołajewie, gdzie stacjonuje 10. Brygada Lotnictwa Morskiego (Ukraina rozszerza współpracę morską z Wielką Brytanią).
Marynarka wojenna Ukrainy otrzymała pierwszy zestaw tureckich bojowo-rozpoznawczych bezzałogowych statków latających Bayraktar TB2 / Zdjęcie: marynarka wojenna Ukrainy
12 maja br. zakłady tureckiej spółki Baykar Makina na przedmieściach Stambułu, gdzie powstał pierwszy zestaw Bayraktar TB2 dla Wijśkowo-Morśki Syły Ukrajiny, odwiedzili deputowani Rady Najwyższej Ukrainy wraz z przedstawicielami lokalnego przemysłu i poinformowano ich wówczas, iż samoloty są przygotowywane do przekazania (Wołodymyr Wełykyj zostanie dokończony jako fregata).
Wcześniej, w marcu br. inspekcji procesu produkcyjnego w Turcji dokonali deputowany Ihor Kopytin wraz z wiceministrem obrony Ołeksandrem Myroniukiem i dowódcą marynarki wojennej kontradmirałem Ołeksijem Nejiżpapą (Ukraina odbiera pierwsze Neptuny).
Według tego ostatniego, marynarka wojenna otrzyma nie tylko bezzałogowe statki powietrzne, ale pełnoprawny system uzbrojenia, który będzie wykorzystywany do wykonywania szeregu kluczowych zadań. Do zadań będzie należeć zapewnianie sytuacji taktycznej na powierzchni w strefach operacyjnych Morza Czarnego i Azowskiego, wykrywanie celów i realizacja zadań bojowych, zarówno na morzu, jak i na lądzie.
Lipcowa dostawa jest wynikiem podpisanego 15 grudnia 2020 przez ministerstwo obrony Ukrainy i turecką Prezydencję Przemysłu Obronnego (Savunma Sanayii Başkanlığı, SSB) protokołu ustaleń (MoU, Memorandum of Understanding) w sprawie transferu technologii od tureckich przedsiębiorstw do produkcji korwet rakietowych typu Ada i wspomnianych bezzałogowców dla ukraińskiej MW. Warto dodać, że 7 lipca br. prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski poinformował, że budowa pierwszej korwety w Turcji rozpoczęła się, a kadłub będzie po ukończeniu przeholowany do stoczni w Mikołajewie, gdzie budowa zostanie dokończona. Okręt ma być gotowy do przekazania w 2023 (Tureckie korwety i bezpilotowce dla Ukrainy).
Ukraińskie siły zbrojne są już użytkownikiem tureckich Bayraktar TB2. Od marca 2019 odebrano łącznie sześć zestawów liczących po cztery samoloty, a ich użytkownikiem są wojska lotnicze (Powitriani Syły Zbrojnych Sył Ukrajiny, PS ZSU). W ubiegłym roku ogłoszono zamówienie kolejnych pięciu zestawów z samolotami o zwiększonych osiągach, ale nie sprecyzowano który rodzaj sił zbrojnych ma być ich odbiorcą (Ukraina odebrała Bayraktar TB2).
Bayraktar TB2 ma 6,5 m długości, 12 m rozpiętości skrzydeł i 630 kg maksymalnej masy startowej. Obecnie napędzany pojedynczym silnikiem tłokowym Rotax 912 o mocy 100 KM osiąga prędkość 222 km/h i pułap 8240 m (27 030 stóp) przy maksymalnym zasięgu ponad 150 km. Długotrwałość lotu wynosi 27 godzin i 3 minuty. Samoloty wykonują w pełni autonomiczne starty i lądowania, a loty są realizowane pół-autonomicznie na autopilocie. Ładowność Bayraktar TB2 to 150 kg, z czego 75 kg to masa uzbrojenia (statek przenosi zapas paliwa wynoszący 300 litrów). Na czterech węzłach uzbrojenia może przenosić dwie bomby MAM-L lub osiem bomb MAM-C.
Użytkownikami tych samolotów, oprócz Ukrainy i Turcji (od 2014), są Katar (2019) i Azerbejdżan (2020). Wkrótce mają też trafić do Maroka, Polski (dostawy od 2022), ale także do wspieranego przez Turcję libijskiego Rządu Jedności Narodowej (GNA) oraz pro-tureckiego Cypru Północnego. Rozmowy w sprawie zakupu ma finalizować Serbia, a zainteresowanie zakupem wyraziły Bułgaria, Węgry i Kazachstan. Łącznie w siłach zbrojnych Turcji i wśród użytkowników eksportowych znajduje się ponad 180 samolotów tego typu. W ostatnich tygodniach w prasie zagranicznej pojawiły się doniesienia, iż zestaw Baytraktar TB2 zamówiła Albania, ale przy podawanym budżecie 8,2 mln EUR (37,52 mln zł) zakup o wartości ok. 67 mln USD (260 mln zł), gdyż taki był koszt jednego z czterech zestawów zamówionych przez Polskę (nawet w przypadku np. uboższego pakietu dodatkowego), jest niewykonalny i wskazuje na błąd ze strony dziennikarzy (Czego nie wiemy o zakupie Bayraktar TB2?, Bayraktar TB2 z zaskoczenia).