W czwartek, 5 grudnia 2024, Ministerstwo Obrony Kazachstanu poinformowało, że wojskowej części międzynarodowego portu lotniczego Ałmaty wylądował pierwszy z dwóch zamówionych europejskich, czterosilnikowych samolotów transportowych Airbus A400M-180 Atlas o nr seryjnym MSN139 i taktycznym 21.
Zdjęcia: Ministerstwo Obrony Kazachstanu
W uroczystości powitania załogi najnowszego samolotu wojsk lotniczych (Äwe qorğanısı küşteri) z ppłk. Asylbekiem Żumabajewem na czele wzięli udział minister obrony Kazachstanu gen. płk Rusłan Żaksyłykow, kazachski pilot doświadczalny i kosmonauta Toktar Äubäkyrow, weteran tejże formacji płk w st. spocz. Władimir Płatoszyn, przedstawicielka Airbus Defence and Space Elena Pariya Martin, a także personel eskadry transportowej, żołnierze Powietrznodesantowych Sił Szturmowych, studenci Akademii Lotnictwa Cywilnego i wychowankowie ruchu Młody Żołnierz.
Nowoczesna, mobilna armia zawsze pozostanie gwarancją zapewnienia bezpieczeństwa kraju i wzmocnienia jego zdolności obronnych. Dziś w ramach rozkazu obrony państwa otrzymaliśmy wojskowy samolot transportowy do przewozu personelu, ciężkich ładunków, sprzętu oraz zadań w ramach operacji humanitarnych – powiedział minister obrony Kazachstanu.
Minister podziękował także przedstawicielom Airbus Defence and Space za aktywny udział w szkoleniu kazachskich specjalistów w ośrodku szkolenia lotniczego w Sewilli w Hiszpanii.
Personel lotniczy i inżynieryjno-techniczny przeszedł teoretyczne przekwalifikowanie niezbędne do zarządzania i konserwacji sprzętu lotniczego w określonym terminie. Przedstawiciele koncernu przekazali nam niezbędne informacje technologiczne w tym zakresie. W przyszłości nasi specjaliści będą mogli samodzielnie świadczyć usługi i prowadzić odpowiednie wsparcie eksploatacyjne – dodał.
Dwa nowe A400M-180 Atlas dołączą do dziesięciu dwusilnikowych C295M, również dostarczonych przez Airbusa, a także jednego egzemplarza Służby Granicznej (Qazaqstan Respwblïkasınıñ Şekara qızmeti). Kilka z nich przeszło remonty w spółce Airbus Poland z Warszawy.
Samoloty zostały zakontraktowane na mocy umowy z 1 września 2021 o nieujawnionej wartości. Rzeczony pierwszy egzemplarz zaprezentowano 15 kwietnia br., a już 10 czerwca został oblatany. Warto zwrócić uwagę, że w przeciwieństwie do A400M innych użytkowników, kazachskie są pozbawione możliwości pobierania paliwa w locie za pomocą sondy umieszczonej nad kabiną pilotów po lewej stronie.
Wraz z umową z 2021 podpisano protokół ustaleń (Memorandum of Understanding, MoU) o współpracy w zakresie usług utrzymania i remontów oraz pierwszego etapu tworzenia lokalnego centrum utrzymania C295/C295M.
Warto dodać, że państwo środkowoazjatyckie dysponuje też 8 śmigłowcami Airbus EC145 (H145) z 18 zamówionych (ale aż z 45 planowanych), a w 2012 planowano zakup 20 EC725 Caracal (obecnie H225M). Jeśli chodzi o zachodnie konstrukcje, to 26 listopada 2023, francuski dziennik La Tribune informował o zainteresowaniu przez władze w Astanie zakupem samolotów wielozadaniowych Dassault Rafale.
A400M ma 45,1 m długości, 42,4 m rozpiętości skrzydeł i 14,7 m wysokości. Maksymalna masa startowa to 141 t, z czego 37,5 t to ładunek użyteczny. Napędzany dwoma silnikami turbośmigłowymi Europrop TP400-D6 o mocy 11 000 KM każdy, rozwija prędkość przelotową 781 km/h, osiąga pułap 12 200 m i zasięg do 8700 km (przy ładunku 20 t spada do 6400 km, 30 t – 4500 km, a przy maksymalnym obciążeniu do 3300 km).
Poza Kazachstanem, na zakup A400M w ostatnich latach zdecydowała się Indonezja – dwa egzemplarze z opcją na cztery kolejne. Obecnie są one oferowane w Indiach w programie o kryptonimie MTA (Medium Transport Aircraft), gdzie stawką jest dostawa od 40 do 80 średnich samolotów transportowych.
Dotychczasowi użytkownicy tej platformy to Niemcy (41 odebranych + 12 zamówionych), Wielka Brytania (22 odebrane), Belgia (6+1), Francja (20+30), Hiszpania (14+13), Luksemburg (1), Malezja (4) i Turcja (10). Flota wylatała globalnie ponad 180 tys. godzin.
Warto dodać, że wspomniana spółka Airbus Poland z Warszawy na potrzeby programu A400M od 2021 dostarcza moduły uzupełniania paliwa CHT (Cargo Hold Tanks) oraz struktury Top Shell (część łącząca skrzydła z kadłubem samolotu).
31 października br. Airbus Defence and Space i Europejska Organizacja jednoczącej współpracę w dziedzinie uzbrojenia (Organisation conjointe de coopération en matière d’armement, OCCAR) podpisały umowy ramowe w sprawie Globalnej Usługi Wsparcia (GSS3) i modernizacji Block Upgrade 0, zwiększającą możliwości samolotów A400M-180 Atlas.
AKTUALIZACJA
W informacji prasowej Airbus Defence and Space z 10 grudnia czytamy:
Sprawdzony w ostatniej dekadzie w akcjach wojskowych i humanitarnych na całym świecie, A400M zmienia oblicze Kazachskich Sił Powietrznych, zapewniając wyjątkowe możliwości jednocześnie transportu taktycznego jak i strategicznego, powiedział Jean-Brice Dumont, szef działu lotnictwa wojskowego w Airbus Defence and Space. Drugi A400M znajduje się już na linii produkcyjnej. Dostarczymy go w 2026 roku.