Defence & Space

Francuski okręt rozpoznawczy w Gdyni

W dniach od 2 do 7 czerwca w Porcie Wojennym w Gdyni przebywał francuski okręt rozpoznawczy Dupuy de Lôme (A759). Wizyta miała charakter techniczny i była związana z natowską…

2025-06-08 | Michał Szafran | 2 minuty

MON o programie Orka: Przebiega zgodnie z planem i bez opóźnień

Ministerstwo Obrony Narodowej odpowiedziało na list otwarty członków załogi okrętu podwodnego eks-ORP Sokół dotyczący pozyskania nowych okrętów podwodnych dla Marynarki Wojennej…

2025-06-07 | Redakcja | 3 minuty

Ukraińskie specoperacje w Rosji lekcją dla NATO

Ukraińcy nie mają szwadronu likwidatorów Kidon. Nie używają wybuchających krótkofalówek ani pułapek wbudowanych w telefony komórkowe. Ale od dwóch lat pokazują, że w planowaniu i przeprowadzaniu operacji specjalnych…

2025-06-06 | Sławek Zagórski | 6 minut

Na Mi-2 pilotów Apache nie wyszkolimy…

Modernizacja Sił Zbrojnych ładnie wygląda na prezentacjach i konferencjach. Gdy się przyjrzeć bliżej, to okazuje się w wielu aspektach robiona jest chaotycznie i bez szerszego spojrzenia na cały…

2025-05-30 | Sławek Zagórski | 7 minut

Szef MON na kongresie Impact’25

Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz uczestniczył w kongresie Impact’25 i wziął udział w fireside chat – Nowe zagrożenia, nowe odpowiedzi: Polska strategia…

2025-05-14 | Redakcja | 6 minut

Rohde & Schwarz prezentuje najnowsze innowacje w walce radioelektronicznej na targach AOC Europe

Niemiecka spółka Rohde & Schwarz zaprezentowała nową generację systemów zwiadu/walki radioelektronicznej (SIGINT/WRE), rozwiązań do łączenia czujników i analizy sygnałów, zaprojektowanych tak, aby…

2025-05-12 | Redakcja | 2 minuty

ZM Tarnów na obchodach w Dąbrowie Tarnowskiej

Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz wziął udział w Dąbrowie Tarnowskiej w obchodach 140. rocznicy urodzin generała Mariana Kukiela. Na wydarzeniu nie zabrakło też…

2025-06-02 | Redakcja | 4 minuty

Chrobry, Kraków i Drużyna Krak – video odcinek specjalny

Kraków, to od wieków jedno z najważniejszych miast w Polsce. Ale nie zawsze znajdował się w kręgu wpływów polskich władców. O tym jak to się zmieniało i co – poza…

2025-05-20 | Tomasz Świątkowski | 4 minuty

Czeska URC Systems dostarczy system zakłócania nawigacji satelitarnej Heliotrop

Agencja Uzbrojenia wybrała ofertę czeskiej spółki URC Systems na dostawę zestawów do zakłócania systemów nawigacji satelitarnej o kryptonimie Heliotrop.

2025-06-05 | Rafał Muczyński | 3 minuty

ICEYE i IHI zbudują japońską konstelację satelitów SAR

Polsko-fińska spółka ICEYE oraz japońska IHI Corporation rozpoczynają współpracę w zakresie budowy konstelacji maksymalnie 24 satelitów radarowych z syntetyczną aperturą SAR na potrzeby wojska,…

2025-05-22 | Redakcja | 3 minuty

Rosyjski Su-35S zestrzelony nad obwodem kurskim

Sztab Generalny Sił Zbrojnych Ukrainy poinformował o zestrzeleniu rosyjskiego samolotu wielozadaniowego Su-35S nad obwodem kurskim w Rosji.

