2 czerwca rzecznik prasowy Dowództwa Wojsk Obrony Terytorialnej (DWOT) płk Marek Pietrzak podsumował trwającą od prawie 90 dni operację przeciwkryzysową pod kryptonimem Odporna Wiosna (Resilient Spring) związaną z przeciwdziałaniem skutków pandemii choroby zakaźnej COVID-19, wywołanej przez koronawirusa SARS-CoV-2. Działania WOT są wspierane przez wojska operacyjne (COVID-19: WOT wykorzysta celowniki Rubin, 2020-05-21).

Od 6 marca Wojsko Polskie po raz pierwszy od 1989 zostało zaangażowane w działania przeciwkryzysowe na tak dużą skalę

Od 6 marca Wojsko Polskie po raz pierwszy od 1989 zostało zaangażowane w działania przeciwkryzysowe na tak dużą skalę

4 marca na terytorium Polski oficjalnie zdiagnozowano pierwszy przypadek zachorowania na COVID-19, a dwa dni później Wojsko Polskie po raz pierwszy od 1989 zostało zaangażowane w działania przeciwkryzysowe na tak dużą skalę. 12 marca formacja zmieniła model funkcjonowania ze szkoleniowego na przeciwkryzysowy. Po kolejnych sześciu dniach, 18 marca rozpoczęto operację Odporna Wiosna (COVID-19: WOT realizuje misję Odporna Wiosna, 2020-03-21).

W szczytowym okresie działań, każdego dnia w operację zaangażowanych było nawet 5,5 tys. żołnierzy WOT oraz podchorążych Akademii Wojskowych. Od początku operacji w działania było zaangażowanych 16,5 tys. żołnierzy WOT, co stanowi blisko 70% formacji, 80% z ich stanowili żołnierze – ochotnicy.

Jednostki WOT przy wsparciu Akademii Wojskowych i wojsk operacyjnych realizują wsparcie dla szpitali, Policji, Straży Granicznej, Agencji Rezerw Materiałowych, a także samorządom oraz instytucjom i organizacjom pomocowym w całym kraju

Jednostki WOT przy wsparciu Akademii Wojskowych i wojsk operacyjnych realizują wsparcie dla szpitali, Policji, Straży Granicznej, Agencji Rezerw Materiałowych, a także samorządom oraz instytucjom i organizacjom pomocowym w całym kraju

Zaangażowanie potencjału poszczególnych brygad OT było uzależnione od wielu czynników, w tym sytuacja epidemiczna na terenie danego województwa oraz wielkość brygady. Największy współczynnik zaangażowania sił miała 13. Śląska Brygada OT, gdyż 97% żołnierzy tej brygady było zaangażowanych w bezpośrednie działania przeciwkryzysowe. W operację było też zaangażowanych 85% żołnierzy 14. Zachodniopomorskiej Brygady OT oraz 83% żołnierzy 16. Dolnośląskiej Brygady OT. Pomimo tak wysokiego stopnia angażowania sił własnych, wspomniane brygady były dodatkowo wspierane żołnierzami innych brygad OT. Brygady trzeciego etapu formowania WOT angażowały średnio 55% potencjału osobowego, a brygady których budowa rozpoczęła się najwcześniej angażowały średnio 45% potencjału.

Działania wspierali także podchorążowie Akademii Wojskowych. Ogółem w działania zaangażowanych było 1824 podchorążych. W szczytowym okresie operacji każdego dnia w działania było zaangażowanych nawet 1000 podchorążych. Największe wsparcie otrzymały brygady: 6. Mazowiecka oraz 16. Dolnośląska, gdzie podchorążowie stanowili odwód dowódców. Podchorążowie – informatycy z WAT, opracowali m.in. aplikację webowej do zdalnego zamawiania wsparcia WOT przez samorządy, instytucje i organizacje pomocowe. Z aplikacji skorzystało 1898 podmiotów składając 4732 wnioski o wsparcie.

Dotychczas żołnierze WOT wsparli swoim działaniem 361 szpitali i 79 innych placówek medycznych.  Do głównych zadań należało prowadzenie triażu, mierzenie temperatury pacjentów i personelu, rozstawianie 29 namiotów i kontenerów służących za polowe izby przyjęć, wsparcie logistyczne, dowożenie posiłków, wsparcie administracyjne, transport, pomoc w zmianie charakteru placówek na tzw. jednoimienne, czy też delegowanie wykwalifikowanego personelu w 64 przypadkach.

Dowództwo WOT podsumowuje działania podległych jednostek po niemal 90 dniach operacji pk. Odporna Wiosna / Zdjęcie i grafiki: WOT

Dowództwo WOT podsumowuje działania podległych jednostek po niemal 90 dniach operacji pk. Odporna Wiosna / Zdjęcie i grafiki: WOT

Żołnierze WOT sformowali 348 zespołów wymazowych, które pobrały 69 198 wymazów, większość z nich, bo aż 29 413 pobranych zostało od pensjonariuszy i personelu Domów Pomocy Społecznej (DPS). 11 749 wymazów pobrały zespoły WOT w ramach 21 zorganizowanych dotychczas punktów test&GO, czyli mobilnych punktów pobierania wymazów. W domach osób przebywających na kwarantannie pobrane zostało 27 947 wymazów. Od 20 kwietnia w każdej brygadzie OT funkcjonują Zespoły Interwencji Kryzysowych, wspierane przez jednostki wojsk operacyjnych. Zespoły zostały użyte do tej pory 63 razy, w tym ewakuowano mieszkańców i personel sześciu DPS w Koszęcinie, Drzewicy, Kaliszu (2 placówki), Kleszczowo i Czernichów (COVID-19: Test&GO w Koszalinie, 2020-05-08; WOT uruchomiły Zespoły Interwencji Kryzysowych, 2020-04-22).

