W czwartek, 30 stycznia 2025, Ministerstwo Obrony Łotwy poinformowało, że podpisało umowę o wartości 373 mln EUR (1,571 mld zł) z hiszpańską spółką General Dynamics European Land Systems (GDELS)-Santa Bárbara Sistemas na dostawę 42 gąsienicowych bojowych wozów piechoty ASCOD 2 (Austrian Spanish Cooperation Development) wraz ze wsparciem logistycznym. Negocjacje w tej sprawie trwały od 12 listopada 2024.
Zdjęcia: Ministerstwo Obrony Łotwy
Umowę podpisali gen. dyw. Andis Dilāns, pełniący funkcję zastępcy sekretarza stanu ds. bezpieczeństwa Ministerstwa Obrony Łotwy oraz Alejandro Page Hernandez, wiceprezes spółki GDELS-Santa Bárbara Sistemas, w obecności ministra obrony Andrisa Sprūdsa.
Kontrakt na zakup nowych i nowoczesnych bojowych wozów piechoty wyznacza nowy etap w mechanizacji Wojsk Lądowych Narodowych Sił Zbrojnych Łotwy. Jednocześnie to wielkie wydarzenie dla łotewskiego przemysłu wojskowego, który będzie uczestniczył w dostarczaniu nowych wozów bojowych – powiedział minister obrony Andris Sprūds,
Jesteśmy wdzięczni, że Łotewskie Narodowe Siły Zbrojne uznały nasz bojowy wóz piechoty ASCOD za zwycięzcę międzynarodowej rywalizacji. Pokazuje on doskonałe możliwości rodziny pojazdów gąsienicowych GDELS ASCOD, z ponad 1100 pojazdami w różnych wariantach na rynku – powiedział dr Thomas Kauffmann, wiceprezes GDELS ds. sprzedaży globalnej.
Z niecierpliwością czekamy na współpracę z łotewskim przemysłem obronnym w celu wspólnego wzmocnienia zdolności wojskowych Łotwy i z dumą dostarczymy te wspaniały pojazdy naszemu nowemu klientowi, Łotewskim Narodowym Siłom Zbrojnym – dodał Alejandro Page Hernandez z GDELS-Santa Bárbara Sistemas.
Nie poinformowano o szczegółach zamówienia: terminach realizacji dostaw, konfiguracji pojazdów w zakresie wyposażenia, w tym systemu wieżowego, wariantach specjalistycznych, ani które łotewskie spółki i w jakim zakresie będą uczestniczyć w programie. Co ciekawe, pierwotnie planowano przeznaczyć na zakup ok. 250 mln EUR (1,053 mld zł).
Przypomnijmy, że już na początku 2023 informowano, że procedura zakupu bojowych wozów piechoty rozpoczęła się wraz ze wskazaniem kilku potencjalnych dostawców w ramach szczegółowego studium wykonalności. Jesienią 2023 roku przeprowadzono testy funkcjonalne platform bojowych wozów piechoty oferentów w celu uzyskania danych na temat możliwości eksploatacyjnych.
Po badaniach funkcjonalnych Narodowe Siły Zbrojne przeprowadziły pogłębioną ocenę uzyskanych wyników pod kątem potrzeb operacyjnych sił zbrojnych. Oceniono także koszty platform, dostępny sprzęt, spełnienie wymogów zaangażowania lokalnego przemysłu, terminy dostaw i inne aspekty.
Zgodnie z koncepcją obrony narodowej, Narodowe Siły Zbrojne muszą rozwijać zdolności poprzez zwiększanie siły ognia i zasięgu rażenia uniemożliwiających przeciwnikowi swobodne działanie w powietrzu, na morzu i na lądzie. Jednocześnie należy kontynuować zdolności obrony powietrznej, obrony wybrzeża i artylerii rakietowej dalekiego zasięgu oraz bezzałogowych statków powietrznych, a także wprowadzić do arsenału bojowe wozy piechoty (IRIS-T SLM dla Estonii i Łotwy, Produkcja wyrzutni LWCLU dla państw bałtyckich, Łotwa ze zgodą na zakup M142 HIMARS, NSM dla Łotwy).