2025-06-07 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Ukraińskie specoperacje w Rosji lekcją dla NATO

Ukraińcy nie mają szwadronu likwidatorów Kidon. Nie używają wybuchających krótkofalówek ani pułapek wbudowanych w telefony komórkowe. Ale od dwóch lat pokazują, że w planowaniu i przeprowadzaniu operacji specjalnych…

2025-06-06 | Sławek Zagórski | 6 minut

MON o programie Orka: Przebiega zgodnie z planem i bez opóźnień

Ministerstwo Obrony Narodowej odpowiedziało na list otwarty członków załogi okrętu podwodnego eks-ORP Sokół dotyczący pozyskania nowych okrętów podwodnych dla Marynarki Wojennej…

2025-06-07 | Redakcja | 3 minuty

Wojskowe Zakłady Uzbrojenia w łańcuchu dostaw pocisków PAC-3 MSE

Amerykańska spółka Lockheed Martin poinformowała, że wchodzące w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, Wojskowe Zakłady Uzbrojenia z Grudziądza dołączyły do globalnego łańcucha dostaw pocisków przechwytujących…

2025-06-07 | Rafał Muczyński | 4 minuty

IDET & PYROS 2025: Amfibia gąsienicowa KALAN jako następca PTS

Podczas Międzynarodowych Targów Techniki i Usług Pożarowych PYROS (towarzyszących targom IDET 2025 w Brnie), czeska spółka New Space Technologies zaprezentowała amfibię gąsienicową KALAN.

2025-05-30 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Policja Peru odebrała kolejne śmigłowce UH-60A+ Black Hawk

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Peru poinformowało, że Policja Narodowa odebrała kolejne trzy śmigłowce wielozadaniowe UH-60A+ Black Hawk, które dołączyły do już trzech posiadanych,…

2025-05-23 | Rafał Muczyński | 4 minuty

MON o programie Orka: Przebiega zgodnie z planem i bez opóźnień

Ministerstwo Obrony Narodowej odpowiedziało na list otwarty członków załogi okrętu podwodnego eks-ORP Sokół dotyczący pozyskania nowych okrętów podwodnych dla Marynarki Wojennej…

2025-06-07 | Redakcja | 3 minuty

Wojskowe Zakłady Uzbrojenia w łańcuchu dostaw pocisków PAC-3 MSE

Amerykańska spółka Lockheed Martin poinformowała, że wchodzące w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, Wojskowe Zakłady Uzbrojenia z Grudziądza dołączyły do globalnego łańcucha dostaw pocisków przechwytujących…

2025-06-07 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Francuski okręt rozpoznawczy w Gdyni

W dniach od 2 do 7 czerwca w Porcie Wojennym w Gdyni przebywał francuski okręt rozpoznawczy Dupuy de Lôme (A759). Wizyta miała charakter techniczny i była związana z natowską…

2025-06-08 | Michał Szafran | 2 minuty

MON o programie Orka: Przebiega zgodnie z planem i bez opóźnień

Ministerstwo Obrony Narodowej odpowiedziało na list otwarty członków załogi okrętu podwodnego eks-ORP Sokół dotyczący pozyskania nowych okrętów podwodnych dla Marynarki Wojennej…

2025-06-07 | Redakcja | 3 minuty

Rowerem ku pamięci – II Rajd Rowerowy Weteranów

Blisko 600 kilometrów, pięć dni, dziesiątki uczestników i jeden wspólny cel: uczcić pamięć żołnierzy poległych w misjach poza granicami kraju. 9 czerwca w Międzyrzeczu…

2025-06-06 | Redakcja | 3 minuty

Rosja: Międzynarodowy Salon Lotniczo-Kosmiczny MAKS znowu odwołany

Dyrektor generalny rosyjskiej państwowej korporacji Rostiech Siergiej Czemiezow poinformował, że 16. Międzynarodowy Salon Lotniczo-Kosmiczny MAKS-2025 w podmoskiewskim Żukowskim na lotnisku Ramienskoje został odwołany.

