W środę, 2 lipca 2025, Ministerstwo Obrony Królestwa Arabii Saudyjskiej poinformowało o przyjęciu do służby w królewskich wojskach lotniczych (al-quwwāt al-ğawwiyyah al-malakiyyah as-suʿūdiyyah) pierwszej z siedmiu zamówionych w Stanach Zjednoczonych baterii zaawansowanego systemu obrony przeciwrakietowej THAAD (Terminal High Altitude Area Defense).
Zdjęcia: Ministerstwo Obrony Królestwa Arabii Saudyjskiej
Wdrożenie pierwszej baterii odbywa się po zakończeniu kompleksowego szkolenia obsług oraz testach funkcjonalnych w ramach prób zdawczo-odbiorczych wszystkich komponentów systemu.
Uroczystość miała miejsce w Instytucie Sił Obrony Powietrznej w Dżuddzie, w prowincji Mekka, nad Morzem Czerwonym. Wzięli w niej udział m.in. minister obrony Chalid bin Salman bin Abdulaziz i dowódca Sił Obrony Powietrznej gen. Mazid bin Suleiman Al-Amro, a także: zastępca ministra obrony ds. wykonawczych dr Chalid bin Husajn Al-Bajadi, zastępca ministra obrony książę Abdulrahman bin Mohammed bin Ajjan, szef sztabu sił zbrojnych gen. Fajjad bin Hamid Al-Ruwaili, przewodniczący urzędu GAMI (General Authority for Military Industries) Ahmad bin Abdul Al-Ohali oraz wielu innych wyższych dowódców wojskowych i urzędników.
Podkreślono, że wdrożenie systemu THAAD przyczyni się do poprawy zdolności królewskich saudyjskich wojsk lotniczych w zakresie ochrony przestrzeni powietrznej Królestwa, zwiększając ich gotowość do przeciwdziałania różnym zagrożeniom powietrznym i rakietowym. Jest także częścią ciągłych wysiłków na rzecz modernizacji sił zbrojnych oraz wspierania lokalnego przemysłu obronnego poprzez współpracę GAMI z zagranicznymi dostawcami, co przyczynia się do realizacji celów programu Vision 2030.
Początek komplementacji pierwszej baterii THAAD miał miejsce 11 maja br., gdy amerykańska spółka Lockheed Martin, za pośrednictwem działu ukierunkowanego na Bliski Wschód i Afrykę, zaprezentowała pierwszą lokalnie wyprodukowaną w Arabii Saudyjskiej platformę transportową MRP-T (Missile Round Pallet – Transportable) do wyrzutni THAAD.
Przypomnijmy, że 28 listopada 2018 Arabia Saudyjska podpisała umowę międzyrządową o wartości 15 mld USD (wówczas 57 mld zł) na zakup siedmiu baterii systemu obrony przeciwrakietowej THAAD w latach 2023-2026 (dostawy zostały opóźnione – przyp. red.).
Rozmowy saudyjsko-amerykańskie ws. zakupu baterii THAAD rozpoczęto formalnie w grudniu 2016. Wstępne porozumienie w tej sprawie zostało zawarte 20 maja 2017 podczas wizyty prezydenta USA Donalda Trumpa (podczas jego pierwszej kadencji), któremu towarzyszyła delegacja amerykańska z ówczesnym sekretarzem stanu Rexem Tillersonem na czele, w stolicy Arabii Saudyjskiej, Rijadzie. Porozumienie było zawarte w ramach oferty 17-częściowego pakietu uzbrojenia o łącznej wartości 84,8 mld USD (wówczas 291 mld zł). Co ciekawe, 13 maja br. podpisano nowy pakiet umów o wartości prawie 142 mld USD (wówczas 537,76 mld zł).
Agencja Współpracy Obronnej DSCA opublikowała zgodę Departamentu Stanu na sprzedaż systemu 6 października 2017. W ramach pakietu, Saudyjczycy mają otrzymać 44 wyrzutnie (w tym 43 pojazdy ciężarowe Oshkosh M1075), 360 pocisków przechwytujących typu hit-to-kill (przechwytujących cele w najniższej części egzosfery na początku ostatniej fazy ich lotu), 16 stanowisk dowodzenia i łączności oraz 7 mobilnych radarów antybalistycznych ze skanowaniem fazowym w paśmie X typu AN/TPY-2 (Army/Navy Transportable Radar Surveillance and Control-Series 2). Dodatkowe elementy to wyposażenie wsparcia technicznego, narzędzia, wyposażenie naprawcze, pakiety szkoleniowe i inne elementy programu logistycznego.
Umowa produkcyjna na radary została zawarta 26 czerwca 2020 i miała wartość 2 271 181 543 USD (8,7 mld zł). Obejmowała także części zamienne, przeprojektowanie przestarzałych komponentów, usługi konserwacyjne i początkowe wsparcie logistyczne dla wykonawców w Arabii Saudyjskiej. Pierwszy radar dostarczono 25 września 2024.
Wcześniej, bo 24 marca 2020 spółka Lockheed Martin Missiles and Fire Control aneksowała, wartą 932 836 737 USD (wówczas 3,94 mld zł) umowę na produkcję pocisków przechwytujących.
Pociski THAAD są precyzyjnie naprowadzane na cele aerodynamiczne za pomocą czujnika podczerwieni IR opartego o technologię antymonidu indowego (InSb) i pracującego w paśmie od 3μm do 5μm, opracowanego przez BAE Systems. Czujnik IR jest umieszczony w głowicy przechwytującej (Kill Vehicle, KV) pod osłoną przednią (Shroud), która jest odrzucana podczas dolotu do celu. Stabilizowany sensor przekazuje dane do systemu kierowania i sterowania położeniem DACS (Divert and Attitude Control System), opracowanego przez Pratt & Whitney Rocketdyne. 17 marca 2020 BAE Systems otrzymała zlecenie od Lockheed Martin na opracowanie czujnika podczerwieni nowej generacji.
Arabia Saudyjska będzie drugim użytkownikiem eksportowym systemu THAAD, po Zjednoczonych Emiratach Arabskich (gdzie zestawy te zadebiutowały w boju w nocy z 16 na 17 stycznia 2022), obok amerykańskich Wojsk Lądowych (US Army; zadebiutował w boju 27 grudnia 2024), które niedawno otrzymały elementy ósmej baterii. USA bezskutecznie oferowały system również Indiom czy Omanowi.
6 lutego br. spółka Lockheed Martin podpisała umowę o maksymalnej wartości 2,8 mld USD (wówczas 11,32 mld zł) z MDA na dalszy rozwój systemu THAAD, a 25 stycznia br. spółka informowała o dostarczeniu 900. seryjnego egzemplarza pocisku przechwytującego.
قوات #الدفاع_الجوي تُدشّن أول سرية من نظام الدفاع الجوي الصاروخي «الثاد» بعد استكمال اختبار وفحص وتشغيل منظوماتها، وتنفيذ التدريب الجماعي الميداني لمنسوبيها داخل أراضي المملكة.https://t.co/INwREUn6Yj pic.twitter.com/Z3B4j7s551
— وزارة الدفاع (@modgovksa) July 2, 2025