W niedzielę, 26 listopada, francuski La Tribune poinformował, powołując się na swoje źródła, że władze dwóch środkowoazjatyckich byłych republik sowieckich – Uzbekistanu i Kazachstanu – są zainteresowane ewentualnym zakupem samolotów wielozadaniowych Dassault Rafale. Byłby to przełom i polityczny zwrot od Federacji Rosyjskiej, gdyż po rozpadzie ZSRS z końcem 1991 żadne z nowo powstałych republik nie kupowało samolotów bojowych na Zachodzie (wkrótce to zmieni się wraz z dostawami F-16 do walczącej Ukrainy).
Zdjęcie: Dassault Aviation – ERIDIA/ V. Almansa
Jak podaje francuska gazeta, według kilku zgodnych źródeł spółka Dassault Aviation prowadzi aktywne działania marketingowe w dwóch państwach Azji Środkowej, z którymi Francja chce pogłębić stosunki dwustronne od kilku miesięcy. Taki był również cel podróży prezydenta Emmanuela Macrona do Kazachstanu, a następnie do Uzbekistanu w dniach 1 i 2 listopada. W tym samym miesiącu prezydent Uzbekistanu Szawkat Mirzijojew dokonał rewizyty we Francji (21-22 listopada), natomiast prezydent Kazachstanu Kassym Dżomart-Tokajew zjawi się w Paryżu jeszcze w tym tygodniu, bo 29-30 listopada.
Ewentualne przezbrojenie lotnictwa wojskowego obu republik z rosyjskich/sowieckich samolotów na francuskie wynika z bieżącej sytuacji międzynarodowej wokół wojny rosyjsko-ukraińskiej. Otóż rosyjskie przedsiębiorstwa kompleksu przemysłowo-zbrojeniowego są obłożone zachodnimi sankcjami, a sami Rosjanie ograniczają eksport części zamiennych do samolotów i wsparcie materiałowe użytkowników eksportowych, głównie ze względu na własne pilne potrzeby operacyjne, związane z koniecznością prowadzenia działań wojennych.
Atutem dla obu republik jest również fakt, że w konstrukcji Rafale nie zastosowano żadnych komponentów amerykańskich, w związku z czym nie są one objęte ewentualnymi obostrzeniami eksportowymi Waszyngtonu, a mianowicie zapisami ustawy o międzynarodowym handlu uzbrojeniem ITAR (International Traffic in Arms Regulations).
Ewentualny eksport Rafale do Uzbekistanu i Kazachstanu byłby kolejnym sukcesem Dassault Aviation i rządu francuskiego. Spółka sprzedała w ostatnich miesiącach samoloty Rafale do Indonezji (42 egzemplarze), Zjednoczonych Emiratów Arabskich (80 egz.), Grecji (24 egz.), Chorwacji (12 egz.) czy Egiptu (kolejne 30 egz. do 24 użytkowanych). Wcześniej, do grona użytkowników tych samolotów dołączyły Indie (36 egz. w wojskach lotniczych + zamówione 26 Rafale M dla marynarki wojennej) oraz Katar (36 egz.).
Na początku roku informowano o zainteresowaniu pozyskaniem 16 egzemplarzy Rafale przez Kolumbię, ale negocjacje przerwano i obecnie jedynym oferentem jest Lockheed Martin z F-16C/D Block 70/72. Z kolei 21 lutego br. prezydent Serbii Aleksandar Vučić oświadczył, że rozpoczęto negocjacje z Francją dotyczące zakupu 12 Rafale. 23 października media arabskie informowały o rozmowach francusko-saudyjskich ws. tych samolotów. Zainteresowany ma być również Irak.
Uzbekistan
Według doniesień, Uzbekistan ma być zainteresowany pozyskaniem 24 egzemplarzy samolotów Rafale. Wcześniej, rząd w Taszkencie rozważał również lekkie samoloty bojowe – wiadomo o południowokoreańskich FA-50 Fighting Eagle, produkcji Korea Aerospace Industries (KAI).
Obecnie, wojska lotnicze tego państwa (Oʻzbekiston Harbiy havo kuchlari) posiadają 30 samolotów myśliwskich MiG-29 (izdielije 9.13), w tym 24 jednomiejscowe MiG-29A i 6 dwumiejscowe MiG-29UB. Z tej puli jednak tylko 12 znajduje się w linii, a 18 zmagazynowano w tym roku. Podobny los spotkał flotę Su-27 i Su-27UB, w liczbie 26 egzemplarzy, z których wszystkie zmagazynowano w tym roku (powód zmagazynowania wynika ze wspomnianego trendu rosnących braków części zamiennych na rynku, zwłaszcza poza Rosją). Ponadto, Uzbekistan dysponuje 12 samolotami szturmowymi Su-25 i Su-25BM.
Jeśli chodzi o zachodnie statki powietrzne, w ostatnich latach Uzbekistan zamówił 4 średnie samoloty transportowe Airbus C295MW, 11 śmigłowców H125M (AS350/550) i 16 H215M (AS532).
Kazachstan
Wojska lotnicze Kazachstanu (Äwe qorğanısı küşteri) dysponują z kolei 12 MiG-29A i 2 MiG-29UB. Zostały jednak wycofane do rezerwy w 2021 w oczekiwaniu na rozpoczęcie prac naprawczych i modernizacyjnych. Ponadto, w linii znajduje się 20 Su-27 i 3 Su-27UB, modernizowanych do standardu Su-27BM/UBM od 2023. Wcześniej zamówiono wielozadaniowe Su-30SM – z 36 zamówionych w ramach czterech umów produkcyjnych, dotąd dostarczono 23. Warto też wymienić inne samoloty wyspecjalizowane: myśliwsko-bombowe MiG-23 (3 egz.) i MiG-27 (12 egz.), ciężkie przechwytujące MiG-31 (20 egz.), szturmowe Su-25SM/UBM (14 egz.) i bombowe Su-24M (13 egz.).
Ponownie, jeśli chodzi o zachodnie statki powietrzne, warto dodać, że Kazachstan będzie odbiorcą także 2 czterosilnikowych samolotów transportowych Airbus A400M-180 Atlas oraz już dysponuje 10 mniejszymi C295M (jeszcze jeden znajduje się na wyposażeniu MSW), a także 8 śmigłowcami EC145 (H145) z 18 zamówionych (ale aż z 45 planowanych). W 2012 planowano zakup 20 EC725 Caracal (obecnie H225M).
Komentarze
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.