Obecnie zespoły wymazowe WOT wspierane przez wojska operacyjne są w trakcie dużej operacji, której celem jest pobranie wymazów od 100% pensjonariuszy i personelu tych placówek. W niektórych województwach (jak wielkopolskie) zadania to już się zakończyło, w innych stopień zaawansowania jest na poziomie 50-70%.

Do tej pory żołnierze WOT i podchorążowie oddali 5531 donacji krwi, co stanowi 2486,9 litra krwi. Żołnierze wsparli do tej pory 5341 kombatantów Armii Krajowej (8826 form wsparcia) oraz 1203 osoby starsze powyżej 60 roku życia. Pomoc objęła dostawy żywności, leków, środków higieny i pierwszej potrzeby, umawianie wizyt domowych lekarzy i transport na specjalistyczne badania. Żołnierze oferowali także inne formy wsparcia, jak rozmowę i kontakt osobisty, wyjaśnienie bieżącej sytuacji, edukowanie w zakresie podstawowych zasad higieny i szeroko pojętej profilaktyki przeciwepidemicznej. Z całodobowej infolinii wsparcia psychologicznego, od 18 marca do 31 maja, skorzystało 5815 osób.

Żołnierze WOT wraz podchorążymi dostarczyli do 596 z 824 Ośrodków Pomocy Społecznej oraz organizacji non-profit z banków żywności około 42 000 t żywności w 4862 transportach. Bezpośrednio do potrzebujących dostarczono 261 831 paczek z żywnością, środkami higienicznymi i do dezynfekcji. Wsparciem, zwłaszcza w transporcie i dystrybucji, objętych było 173 organizacji pozarządowych, spośród których największą był Caritas.

W maju w związku z otwarciem niektórych szkół, żołnierze WOT przeprowadzili 187 szkoleń personelu w 4263 placówkach. W 51 stacjach sanitarno-epidemiologicznych pomocy udziela blisko 100 żołnierzy.

Żołnierze WOT i podchorążowie wspierają także transport rozładowanych medykamentów z samolotów transportowych na rzecz Agencji Rezerw Materiałowych, które zostały zamówione w Chinach Kilkudziesięciu żołnierzy pracuje każdego dnia w składnicach w Komorowie, Strzałkowie i Lublińcu. Od początku operacji w 736 transportach żołnierze WOT zapewnili racjonowanie, a potem transport 7 551 t towarów do 1958 miejsc dystrybucji (COVID-19: WOT wspiera transport medykamentów, 2020-04-07).

Żołnierze udzielają wsparcia Polskiej Policji. Obecnie jest realizowane na poziomie marginalnym, ale w kluczowym momencie, działania te pochłaniały blisko 50% sił skierowanych do operacji Odporna Wiosna. Żołnierze WOT wzięli udział w 38 171 wspólnych patrolach z policjantami, których celem był monitoring kwarantanny oraz w 21 458 patrolach prewencyjnych.

Wspierając Straż Graniczną, zanim obowiązki przejęli żołnierze wojsk operacyjnych, 1365 żołnierzy WOT w kluczowym momencie prowadziło działania na 129 punktach kontrolnych oraz odcinkach patrolowania. Żołnierze 7. Pomorskiej Brygad OT zabezpieczali dodatkowo morskie przejście graniczne, na którym dokonywali pomiarów temperatury podróżnych 17 promów.

Na wniosek prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego żołnierze WOT zostali również skierowani na 14 lotnisk, gdzie prowadzili pomiary temperatury pasażerów oraz zbierali karty lokalizacyjne. W sumie sprawdzono 113 879 podróżnych w 1294 samolotach. Zdecydowana większość tych działań była prowadzona na Lotnisku Chopina przez żołnierzy 6. Mazowieckiej Brygady OT.

Oprócz powyższych działań w ramach operacji Odporna Wiosna, żołnierze WOT uczestniczą w innych formach pomocy indywidualnie: w zakresie szycia maseczek, tworzenia przyłbic, czynnościach biurowych, budowlano-wykończeniowych, przygotowania miejsc kwarantanny, wsparcia harcerzy i PCK, tworzenia kordonów sanitarnych, doręczania decyzji administracyjnych, rozklejania plakatów informacyjnych, dostarczania żywność dla Fundacji Centaurus opiekującej się końmi oraz karmy dla kilku schronisk w całym kraju.

Obecnie Wojska Obrony Terytorialnej przygotowują się do operacji pk. Trwała Odporność. Jej istotą będzie model działania skoncentrowany na trzech liniach wysiłku: zapobieganiu, identyfikowaniu i izolowaniu. Celem będzie wsparcie utrzymania przez państwo kontroli nad pandemią COVID-19, aż do momentu jej całkowitego wygaszenia.