Atomowe okręty podwodne Virginia dla Australii

8 marca br. agencja prasowa Reuters poinformowała, że Australia zdecydowała się na zakup trzech amerykańskich wielozadaniowych, atomowych okrętów podwodnych typu Virginia z opcją na dwa kolejne okręty po 2030 roku. Wszystko w ramach trójstronnego porozumienia z USA i Wielką Brytanią o nazwie AUKUS (akronim od Australia, United Kingdom, United States), które zostało powołane 16 września 2021 (Atomowe okręty podwodne dla Australii).

Okręty podwodne typu Virginia wypierają od 7900 t (Block I-IV) do 10 200 t (Block V) pod wodą, mają od 115 m (Block I-IV) do 140 m (Block V) długości. Napęd stanowi reaktor wodny ciśnieniowy General Electric S9G o mocy 30 MW / Grafika: General Dynamics Electric Boat

O planach zakupowych poinformowali agencję Reuters czterej chcący zachować anonimowość urzędnicy administracji federalnej USA. Prezydent USA Joe Biden będzie gościł w poniedziałek, 13 marca br., premierów Australii i Wielkiej Brytanii, Anthony’ego Albanese’a i Rishi Sunaka w San Diego, aby ogłosić oficjalnie plany dostaw okrętów podwodnych z napędem jądrowym i innego zaawansowanego uzbrojenia do Australii.

Agencja Reuters informuje, że Kongres USA został kilkakrotnie poinformowany w ostatnich tygodniach o zbliżającej się umowie w ramach porozumienia AUKUS w celu uzyskania wsparcia dla zmian prawnych niezbędnych do złagodzenia problemów z związanych z transferem technologii dla niejawnych elementów okrętowych siłowni jądrowych i sonarów, które trafią na australijskie okręty.

W ciągu najbliższych pięciu lat australijscy pracownicy stoczniowi trafią do amerykańskich stoczni okrętów podwodnych (General Dynamics Electric Boat w Groton w stanie Connecticut oraz Huntington Ingalls Industries w Newport News w stanie Wirginia), aby obserwować i szkolić się. Jak podaje źródło, szkolenie to przyniesie bezpośrednie korzyści również dla USA, ponieważ obecnie brakuje siły roboczej w stoczniach, których USA potrzebują do budowy własnych okrętów podwodnych.

Dwóch anonimowych urzędników poinformowało, że USA planują szereg wizyt portowych okrętów podwodnych o napędzie jądrowym należących do US Navy, a po 2027 tymczasowe rozmieszczenie ich w bazie morskiej HMAS Stirling w Perth, w Australii Zachodniej. Następnie, na początku lat 2030. Australia miałaby zakupić 3 okręty podwodne typu Virginia, z możliwością rozszerzenia zamówienia o 2 kolejne.

Zgodnie z raportem amerykańskiego think tanku Congressional Research Service (CRS) dla Kongresu, opublikowanym w ub. r., na temat 30-letniego plan budowy okrętów dla US Navy, przewiduje się produkcję okrętów podwodnych w tempie od 1,76 do 2,24 rocznie, dzięki czemu wielkość floty wzrośnie do 60-69 jednostek wielozadaniowych do 2052 roku. Tylko do 2032 spółka GDEB ma zamówienia na 17 okrętów typu Virginia (Rekordowe zamówienie na Virginie).

Przypomnijmy, że w ramach porozumienia AUKUS, pierwszą inicjatywą trójstronną miało być wspólne opracowanie projektu budowy ośmiu okrętów podwodnych o napędzie jądrowym, natomiast już 19 września 2021 ministrowie ówczesnego rządu federalnego Australii: finansów Simon Birmingham i obrony Peter Dutton informowali w dwóch oddzielnych wywiadach dla telewizji Sky News Australia i ABC News, że rozważana jest dzierżawa amerykańskich lub brytyjskich atomowych okrętów podwodnych do czasu budowy własnych jednostek w kraju (Australia rozważa pomostową dzierżawę atomowych okrętów podwodnych).

Obecnie, królewska australijska marynarka wojenna (Royal Australian Navy, RAN) dysponuje sześcioma konwencjonalnymi okrętami podwodnymi typu Collins, wprowadzonymi do służby w latach 1996-2003. Jednostki muszą zostać jednak wycofane do 2036 (Nowe sonary dla australijskich Collinsów, Systemy dowodzenia Saab dla Collinsów).

Na świecie, okrętami podwodnymi o napędzie jądrowym dysponują obecnie tylko USA, Rosja, Wielka Brytania, Francja, Chiny oraz Indie. Plany budowy pojedynczego okrętu o takim napędzie ma także Brazylia, a w 2017 taką decyzję ogłosiła Korea Południowa, natomiast rok później została ona zatwierdzona (Przyszłe południowokoreańskie okręty podwodne).

Jednak posiadanie okrętowej siłowni jądrowej wiąże się z niebezpieczeństwem awarii. W powojennej historii doszło do 14 katastrof związanych z awarią napędu jądrowego (wszystkie w ZSRR w latach 1960-1989), a także 13 innego rodzaju wypadków z udziałem atomowych okrętów podwodnych (USA, ZSRR/Rosja w latach 1963-2012) (Pożar rosyjskiego okrętu).