2025-06-04 | Rafał Muczyński | 2 minuty
Shooting

UF PRO wprowadza do oferty pasy Waist/Flex

UF PRO, słoweński producent odzieży dla profesjonalistów wchodzący w skład Mehler Systems, wprowadza do oferty nowe akcesorium – minimalistyczny pas Waist/Flex, który dzięki…

2025-06-06 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Recenzja systemu oświetlania Wisport Sunfibre

Widoczność na drodze jest motywem przewodnim niezliczonych kampanii informacyjnych. Zwłaszcza kiedy napotkamy niespodziewane trudności, takie jak mgła, śnieżyca czy deszcz, ryzyko wypadków…

2025-06-06 | Natalia Kozłowska | 1 minut

Naftochem – polskie preparaty do broni wchodzą na rynek

Spółka Naftochem świętuje jubileusz 60 lat działalności na rynku wprowadzeniem do dystrybucji linii preparatów do broni: Akorinall NX, Antykall N oraz Cleanall. Preparaty powstały…

2025-06-05 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Mactronic M-Fire Guardian – nowa latarka dla profesjonalistów

Mactronic wprowadza do oferty nową latarkę kątową M-Fire Guardian. Jak podaje producent, jest to pierwsza latarka kątowa z światłem czerwonym z certyfikatem ATEX, oznaczającym…

2025-06-04 | Michał Ihnatów | 7 minut

Czerwcowa dostawa w RP Arms – nowości dużego kalibru

W połowie czerwca do RP Arms dotrze kolejna dostawa broni. Oprócz marek Ruger oraz Marlin, w dostawie znajdą się również liczne modele pistoletów Desert…

2025-06-05 | Michał Ihnatów | 14 minut

Karabiny Anschütz limitowanej edycji dostępne w Incorsa

Incorsa, oficjalny dystrybutor Anschütz, wprowadza do oferty dwa karabiny powtarzalne linii APR (Anschütz Precision Rifle) limitowanej edycji – 1782 APR  (.308…

2025-06-05 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Strzelectwo od podstaw cz. 3 – Od egzaminu po WPA

Egzamin na patent strzelecki mamy już za sobą? Świetnie, ale droga do pozwolenia na broń jest długa. Biorąc pod uwagę czas, wysiłek i poniesione koszty, nie jesteśmy jeszcze…

2025-04-30 | Tomasz Karasiński | 21 minut

Wszystko o gwizdkach — Urządzenia wylotowe w broni palnej

A co by było, gdyby gazy wylotowe mogły jeszcze wykonać dla nas jakąś robotę? Niosą przecież sporą energię, która marnuje się, a nawet działa na niekorzyść…

2025-04-21 | Tomasz Karasiński | 32 minuty

UF PRO wprowadza do oferty pasy Waist/Flex

UF PRO, słoweński producent odzieży dla profesjonalistów wchodzący w skład Mehler Systems, wprowadza do oferty nowe akcesorium – minimalistyczny pas Waist/Flex, który dzięki…

2025-06-06 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Recenzja systemu oświetlania Wisport Sunfibre

Widoczność na drodze jest motywem przewodnim niezliczonych kampanii informacyjnych. Zwłaszcza kiedy napotkamy niespodziewane trudności, takie jak mgła, śnieżyca czy deszcz, ryzyko wypadków…

2025-06-06 | Natalia Kozłowska | 1 minut

Minister Sportu i Turystyki uchyla uchwałę PZSS

Minister Sportu i Turystyki Sławomir Nitras uchylił uchwałę Zarządu Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego 27/2025 z dnia 26 marca 2025 roku w sprawie wprowadzenia…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Strzelectwo od podstaw cz. 3 – Od egzaminu po WPA

Egzamin na patent strzelecki mamy już za sobą? Świetnie, ale droga do pozwolenia na broń jest długa. Biorąc pod uwagę czas, wysiłek i poniesione koszty, nie jesteśmy jeszcze…

