Produkcja Viperów dla Nigerii – potwierdzenie zakupu

We wtorek, 19 grudnia, amerykańskie dowództwo NAVAIR (Naval Air Systems Command) podpisało umowę o wartości 7 781 824 USD (27,75 mln zł) ze spółką Northrop Grumman Systems Corp. na produkcję komponentów do śmigłowców szturmowych Bell AH-1Z Viper, przeznaczonych dla Federalnej Republiki Nigerii. Jest to jednocześnie pierwsze oficjalne potwierdzenie zakupu tych wiropłatów przez rząd w Abudży.

AH-1Z Viper / Zdjęcie: Bell Textron

Umowa obejmuje 32 zmodernizowane centralne komputery misji (H-1 Tech Refresh Mission Computer), ale nie jest jasne czy w związku z powyższym zamówienie obejmuje 32 śmigłowce, gdyż Nigeria pierwotnie miała otrzymać zgodę na zakup 12 egzemplarzy. Ponadto, ciekawym jest fakt, że zamówienie jest w istocie aneksem do umowy nr N0001919D0025, datowanej na 29 marca 2019, a więc w czasie gdy rząd w Abudży oficjalnie jeszcze prowadził negocjacje z USA w tej sprawie.

Jednak w momencie podpisania aneksu nie uruchomiono jeszcze środków finansowych, mimo że termin realizacji zamówienia minie już w czerwcu 2024. Oznacza to, że będą jeszcze ogłaszane oddzielne umowy wykonawcze. Niemniej, prace mają być realizowane w Salt Lake City w Utah (55%), Baltimore w Maryland (25%) Woodland Hills w Kalifornii (20%).

Zgodnie z oficjalnymi przekazami, negocjacje Nigeria-USA w sprawie Viperów rozpoczęły się jeszcze w 2018 za prezydentury Donalda Trumpa, a formalna procedura sprzedaży ruszyła na przełomie 2020 i 2021.

31 lipca 2021 nigeryjski dziennik The Punch informował, że Komisja Spraw Zagranicznych Senatu Stanów Zjednoczonych zablokowała wydanie zgodny na ewentualną sprzedaż do Nigerii pakietu śmigłowców AH-1 wraz z uzbrojeniem o potencjalnej wartości nawet 360 mld NGN/875 mln USD z powodu łamania praw człowieka w tym państwie przez rząd federalny ówczesnego prezydenta, gen. w st. spocz. Muhammadu Buhariego (który ustąpił 29 maja br. i został zastąpiony przez Bola Tinubu) (USA zablokowały sprzedaż AH-1 do Nigerii).

Przełom nastąpił później. 14 kwietnia 2022 amerykańska Agencja Współpracy Obronnej DSCA (Defense Security Cooperation Agency) poinformowała o zgodzie Departamentu Stanu USA na potencjalną sprzedaż do Nigerii dwunastu AH-1Z Viper z pakietem wyposażenia, uzbrojenia, szkolenia i usług logistycznych za maksymalnie 997 mln USD (USA odblokowały sprzedaż AH-1Z Viper do Nigerii).

Warto dodać, że USA już w 2014 zablokowały sprzedaż do Nigerii eks-izraelskich AH-1G Cefa, czy nie zezwoliły na sprzedaż samolotów szturmowych Scorpion, oferowanych przez Textron AirLand. Później jednak zezwolono na sprzedaż wspomnianych już A-29B Super Tucano, ale później wydano zgodę.

Niemniej, nowe śmigłowce AH-1Z Viper w zadaniach kontrterrorystycznych dołączą do 15 uderzeniowych Mi-24W/Mi-35P (18 kolejnych zostało zamówionych) i 6 T129 ATAK (pierwsze dwa już zaprezentowano, rozważany jest zakup 6 kolejnych) a także 11 samolotów szturmowych Dassault/Dornier Alpha Jet, 12 wspomnianych samolotów szturmowych A-29B Super Tucano oraz chińskich bojowych bezzałogowców CH-3, CH-4 i wspomnianych wcześniej Wing Loong II (Nigeryjskie T129 ATAK ujawnione).

Ponadto, władze w Abudży inwestują w rozwój lotnictwa wojsk lądowych, które wkrótce otrzymają 12 lekkich śmigłowców rozpoznawczo-uderzeniowych MD 530F Cayuse Warrior Plus i niesprecyzowaną liczbę nowych indyjskich lekkich śmigłowców szturmowych HAL Prachand, opracowanych w programie LCH (Light Combat Helicopter) (MD 530F Cayuse Warrior Plus dla Nigerii).

Jeśli chodzi o użytkowników AH-1Z, to obecnie, amerykański Korpus Piechoty Morskiej (US Marine Corps, USMC) użytkuje mniej niż 349 śmigłowców rodziny H-1, czyli rzeczonych AH-1Z wraz z wielozadaniowymi UH-1Y (a realnie poniżej 300 ponieważ zdecydowano o zmagazynowaniu 59), Bahrajn 12 śmigłowców AH-1Z (6 odebrano), a Czechy mają dysponować 20 AH-1Z i UH-1Y (odebrano 3 AH-1Z i 1 UH-1Y).

Na początku lipca br. Słowacja wysłała do USA zapytanie ofertowe w sprawie pozyskania 12 śmigłowców na korzystnych warunkach finansowania (w zamian za pomoc wojskową Ukrainie). Bell Textron bezskutecznie oferował przeniesienie produkcji AH-1Z do Niemiec, jeśli te zakupią około 60 egzemplarzy dla swoich sił zbrojnych w miejsce problematycznych Eurocopter EC665 Tiger UHT – Berlin ostatecznie zdecydował się na zakup 82 lekkich Airbus H145M jako rozwiązania pomostowego, oznaczonych lokalnie jako LKH (Leichter Kampfhubschrauber).

Co ciekawe, w ostatnich tygodniach pojawiły się doniesienia w amerykańskich mediach, że Ukraina byłaby zainteresowana pozyskaniem około 24 śmigłowców tego typu. Jest to interesujące zagadnienie, bo USA za czasów Trumpa zablokowały sprzedaż 15 egzemplarzy do Pakistanu – zostały one wyprodukowane i zmagazynowane (zgodę na sprzedaż śmigłowców wraz z 1000 pocisków przeciwpancernych AGM-114R Hellfire II za maksymalnie 952 mln USD wydano 6 kwietnia 2015, za administracji Baracka Obamy). Mogłyby zostać zatem przekazane Kijowowi, o ile Senat zgodzi się na dalsze finansowanie wsparcia militarnego.