W sobotę, 9 listopada 2024, Ministrowie obrony Brazylii i Szwecji, José Múcio Monteiro Filho i Pål Jonson podpisali list intencyjny (Letter of Intent, LoI), otwierający negocjacje w sprawie zwiększenia zamówienia na samoloty wielozadaniowe Saab JAS 39E/F Gripen przez Brazylię oraz zakupu samolotów transportowych Embraer C-390 Millenium przez Szwecję.
List intencyjny został podpisany w Natal w Brazylii / Zdjęcie: Pål Jonson via X
Przypomnijmy, że 27 października 2014 Brazylia zakontraktowała 36 zamówionych samolotów wielozadaniowych JAS 39E/F Gripen (oznaczonych lokalnie jako F-39E/E) za równowartość 5,4 mld USD w ramach projektu FX-2 (w tym 28 jednomiejscowych F-39E i 8 dwumiejscowych F-39F). Jak dotąd dostarczono 8 z nich (15 z łącznej liczby ma pochodzić z linii montażu końcowego w zakładach Embraer w brazylijskim Gavião Peixoto, w stanie São Paulo).
Opcja do tamtej zawiera możliwość dokupienia do 72 kolejnych samolotów (w tym opracowania i dostawy pokładowej wersji Sea Gripen dla marynarki wojennej). Teraz rząd w Brasilli ogłosił chęć zwiększenia pierwotnego zamówienia o 25%, czyli o 9 kolejnych samolotów, do 45 egzemplarzy.
Pierwsze z nich rozpoczęły służbę operacyjną 19 grudnia 2022 w ramach Eskadry Jaguar 1. Grupy Obrony Powietrznej (1.° Grupo de Defesa Aérea), która stacjonuje w bazie lotniczej Anápolis im. Otávio Lage de Siqueira, leżącej w pobliżu Brasilii.
C-390 Millenium w barwach szwedzkich wojsk lotniczych (Svenska flygvapnet) / Grafika: Embraer
Jednocześnie minister Pål Jonson ogłosił gotowość do rozpoczęcia negocjacji przez agencję zamówień wojskowych FMV (Försvarets materielverk) w sprawie zakupu brazylijskich średnich, odrzutowych samolotów transportowych Embraer C-390 Millenium.
Embraer jest zaszczycony tym wyborem Szwecji. Po tym, jak kilka europejskich krajów NATO wybrało C-390, decyzja ta jest dowodem na to, że ten wielozadaniowy samolot stanowi ogromną modernizację zdolności operacyjnych w porównaniu z taktycznymi samolotami transportowymi poprzedniej generacji — powiedział Bosco Da Costa Junior, prezes i dyrektor generalny Embraer Defense & Security. Samolot jest stopniowo uznawany przez najbardziej zaawansowane siły powietrzne na świecie, takie jak szwedzkie siły powietrzne. Ten wybór zachęca nas do oferowania naszym klientom samolotów, których potrzebują do wykonywania najbardziej wymagających misji z niezrównaną wszechstronnością, niezawodnością i wydajnością.
11 kwietnia 2023 spółka Saab Defence and Security podpisała protokoł ustaleń (Memorandum of Understandings, MoU) z brazylijską Embraer (Empresa Brasileira de Aeronáutica) w sprawie pogłębienia współpracy między spółkami w kilku obszarach, związanych głównie z rozwojem biznesu i możliwościami inżynieryjnymi związanymi z C-390 Millenium.
Rząd w Sztokholmie poszukiwał następcy 5 średnich samolotów transportowych C-130H Hercules i 1 powietrznego tankowca KC-130H Hercules (zrezygnowano z zakupu używanych włoskich C-130J Super Hercules). Warto dodać, że amerykańska spółka Lockheed Martin oferowała Szwecji najnowsze C-130J-30 Super Hercules.
Jak dotąd na zakup samolotów C-390 Millenium zdecydowały się po Brazylia (odebrano 6 z 19 zamówionych; zamiast 27 planowanych), Portugalia (odebrano 2 z 5 zamówionych), wspólnie Królestwo Niderlandów i Austria (odpowiednio 5 i 4 egzemplarze zamówione), Węgry (odebrano 1 z 2 zamówionych), Korea Południowa (nieujawniona liczba została zamówiona; niewykluczone że 12) i Czechy (2 zamówione). Obecnie są one promowane na rynku saudyjskim i szeroko pojętym azjatyckim oraz oferowane w indyjskim programie MTA (Medium Transport Aircraft) na dostawę od 40 do 80 samolotów.
C-390 Millenium ma 33,5 m długości, 33,9 m rozpiętości skrzydeł i 11,4 m wysokości. Maksymalna masa startowa to 87 t, z czego udźwig wynosi 26 t. Wymiary ładowni to 18,5 x 3,0 x 3,4 m. Zasięg przy 23-tonowym ładunku wynosi 2815 km. Napędzany dwoma silnikami turbowentylatorowymi IAE V2500-E5 o ciągu 139,4 kN każdy, rozwija prędkość przelotową 870 km/h i osiąga pułap 11 000 m (Embraer i Rheinmetall zrealizują szkolenia na niderlandzkie C-390 Millenium).
JAS-39E Gripen na Cruzex 2024 / Zdjęcie: Saab
Przebywając w Brazylii, minister Jonson odwiedził również lokalizacje, gdzie są prowadzone ćwiczenia Cruzex 2024, z udziałem brazylijskich Gripenów.
Współpraca lotnicza jest ważna zarówno dla Szwecji, jak i Brazylii. Nowy list intencyjny stanowi podstawę do dalszego pogłębiania tej współpracy — powiedział minister Jonson.
W ćwiczeniu Cruzex 2024 biorą udział ponad 2 tysiące żołnierzy z sił zbrojnych Brazylii i 15 innych państw z Ameryki Łacińskiej, Afryki, Europy, a także Stanów Zjednoczonych. Ćwiczenia zaplanowano na 3-15 listopada w bazie lotniczej Natal w Rio Grande do Norte w Brazylii i bierze w nich udział obejmują ponad 100 samolotów bojowych. Najważniejszym wydarzeniem tej edycji jest debiut samolotów F-39E Gripen.
To prawdziwy zaszczyt zobaczyć debiut Gripen E na Cruzex. Z niecierpliwością czekaliśmy na ten moment, który oznacza pierwszy udział Gripen E w międzynarodowych ćwiczeniach wojskowych. Cieszymy się, że to imponujące wydarzenie inauguracyjne jest organizowane przez naszego cenionego klienta i partnera, brazylijskie siły powietrzne — powiedział Micael Johansson, prezes i dyrektor generalny Saab Defence and Security.
🇸🇪🇧🇷 Good news from Natal in Brazil: Sweden is prepared to start the process of buying C390 Millennium tactical transport aircrafts. Brazil plans to increase its order of 36 Gripen E/F fighter aircraft by 25% (1/4) pic.twitter.com/4Orm3MMv7x
— Pål Jonson (@PlJonson) November 9, 2024