2025-04-30 | Tomasz Karasiński | 21 minut

Czasowy zakaz noszenia broni w Warszawie w dniu 25 maja

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało rozporządzenie w sprawie wprowadzenia czasowego zakazu noszenia broni lub przemieszczania jej w stanie rozładowanym na obszarze miasta stołecznego…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 4 minuty

SprawdzaMY za zaświadczeniem do nabycia broni w mObywatel

Zespół SprawdzaMY, założony przez Rafała Brzoskę, zgłosił kolejny pomysł w najnowszym pakiecie usprawnień – wprowadzenie zaświadczenia upoważniajacego do nabycia broni do aplikacji mObywatel.

2025-05-09 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Kamizelka ratownika, która chroni – BC Arms Archangel

Kamizelka ratownika Archangel to efekt współpracy firm Currahee oraz BC Arms. Powstała w odpowiedzi na zapotrzebowanie rynku w zakresie ochrony osobistej zespołów ratownictwa medycznego. Na papierze…

2025-05-16 | Mariusz Rams | 7 minut

System Direct Action Spitfire Plate Carrier cz.1 – Sprawdźmy noszak

W dniu dzisiejszym na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań w kategorii oporządzenia. Podstawowym, i raczej niezbędnym  elementem naszego wyposażenia są noszaki osłon balistycznych, których kilka…

2025-05-08 | Michał Gaweł | 15 minut

Relacja z Kaliber Shooting Festival 2025

W dniach 17-18 maja na strzelnicy Bellona w Maryninie odbyła się impreza Kaliber Shooting Festival 2025. Dla amatorów broni palnej i osób mocno wkręconych…

2025-06-03 | Tomasz Karasiński | 15 minut

Delta Long Range Weekend 2025 za nami

10 i 11 maja br. na poligonie Wojskowego Instytutu Technicznego Uzbrojenia w podwarszawskiej Zielonce odbyła się kolejna edycja Delta Long Range Weekend. To impreza, która zyskała…

2025-05-15 | Grzegorz Sobczak | 5 minut
Adventure

Recenzja systemu oświetlania Wisport Sunfibre

Widoczność na drodze jest motywem przewodnim niezliczonych kampanii informacyjnych. Zwłaszcza kiedy napotkamy niespodziewane trudności, takie jak mgła, śnieżyca czy deszcz, ryzyko wypadków…

2025-06-06 | Natalia Kozłowska | 1 minut

Recenzja Ruike LD51-B – Scyzoryk prawie idealny

W branży kieszonkowych narzędzi największy udział należy się nożom składanym czołowych marek, wykonanych z kosmicznie drogiej stali. Klasyczne scyzoryki, narzędzia wielofunkcyjne, znak…

2025-05-26 | Michał Ihnatów | 1 minut

Rąbać, łupać, strugać, wbijać, czyli siekiera w terenie. „Toporny” poradnik dla bezpieczeństwa i spokoju ducha

„Tylko niech im pan nie daje siekier do ręki!” To zdanie słyszę często, kiedy rozpoczynam zajęcia terenowe, nieważne czy z młodzieżą, czy z dorosłymi. Narzędzia do rąbania wzbudzają lęk,…

2024-10-21 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Elementarz preppersa: zapasy żywności

Prepping to „hobby” tak wielowątkowe, że chyba nie ma na tym świecie arcymistrza, który opanowałby wszystkie powiązane z nim umiejętności. Jednak niektóre z zagadnień preppingu są absolutnie kluczowe.…

2024-09-21 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Lynx Custom Knives – masywny taktyk z polskiej stajni

Czasem trafia w ręce coś, co od razu zdradza, że nie powstało na taśmie produkcyjnej. Nie przez przypadek, nie bo się sprzeda, tylko dlatego, że ktoś po drugiej stronie blachy i szlifierki…

2025-05-13 | Mateusz Sułek | 1 minut

Torba Helikon-Tex Field Tote już dostępna!

Nowości z Enforce Tac 2025 stopniowo pojawią się w ofercie Helikon-Tex. Field Tote to torba z linii Urban, która łączy cywilny styl z militarnym zacięciem.

2025-05-08 | Michał Ihnatów | 1 minut

Koszula hawajska od Helikon-Tex już w sklepach

Do dystrybucji trafia kolejna nowość Helikon-Tex z Enforce Tac 2025. Koszule hawajskie łączą klasyczny, tropikalny styl z militarnymi akcentami wplecionymi we wzór.

2025-05-15 | Michał Ihnatów | 1 minut

Helikon-Tex Tracer — anorak zamiast bluzy mundurowej?

Kurtka Tracer to kolejny anorak (czy też kangurka) od Helikon-Tex. Od pozostałych różni się tym, że należy do linii Patrol i zaprojektowany został do użytku wojskowego — dlatego też…

2025-04-11 | Michał Ihnatów | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Swarovski BP24: plecak do podglądania natury

„– Stary, mam plecak Swarovskiego! – Z diamentów? – Nie no, naprawdę Swarovskiego. Taki na optykę! – Ale jak to? Tego od pierścionków i kolczyków?”. Tak w większości…

2024-07-03 | Konrad Busza | 1 minut

„Zabić Ukrainę. Alfabet rosyjskiej agresji” – wojna oczami reportera

Marcin Ogdowski to jeden z najbardziej cenionych polskich korespondentów wojennych, znany z bezkompromisowych, rzetelnych i często brutalnie szczerych relacji z frontów wojennych. Jego najnowsza książka,…

2025-02-18 | Mateusz Sułek | 1 minut

Między historią a fikcją – czy warto przeczytać „Wojnę Wschodnią. Kroniki”?

Co by było, gdyby zimna wojna przerodziła się w otwarty konflikt zbrojny?
Piotr Langenfeld w swojej książce „Wojna Wschodnia. Kroniki” zabiera nas do alternatywnej wersji historii…

2025-02-14 | Mateusz Sułek | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Krakowski Festiwal Górski 2024 – najważniejsze informacje

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się w dniach 7-8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Jak co roku w programie wiele atrakcji,…

2024-11-07 | Redakcja | 1 minut
Kalendarium

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Long Range Shooting Team99 Academy LVL2, czyli kto nie liczy, ten nie trafia

W sobotę 28 września Team99 Academy zorganizowała kolejny etap szkolenia w zakresie strzelectwa dalekodystansowego – tym razem na poziomie LVL2. Zajęcia odbywały się…

2024-09-30 | Grzegorz Sobczak | 6 minut

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Nowe zawody taktyczne na mapie Polski, czyli relacja z Defcon One 2024

Kurz po zawodach Defcon One zdecydowanie już opadł, siniaki poznikały, a emocje nadal nas trzymają. Te intensywne dwa dni przyniosły niezapomniane wspomnienia…

2024-11-20 | Klaudia Lazar | 8 minut

MCS Bochnia zaprasza na zawody „Solny Garnizon”

Zapraszamy wszystkich chętnych na zawody strzeleckie, organizowane 13 października przez Solny Garnizon, na strzelnicy Małopolskiego Centrum Strzelectwa w Bochni.

2024-09-24 | Redakcja | 2 minuty

Na Mi-2 pilotów Apache nie wyszkolimy…

Modernizacja Sił Zbrojnych ładnie wygląda na prezentacjach i konferencjach. Gdy się przyjrzeć bliżej, to okazuje się w wielu aspektach robiona jest chaotycznie i bez szerszego spojrzenia na cały system obronny. Doskonale to widać od lat po programach śmigłowcowych.

Gdyby ktoś zapytał mnie, co łączy 96 śmigłowców AH-64E Apache z przestarzałymi Mi-2, odpowiedź byłaby prosta: polska myśl modernizacyjna – niespójna, chaotyczna, i przyspieszana, kiedy lata opóźnień wymuszają działania ad hoc. Z jednej strony, Polska podpisuje kontrakt na 96 najnowocześniejszych maszyn bojowych za około 10 miliardów dolarów, co uczyni Siły Zbrojne RP drugim po USA użytkownikiem Apache’ów.

