W piątek, 25 lipca 2025, jak poinformował dziennik ABC News Australia, podczas trwającego ćwiczenia Talisman Sabre 2025, Wojska Lądowe Australii (Australian Army) po raz pierwszy przeprowadziły testowe strzelanie rakietowym pociskiem balistycznym dalekiego zasięgu Lockheed Martin PrSM z wieloprowadnicowej wyrzutni rakietowej M142 HIMARS (High Mobility Artillery Rocket System). Wcześniej podczas tego ćwiczenia (14 lipca) odbyły się strzelania rakietową amunicją kierowaną rodziny GMLRS (Guided Multiple Launch Rocket System) kalibru 227 mm.
Zdjęcie poglądowe: US Army
Zgodnie z artykułem w lokalnych mediach, pocisk został wystrzelony z wysuniętej bazy ćwiczebnej na Terytorium Północnym i po przebyciu ponad 300 km trafił w cel na terenie poligonu MBTA (Mount Bundey Training Area), położonym w odległości ok. 115 km na południowy wschód od Darwin.
Minister przemysłu obronnego i dostaw zdolności Pat Conroy powiedział na konferencji prasowej w MBTA, że Armia Australijska wkracza w erę rakietową.
Chodzi o rozszerzenie odstraszania w regionie Indo-Pacyfiku, o zasygnalizowanie potencjalnemu przeciwnikowi, że można zadać mu ból – o odstraszanie od wojny siłą – powiedział minister.
Ćwiczenie Talisman Sabre 2025 zaplanowano na 13 lipca – 4 sierpnia z udziałem 30 000 żołnierzy z 19 państw.
Przypomnijmy, że w ramach programu LAND 8113 Long Range Fires, Departament Obrony Australii zamówił w USA 42 egzemplarze wyrzutni M142 HIMARS, których dostawy rozpoczęły się 24 marca br., wraz z pierwszymi dwiema wyrzutniami. Zestawy trafiły na uzbrojenie 10. Brygady Rakietowej (10th Fires Brigade) z Adelaide, której sformowanie ogłoszono 28 września 2023. Zgodę na zakup pierwszych 20 wyrzutni otrzymano 22 maja 2022, natomiast pozostałych 22 – 19 sierpnia 2023.
Wraz z wyrzutniami zamówiono początkowe pakiety amunicji – łącznie: 150 sześcioprowadnicowych kontenerów startowych z pociskami M30A2 GMLRS w wersji AW (Alternative Warhead) i 60 kontenerów z M30A1 GMLRS-AW, 70 kontenerów z GMLRS M31 Unitary i 24 kontenery z M31A2 ER-GMLRS-U, 30 kontenerów z pociskami o wydłużonym zasięgu XM403 Extended Range (ER)-GMLRS AW, 30 kontenerów z pociskami o wydłużonym zasięgu EM404 ER GMLRS i 10 pocisków balistycznych MGM-140 ATACMS. Nie licząc tych ostatnich, Australia wnioskowała o zakup łącznie 2184 pociski rodziny GMLRS.
Jednocześnie zabezpieczono kwestie produkcji lokalnej amunicji rodziny GMLRS, 16 stycznia 2024 Departament Obrony Australii informował o podpisaniu umowy o wartości 37,4 mln AUD (wówczas 98,73 mln zł) ze spółką Lockheed Martin Australia na rozpoczęcie jej od 2025, co było wynikiem porozumienia w tej sprawie z 29 lipca 2023 pomiędzy rządami USA i Australii.
Wcześniej, bo 12 sierpnia 2021 ówczesny rząd premiera Scotta Morrisona zdecydował się dołączyć do inicjatywy PrSM amerykańskich Wojsk Lądowych (US Army), która zakładał wprowadzenie następny pocisków ATACMS. 6 czerwca br. rządy USA i Australii podpisały protokół ustaleń (Memorandum of Understandings, MoU) w sprawie koprodukcji, wsparcia eksploatacji i dalszego rozwoju pocisków PrSM.
PrSM
Obecnie, US Army wprowadza na uzbrojenie pociski balistyczne PrSM w wersji Increment 1, które są dostosowane także do zmodernizowanych wyrzutni M270A2 MLRS (Multiple Launch Rocket System) na podwoziu gąsienicowym.
28 marca br. Departament Obrony USA zawarł 5-letnią umowę ramową o wartości 4,937 mld USD (wówczas 19,06 mld zł) z Lockheed Martin na produkcję i dostawę kolejnej partii tego uzbrojenia. Wcześniej zamówiono 1018 pocisków w ramach pierwszej umowy ramowej aneksowanej czterokrotnie, a plany obejmowały pozyskanie co najmniej 3986 pocisków w omawianej wersji. Dostawy rozpoczęły się w grudniu 2023.
Równolegle US Army intensywnie prowadzą testy pocisków. Ostatnie z nich miały miejsce 24 marca i 12 lutego br. oraz 11 grudnia ub. r. – wszystkie były samodzielnie zrealizowane przez żołnierzy US Army (tzw. Soldier-led Limited User Test).
Oficjalny zasięg PrSM Increment 1 to ponad 400 km, lecz miał zostać zwiększony do 700 km (po wygaśnięciu Traktatu INF), a obecnie trwają prace nad wariantem PrSM Increment 4, który otrzyma oddzielne, wspomniane oznaczenie LRMF, o zasięgu do 1000 km (wcześniej znanym jako PrSM-ER od Extended Range).
Jednocześnie trwają prace nad nową wersją przeciwokrętową LBASM (Land-Based Anti-Ship Missile), której pierwszy test przeprowadzono 16 czerwca 2024 w ramach epizodu SINKEX ćwiczenia Valiant Shield 24 na Oceanie Spokojnym. Wykorzystano do tego testu prototyp bezzałogowej, autonomicznej wyrzutni rakiet AML (Autonomous Multi-Domain Launcher).
Co ciekawe, według doniesień Amerykanie mieli odmówić sprzedaży pocisków PrSM do Norwegii w ramach potencjalnego zakupu przez nią M142 HIMARS (rozważaną alternatywą jest izraelski PULS).
Czytaj także: