28 marca br. Dowództwo Zamówień US Army (Army Contracting Command, ACC) z Redstone Arsenal w stanie Alabama, w imieniu Departamentu Obrony USA, podpisało umowę o wartości 1 225 368 567 USD (4,84 mld zł) ze spółką Raytheon Technologies na produkcję jednostek ogniowych do przyszłych pięciu baterii zestawów przeciwlotniczych i przeciwrakietowych MIM-104 Patriot PAC-3+ dla Szwajcarii.
Zdjęcie: US Army
Całość środków finansowych pochodzi z funduszy programu FMS (Foreign Military Sales) dla Konfederacji Szwajcarskiej. Prace będą realizowane w Andover i Tewksbury w Massachusetts, West Plains w Missouri, Manchester w New Hampshire, Las Cruces w Nowym Meksyku, Chambersburgu w Pensylwanii, a także w Altenstadt w Niemczech oraz w samej Szwajcarii z szacowanym terminem zakończenia do 31 grudnia 2032.
Opracowany z myślą o współczesnych zagrożeniach system Patriot jest sprawdzonym i skutecznym naziemnym systemem obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej, będącym w służbie Armii USA i 17 innych państw na świecie, powiedział Tom Laliberty, prezes Land Warfare & Air Defense w spółce Raytheon Technologies. Szwajcaria dołącza teraz do grona użytkowników systemu Patriot i będzie czerpać korzyści z podobieństwa systemów użytkowanych przez te państwa, ze współpracy i wspólnych doświadczeń oraz z możliwości współdzielenia kosztów w trakcie cyklu życia tego systemu.
Oferta zakupu systemu Patriot dla Szwajcarii obejmuje współpracę z przemysłem lokalnym. Raytheon i przemysł szwajcarski będą wspólnie pracować nad dostawą systemu Patriot, aby spełnić potrzeby obrony antyrakietowej Szwajcarii i zapewnić temu państwu bezpieczeństwo.
Szwajcaria stanie się kolejnym, 18. użytkownikiem zestawów Patriot, w tym 8. w Europie. W ostatnich latach zakupiły je Rumunia, Polska i Szwecja. Ponadto, zestawy te w ramach pomocy wojskowej od USA, Niemiec i Niderlandów, otrzyma niebawem Ukraina. Poza Europą na zakup zdecydowało się ostatnio także Maroko (2021).
Przypomnijmy, że w marcu 2018 Federalny Departament Obrony, Ochrony Ludności i Sportu (DDPS) Szwajcarii opublikował wymagania techniczne dla nowego samolotu bojowego (Neues Kampfflugzeug, NKF) oraz naziemnego systemu obrony powietrznej (Bodluv; Bodengestützte-Luft-Verteidigung) dla szwajcarskich wojsk lotniczych w ramach inicjatywy modernizacji wojsk lotniczych o kryptonimie Air 2030.
Finansowanie programów NKF i Bodluv zostało zatwierdzone przez szwajcarski parlament 20 grudnia 2019. Za przyjęciem ustawy finansującej program głosowało trzydziestu trzech deputowanych, dziesięciu było przeciwko, natomiast jeden wstrzymał się od głosu. Ponadto, ustawa zawierała zapisy dotyczące zasad dotyczących offsetu, którego wartość będzie musiała wynieść minimum 60% wartości obu kontraktów. Z tej kwoty, 20% będą musiały stanowić inwestycje bezpośrednie, a 40% inwestycje pośrednie w szwajcarską bazę technologiczną i bezpieczeństwa. Ponadto, poszczególne umowy muszą zostać podzielone na kantony niemieckojęzyczne (65%), francuskojęzyczne (35%) i włoskojęzyczne (5%).