Mi-2 / Zdjęcie: Michał Adamowski, MILMAG

Z drugiej, polscy piloci wciąż szkolą się na Mi-2, cały czas wypełniają na nich loty łącznikowe i komunikacyjne, a są to śmigłowce, które pamiętają czasy czarno-białej telewizji i FSO Warszawa. Kiedy Mi-2 został oblatany premierem Polski był Józef Cyrankiewicz, gensekiem ZSRR Nikita Chruszczow, a John F. Kennedy został zaprzysiężony na prezydenta USA. Rozumiecie do czego zmierzam? Najmłodszy użytkowany w Siłach Zbrojnych RP Mi-2 ma 37 lat i jest starszy od większości pilotów, którzy nim latają.

Modernizacja polskich Sił Zbrojnych miała być skokiem w przyszłość, a przynajmniej tak to wyglądało na grafikach prezentowanych podczas konferencji prasowych MON. Czy to za poprzednich rządów czy za obecnych. Tymczasem są to cały czas jedynie wyspy nowoczesności pośród morza reliktów PRL, które powinny znaleźć się pod kuratelą Konserwatora Zabytków.

Z jednej strony MON kupuje najnowsze F-35, czołgi Abrams, zestawy Patriot i – oczywiście – 96 bojowych śmigłowców uderzeniowych AH-64E Apache Guardian. Problem w tym, że jednocześnie polscy piloci szkolą się na wysłużonych, mocno leciwych Mi-2. A program Perkoz od lat krąży w urzędniczym zawieszeniu i coraz bardziej przypomina Orkę. Też jest na ugorze. Ma jednak gorzej, bo jest mniej medialny.

AW109 / Zdjęcie: Jakub Link-Lenczowski, MILMAG

Mi-2. Stary, ale już nie jary

Śmigłowiec Mi-2 to maszyna, która w polskich Siłach Zbrojnych służy od lat 60. XX wieku. Produkowana była w Świdniku na licencji sowieckiej i choć dzisiaj trudno w to uwierzyć, niegdyś była uważana za nowoczesną i wszechstronną. Tak było! Poważnie. Współcześnie to już emeryt i to w dodatku nie z tych żwawych.

Jednak wciąż pełni bardzo konkretne i potrzebne funkcje. W Wojskach Lądowych Mi-2 wykorzystywany jest przede wszystkim do szkolenia pilotów i wylatywania nalotu, a także w zadaniach rozpoznawczych, transportowych, ewakuacyjnych i łącznikowych. Pamiętam jeszcze jak przed paru laty z ich użyciem rozbijano zwały lodowe na Wiśle i Odrze.

W jego wnętrzu nie znajdziemy nowoczesnych przyrządów nawigacyjnych, ekranów dotykowych ani cyfrowych systemów zarządzania lotem. Kabina przypomina raczej muzeum techniki z lat 70. – pełna analogowych zegarów, drgań i hałasu. Ale Mi-2 to nie tylko zabytek – to przede wszystkim maszyna, która nadal robi robotę. I właśnie dlatego jego następca powinien był trafić do służby już wczoraj. Tymczasem… nadal nie wiadomo, kiedy w ogóle ruszy przetarg.

H145M… / Zdjęcie: Jakub Link-Lenczowski, MILMAG

Perkoz, czyli śmigłowiec widmo

Program Perkoz miał być wybawieniem dla kadetów z Dęblina i dowódców plutonów śmigłowców w brygadach aeromobilnych. W sierpniu 2020 roku Inspektorat Uzbrojenia rozpoczął dialog techniczny dotyczący nowej platformy wielozadaniowej, która zastąpiłaby nie tylko Mi-2, ale też część zadań wykonywanych przez inne typy śmigłowców, jak W-3 Sokół. Nowy wiropłat miał mieć trzy zasadnicze warianty: szkolno-treningowy, rozpoznawczo-uderzeniowy oraz lekki transportowy. W założeniu – pełna wszechstronność.

