W czwartek, 6 marca 2025, czeska spółka AERO Vodochody AEROSPACE poinformowała w mediach społecznościowych o zakończeniu dostaw, we współpracy ze spółką Omnipol, 12 samolotów szkolenia zaawansowanego nowej generacji L-39 Skyfox (wcześniej oznaczonych jako L-39NG), przeznaczonych dla pierwszego użytkownika eksportowego, czyli wietnamskich ludowych wojsk lotniczych (Không quân Nhân dân Việt Nam).
Zdjęcia: AERO Vodochody AEROSPACE via Facebook
Przypomnijmy, że 15 lutego 2021 Ministerstwo Obrony Socjalistycznej Republiki Wietnamu zawarło umowę z Omnipol na dostawę 12 samolotów L-39NG, produkowanych przez AERO Vodochody AEROSPACE. Dostawy dla ludowych wojsk lotniczych zaplanowano pierwotnie na lata 2023-2024. Prezentacja pierwszego wietnamskiego samolotu miała miejsce 7 sierpnia 2023, a jego oblot 13 października tego samego roku. Pierwsze sześć egzemplarzy dostarczono 16 sierpnia 2024.
Nowe samoloty zastępują w dostarczone na początku lat latach 1980. czechosłowackie samoloty szkolenia zaawansowanego AERO L-39C Albatros, użytkowane w liczbie około 25 egzemplarzy. Trafiają do 910. Pułku Lotnictwa Szkolnego w Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych w bazie lotniczej Dong Tac.
L-39NG dołączą do co najmniej 12 rosyjskich lekkich samolotów szkolno-bojowych Jak-130, zamówionych 28 stycznia 2020 za równowartość ponad 350 mln USD (wówczas 1,29 mld zł). Pierwsze sześć trafiło do odbiorcy 13 listopada 2021 i zostały podporządkowane pod sformowany pięć lat temu 915. Pułk Lotnictwa Szkolnego. Dostawy zostały ukończone, ale 11 listopada 2024 jeden z samolotów rozbił się, a obaj załoganci zdołali się katapultować.
Kolejnym etapem modernizacji lotnictwa szkolnego realizowanym przez władze w Hanoi jest 12 amerykańskich samolotów szkolnych Beechcraft T-6C Texan II o napędzie śmigłowym, zamówionych 9 grudnia 2021 z dostawami w latach 2024-2027. Pierwsze 6 z nich odebrano 18 listopada 2024. Zastąpią one, przynajmniej częściowo, 36 samolotów Jak-52.
L-39 Skyfox
Jak dotąd L-39 Skyfox, wówczas oznaczone jeszcze jako L-39NG zostały zamówione przez wojska lotnicze Senegalu (w liczbie 4 egzemplarzy), a także spółki Skytech (10 z opcją na 6 kolejnych), RSW Aviation (12 wraz z modernizacją 6 L-39 do standardu równoważnego L-39CW) i LOM Praha (4). Dodatkowo AERO zmodernizuje L-39 spółek Draken International i Breitling Jet Team do standardu L-39CW.
18 września 2020 zakończono certyfikację typu, uzyskując europejski certyfikat zdatności do lotów AER (EP) P-21 w ramach EMAR 21 (European Military Airworthiness Requirement Part 21) i EMACC (European Military Airworthiness Certification Criteria). Proces zrealizowano na dwóch prototypach o nr fabrycznych 16-7001 i 16-7004, z których pierwszy oblatano 22 grudnia 2018.
Dwumiejscowy samolot nowej generacji jest napędzany pojedynczym silnikiem turbowentylatorowym Williams International FJ44-4M o ciągu 16,87 kN, który zastąpił oryginalny NPO Saturn Liulka AŁ-25TL. Samolot może być także oferowany w wersji szturmowej jako F/A-259 Striker.
L-39 Skyfox wyposażono w cyfrowy zestaw awioniki z konfigurowalnymi kolorowymi wyświetlaczami w kabinie amerykańskiej spółki Genysys Aerosystems. Na potrzeby treningu pilotów oferowany jest wirtualny systemem szkolenia wykorzystujący instrumenty w kabinie i wyświetlacze nahełmowe. Czesi oferują również naziemny system szkoleniowy, oparty o wirtualną rzeczywistość i wykorzystujący sztuczną inteligencję. Żywotność płatowca wydłużono do 15 tys. godzin nalotu i zwiększono ilość przenoszonego paliwa dzięki czemu wzrosły prędkość maksymalna, zasięg i pułap.
W produkcję L-39 Skyfox zaangażowanych jest około 400 firm-dostawców, z czego około 65% pochodzi z Republiki Czeskiej. Montaż jednego L-39 Skyfox wymaga około 14 000 części, 17 500 nitów i 31 000 godzin pracy.