27 września 2020 w Szwajcarii odbyło się ogólnonarodowe referendum w sprawie dalszej realizacji programów NKF i Bodluv. Zgodnie z informacjami opublikowanymi przez Kancelarię Federalną Szwajcarii opcja za otrzymała 50,1% głosów, czyli 1 605 700, natomiast przeciw głosowało aż 49,4% Szwajcarów, czyli 1 597 030 obywateli. Różnica głosów wyniosła tylko 8670 głosów, a frekwencja wyniosła 59,4%.
Już 30 września 2020 amerykańska Agencja Współpracy Obronnej (DSCA, Defense Security Cooperation Agency) opublikował trzy zgody Departamentu Stanu USA na ewentualną sprzedaż do Szwajcarii samolotów wielozadaniowych Boeing F/A-18E/F Super Hornet lub Lockheed Martin F-35A Lightning II oraz zestawów systemu obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej MIM-104 Patriot.
W ramach programu Bodluv szwajcarski rząd federalny wnioskował o wycenę 5 zmodernizowanych jednostek ogniowych MIM-104 Patriot PAC-3+ wraz z 5 zestawami stacji radarowych kierowania ogniem AN/MPQ-65, 5 stacji kontroli AN/MSQ-132 ECS (Engagement Control Stations), 17 wyrzutni M903, do 70 pocisków przechwytujących MIM-104E GEM-T (Guidance Enhanced Missile Tactical), 7 mobilnych masztów antenowych AMG (Antenna Mast Group), 5 jednostek zasilania EPP III (Electrical Power Plants) oraz 6 zestawów wielofunkcyjnych terminali do transmisji danych standardu Link 16 – MIDS LVT (Multifunctional Information Distribution System Low Volume Terminal) wraz z 11 pakietami modernizacji BU2 (Block Upgrade Two).
Pakiet dodatkowy obejmował wyposażenie łącznościowe, narzędzia i wyposażenie testowe, wsparcie prób polowych, wsparcie dla pojazdów przenoszących elementy jednostek ogniowych, ciągniki siodłowe, generatory prądotwórcze, publikacje i dokumentacje techniczne, wyposażenie szkoleniowe, części zamienne i naprawcze, szkolenie personelu, usługi logistyczne ze strony polowych zespołów wsparcia technicznego (TAFT), wsparcie inżynieryjne, techniczne i logistyczne oraz inne elementy programu wsparcia. Całość wyceniono na maksymalnie 2,2 mld USD (wówczas 8,5 mld zł). Głównymi wykonawcami umów będą spółki Raytheon Technologies i Lockheed Martin.
30 czerwca 2021 szwajcarska Rada Związkowa (rada ministrów) poinformowała, że tego samego dnia na jej posiedzeniu zdecydowano o wyborze amerykańskich ofert: Lockheed Martin z 36 samolotami wielozadaniowymi F-35A Lightning II oraz Raytheon Technologies z 5 bateriami systemu obrony powietrznej MIM-104 Patriot PAC-3+.
W przypadku programu Bodluv, odrzucono kontrofertę francusko-włoskiego konsorcjum Eurosam z systemem SAMP/T Mamba, a wcześniej wycofała się z niego izraelska spółka Rafael Advanced Defense Systems z systemem David’s Sling Weapon System.
W porównaniu z włosko-francuską ofertą, system przeciwlotniczy i przeciwrakietowy Patriot okazał się mieć lepsze parametry w czterech kategoriach. Oferta amerykańska charakteryzuje się pułapem przechwytywania celów aerodynamicznych ponad 20 000 m na dystansie do 50 km, a do ochrony obszaru o powierzchni 15 000 km kw. wymagane jest pięć jednostek ogniowych systemu (baterii).
Wartość oferty Raytheon Technologies została wyceniona na 1,97 mld CHF (wówczas 8,12 mld zł), a wraz z kosztami 30-letniej eksploatacji – ok. 3,6 mld CHF (wówczas 14,84 mld zł). Ponadto, zobowiązanie offsetowe musi zostać wykonane w 100% wartości umowy w ciągu 4 lat.