W grze znalazło się kilka poważnych konstrukcji. Swoje propozycje zgłosiły m.in. Airbus Helicopters z H145M, Leonardo Helicopters z AW109AW169, Bell z modelem 407GXi lub 429 oraz WSK PZL-Świdnik – które początkowo mówiło o własnej wersji AW109 Trekker. Polska Grupa Zbrojeniowa wspominała też nieśmiało o PZL Kania 2.0, czyli odświeżonym śmigłowcu produkowanym dawniej w Świdniku na bazie Mi-2. Tylko że z tych wszystkich zapowiedzi, folderów i prezentacji nie wynikło nic.

MON nigdy oficjalnie nie rozpoczął fazy postępowania przetargowego. Program dryfuje. Jest za słaby, by trafić na listę priorytetów, za ważny, by go całkiem skasować. Efekt jest taki, że MON niedługo zderzy się z dylematem; jak szkolić przyszłych pilotów nowoczesnych AH-64E? Płacić krocie za granicą? Czy kupować z półki nowe śmigłowce szkolne w ramach pilnej potrzeby operacyjnej? No bo przecież szkolić na Mi-2 to tak jakby teraz organizować kursy prawa jazdy na Fiatach 125p…

…uzbrojenie… / Zdjęcie: Jakub Link-Lenczowski, MILMAG

Apache – tanio to już było

W międzyczasie Polska zdecydowała się na zakup 96 śmigłowców szturmowych AH-64E Apache Guardian – i to nie jako uzupełnienia, ale jako trzon nowych sił aeromobilnych. Apacze to maszyny bez wątpienia imponujące: potężne, naszpikowane elektroniką, zdolne do działania w sieciocentrycznym środowisku walki, niosące ze sobą ogromny ładunek bojowy. Problem w tym, że ich liczba – 96 sztuk – budzi zdziwienie nie tylko wśród ekspertów, ale też zagranicznych partnerów.

Na ironię również zakrawa fakt, że młodzi piloci, którzy teoretycznie mają w przyszłości zasiąść za sterami AH-64E, nadal uczą się na maszynach, które były nowinką techniczną w czasach, gdy wczesne śmigłowce Huey latały nad Da Nang w Wietnamie…

…i symulator lotu / Zdjęcie: Jakub Link-Lenczowski, MILMAG

Perkoz równie ważny jak Apache

Co więcej zakup Apache rozwiązuje tylko część problemów. Następca  Mi-2 ma posłużyć do szkolenia podstawowego, będzie pełnić funkcję rozpoznawczą i łącznikowej. Bo właśnie takie zadania wykonują do dzisiaj Mi-2 (sic!). Należy więc traktować zakup Apache’ów jako jako na element większej układanki. Począwszy od szkolenia, poprzez rozpoznanie skończywszy na wsparciu podczas zadań bojowych. Do tego trzeba nie tylko szkoleń, ale właśnie floty wsparcia, logistyki i ludzi.

Dlatego może irytować, że Polska modernizuje się spektakularnie, ale chaotycznie. Kupujemy sprzęt z najwyższej półki, ale budowa kompleksowego systemu idzie opornie. Prawie setka Apache’y to nie zwieńczenie procesu budowy lotnictwa śmigłowcowego. To pierwszy (choć bardzo ważny) klocek w bardzo skomplikowanej układance, jaką jest nowoczesne lotnictwo wojskowe. Trzeba mieć też ludzi, szkolenia, symulatory, wsparcie techniczne, a przede wszystkim – przemyślaną strukturę. Program Perkoz to nie miły dodatek, a fundament, na którym zbuduje się kadry dla reszty floty.

X