Również w ramach celów rozwoju zdolności w NATO, zakup bojowych wozów piechoty jest uznawany za jeden z priorytetów, a ich wprowadzenie Narodowych Siłach Zbrojnych Łotwy będzie wspierać realizację celów NATO w w tym zakresie (Pierwsi szwedzcy żołnierze trafili na Łotwę).
ASCOD 2
Na bazie platformy ASCOD i jest rozwinięcia ASCOD 2 obecnie na wyposażeniu sił zbrojnych kilku państw są różne platformy bojowe (bardziej lub mniej zmodyfikowane na potrzeby wymagań użytkowników lub wykorzystujące częściowo je): Hiszpanii (bwp Pizzaro na bazie ASCOD 1, pojazdy saperskie Castor na bazie ASCOD 2, a w przyszłości wozy wsparcia bojowego VAC na bazie ASCOD 2), Austrii (bwp Ulan), Wielkiej Brytanii (pojazdy rodziny Ajax), Stanów Zjednoczonych (czołg lekki M10 Booker wywodzący się z Griffin II) i Filipin (czołg lekki Sabrah).
Zgodnie z wcześniejszymi doniesieniami, konkurencyjnymi platformami, które były brane pod uwagę, ale zostały odrzucone były: CV90 od szwedzkiej spółki BAE Systems Hägglunds (część BAE Systems), K21 południowokoreańskiej spółki Hanwha Defense Systems i Tulpar tureckiej spółki Otokar Automativ (część Koç Group).
Warto dodać, że w ostatnim czasie, bo 22 października 2024 Litwa ogłosiła plany zakupu bwp CV90 (najnowsza obecnie wersja: CV90 MkIV) dla dwóch batalionów wojsk lądowych (około 90 egzemplarzy – przyp. red.). Wcześniej na zakup używanych 44 eks-niderlandzkich CV9035EE (wraz z 37 wozami wsparcia) zdecydowała się w grudniu 2014 Estonia (reprezentują one wersję CV90 MkI).
Obecnie, Łotwa wprowadza do służby nowoczesne kołowe transportery opancerzone Patria 6×6, których zamówiono ponad 256 egzemplarzy, natomiast ASCOD 2 mogłyby zastąpić w przyszłości rodzinę lekkich pojazdów gąsienicowych CVR(T) (Combat Vehicle Reconnaissance (Tracked)), pozyskanych w dwóch transzach jako używane od Wielkiej Brytanii, w liczbie łącznie 198 egzemplarzy, w tym w wersjach wozów rozpoznawczych FV107 Scimitar, wozów dowodzenia FV105 Sultan, transporterów opancerzonych FV103 Spartan, wozów zabezpieczenia technicznego FV106 Samson i wozów ewakuacji medycznej FV104 Samaritan.
Warto dodać, że w 2021 spółka GDELS-Santa Bárbara Sistemas podpisała umowę na dostawę do Łotwy, we współpracy z USA, czterech zestawów parków pontonowych M3 o nośności MLC 85 dla pojazdów gąsienicowych i MLC 132 dla pojazdów kołowych oraz IRB (Improved Ribbon Bridge) o nośności, odpowiednio, MLC 80 i MLC 96. Zestawy są na wyposażeniu m.in. wojsk lądowych Niemiec, Wielkiej Brytanii czy wspomnianych USA.
Latvijas bruņošanās budžets tiek ieguldīts 🇱🇻 @Latvijas_armija kaujas spēju pilnveidošanai.
Latvija par 373 miljoniem eiro iegādāsies 42 kājnieku kaujas mašīnas “ASCOD” no
Spānijas uzņēmuma “GDELS-Santa Bárbara Sistemas”. Pirmās mašīnas piegādās jau nākamgad.Kājnieku kaujas… pic.twitter.com/UY4g5Gsecm
— Andris Spruds (@AndrisSpruds) January 30, 2025
Latvija par 373 miljoniem eiro iegādāsies 42 jaunas un modernas kājnieku kaujas mašīnas “ASCOD”. Šorīt tika parakstīts līgums par jaunās kaujas tehnikas iegādi, kas stiprinās @Latvijas_armija kaujas spējas.
Plašāk➡️https://t.co/rfFVC3oqzG
📷Gatis Dieziņš pic.twitter.com/AeQhT3cA7C— AizsardzībasMin. (@AizsardzibasMin) January 30, 2025