W środę, 22 stycznia 2025, amerykańska spółka Boeing poinformowała w mediach społecznościowych, że do jej zakładów montażowych w Renton w stanie Waszyngton transportem kolejowym dotarł z zakładów jej poddostawcy, spółki Spirit AeroSystems, w Wichita w Kansas, kadłub do zabudowy pierwszego samolotu wczesnego ostrzegania i dozoru przestrzeni powietrznej E-7A Wedgetail dla amerykańskich wojsk lotniczych (US Air Force, USAF).
Przypomnijmy, że 9 sierpnia 2024 amerykańskie wojska lądowe zawarły umowę wykonawczą o wartości 2 560 846 860 USD (10,137 mld zł) z Boeing Military Aircraft (część Boeing Defense, Space and Security) na produkcję pierwszych dwóch samolotów E-7A Wedgetail.
W ramach umowy spółka dostarczy dwa prototypy, ale w konfiguracji reprezentatywnej dla wariantu produkcyjnego, zgodnie z wymogami operacyjnymi USAF z terminem realizacji do 28 sierpnia 2029, w ramach fazy E-7A Rapid Prototyping. umowa przewiduje też prace rozwojowe w cyklu życia, szkolenie i wsparcie eksploatacji. Jest to aneks do umowy w formule Undefinitized Contract Actions (UCA) o maksymalnej wartości 1,2 mld USD (wówczas 4,75 mld zł), który rozszerzył ją do wymienionej wcześniej kwoty. Umowa bazowa została zawarta 28 lutego 2023 (wtedy też uruchomiono pierwsze środki w wysokości 134 mln USD/530,46 mln zł).
Przypomnijmy, że konstrukcja Boeinga została wskazana 26 kwietnia 2022 jako preferowana przez Departament USAF, w ramach badania rynku uruchomionego 8 lutego tego samego roku. 20 października 2022 zlecono też spółce Boeing dostarczenie szczegółowej informacji na temat E-7A w kontekście ewentualnego następcy samolotów E-3G Sentry.
Docelowo może zostać zamówionych 26 samolotów. We wniosku budżetowym na rok fiskalny 2023 zatwierdzono rozpoczęcie wycofywania 15 z 31 samolotów E-3G Sentry, co miało pozwolić na zabezpieczenie środków finansowych na zakup rzeczonych pierwszych E-7A. Przewiduje się, że w dalszej kolejności Boeing otrzyma dwa wielkoseryjne zamówienia, w tym pierwsze na około 16 samolotów w 2025. Przypomnijmy, że 27 E-3G Sentry podlega Dowództwu Lotnictwa Bojowego, natomiast 4 podlega Dowództwu USAF na Pacyfiku.
Grafika: Boeing
E-7A Wedgetail
E-7A, a właściwie Boeing 737 AEW&C, o konfiguracji zbliżonej do 737-700ER, jest wyposażony w wielozadaniowy radar ze skanowaniem elektronicznym (Multi-role Electronically Scanned Array, MESA), pracujący w paśmie L, który wykrywa obiekty w odległości do 600 km (lecące na wysokim pułapie), do 370 km (nisko lecące, trudniej wykrywalne statki powietrzne). Może śledzić do 180 celów naraz, naprowadzając inne samoloty do przechwycenia 24 z nich. Radar wykrywa także cele nawodne wielkości fregaty rakietowej z odległości ponad 240 km. W trybie wykrywania sygnałów elektromagnetycznych (ELectronic INTelligence, ELINT), E-7A ma skuteczny zasięg ponad 850 km, operując na pułapie 9000 m. Radar został zaprojektowany przez spółkę Northrop Grumman.
Samoloty E-7A Wedgetail są obecnie na wyposażeniu Australii w liczbie 6 egzemplarzy, Korei Południowej (4 egz. jako E-737 Peace Eye z planami zakupu kolejnych czterech tej klasy) i Turcji (4 egz. znane jako E-7T Peace Eagle).
Wkrótce dołączą do nich Wielka Brytania, której pierwszy z trzech egzemplarzy Wedgetail AEW1 już został oblatany i NATO w ramach programu Alliance Future Surveillance and Control (AFSC), jako następcy modernizowanych E-3A Sentry, a na razie planowany jest zakup 6 egz.
The fuselage for the first @USAirForce E-7A Wedgetail Rapid Prototype has arrived at the 737 factory in @BoeingWA. pic.twitter.com/JkMkLRph9C
— Boeing Defense (@BoeingDefense) January 22, 2025