W środę, 1 stycznia 2025, Ambasada Wielkiej Brytanii w Kijowie poinformowała w mediach społecznościowych, że grupa 200 ukraińskich pilotów ukończyła szkolenie podstawowe, po którym zostaną wysłani na szkolenie specjalistyczne na zachodnie typy samolotów bojowych – w tym przypadku F-16 Fighting Falcon.
Zdjęcie: British Embassy Kyiv via Facebook
200 ukraińskich lotników przeszło w Wielkiej Brytanii podstawowe kursy językowe, szkolenie naziemne i podstawowe szkolenie lotnicze przed szkoleniem na F-16. Instruktorzy Królewskich Sił Powietrznych (Royal Air Force, RAF) uczyli pilotów ogólnej kontroli statków powietrznych, latania przy pomocy aparatury, obsługi samolotów, latania przy wykorzystania przyrządów, nawigacji niskiego i zaawansowanego poziomu – poinformowano na portalu społecznościowym Facebook.
Oznacza to, że teraz piloci będą kierowani na kursy specjalistyczne, które już są realizowane w USA (w bazie lotniczej Morris w Tucson, podległej Lotnictwu Gwardii Narodowej stanu Arizona, gdzie mieści się 162. Skrzydło, odpowiedzialne za międzynarodowe szkolenia w zakresie samolotów F-16), Rumunii w Europejskim Centrum Szkolenia F-16 (European F-16 Training Centre, EFTC) i Danii w bazie lotniczej Skrydstrup w okręgu Jutlandia Południowa.
Do czele koalicji na rzecz szkoleń Ukraińców na F-16 stoją USA, Królestwo Niderlandów i Dania oraz należy do niej 11 państw: Wielka Brytania, Norwegia, Francja, Belgia, Grecja, Kanada, Luksemburg, Szwecja, Portugalia, Polska i Rumunia.
Szkolenia w Wielkiej Brytanii realizuje spółka Babcock International, która informowała 28 marca br., że grupa pierwszych 10 ukraińskich pilotów ukończyła kurs podstawowy EFT (Elementary Flying Training) na samolotach szkolenia podstawowego Grob Tutor. Plany szkoleń ukraińskich pilotów ogłosił 8 lutego 2023 ówczesny premier Wielkiej Brytanii Rishi Sunak.
Przypomnijmy, że 19 marca 2023 podczas szczytu państw Grupy G7 w japońskiej Hiroszimie z gościnnym udziałem Ukrainy, USA ogłosiły, że Zachód rozpocznie szkolenia ukraińskich pilotów na samoloty F-16, a Waszyngton nie będzie sprzeciwiał się dostawom tych samolotów z innych państw. Decyzję poprzedziły pierwsze szkolenia zapoznawcze w USA na początku 2023, gdy strona ukraińska sygnalizowała nadchodzącą decyzję.
Pierwsze 6 samolotów F-16AM/BM do Ukrainy przekazała Dania w dniu 29 lipca ub. r. (jeden został utracony 26 sierpnia ub. r. w bratobójczym ogniu), a 6 października ub. r. rozpoczęły się dostawy z Królestwa Niderlandów. Oba państwa zadeklarowały przekazanie, odpowiednio, 19 i 24 egzemplarzy. 7 grudnia ub. r. prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski poinformował o dotarciu drugiej partii z Danii. Nieoficjalnie mówi się o ok. 11 egzemplarzach w kraju.
Swoje wycofywane F-16 obiecały także Norwegia (22 egzemplarze) oraz Belgia (30 egzemplarzy). Wkrótce do nich może dołączyć Grecja, która według doniesień medialnych ma przekazać 32 samoloty.
Ponadto, 22 września ub. r., minister obrony Ukrainy Rustem Umierow ujawnił negocjacje dotyczące pozyskania samolotów Eurofighter Typhoon i JAS 39 Gripen, a według wcześniejszych doniesień medialnych rozmawiano też z Argentyną o 5 myśliwsko-szturmowych Dassault Super Étendard Modernisé. Na początku 2025 rozpoczną się z kolei dostawy modernizowanych obecnie we Francji samolotów wielozadaniowych Dassault Mirage 2000-5F (według doniesień medialnych 6 egzemplarzy).