28 marca br. kanadyjski urząd Public Services and Procurement Canada (PSPC) ogłosił wybór samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-35A Lightning jako oferty preferowanej w programie zakupu 88 następców dla samolotów CF-188A/B i F/A-18 Hornet w ramach Future Fighter Capability Project (FFCP). Ostatecznie na pokonanym polu pozostał JAS 39E/F Gripen (wcześniej odpadł F/A-18E/F Super Hornet Block III) (Boeing odpadł z kanadyjskiego programu następcy Horneta).
Rząd Federalny Kanady rozpocznie negocjacje w sprawie zakupu 88 samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-35A Lightning II / Grafika: Lockheed Martin
Minister usług i zamówień publicznych Filomena Tassi ogłosiła na swoim profilu społecznościowym, że oferta rządu Stanów Zjednoczonych ze spółkami Lockheed Martin i Pratt & Whitney została oceniona najwyżej i Rząd Federalny Kanady rozpocznie negocjacje w sprawie zakupu 88 samolotów tego typu w ramach programu FFCP:
To ogłoszenie stanowi kolejny ważny kamień milowy w kanadyjskim procesie konkurencyjnym dotyczącym zakupu nowoczesnych myśliwców dla Royal Canadian Air Force (RCAF). Kanadyjczycy są dumni ze swoich sił zbrojnych i ważne jest, aby upewnić się, że mają to, czego potrzebują, aby zapewnić Kanadzie bezpieczeństwo.
https://twitter.com/FilomenaTassi/status/1508495051525132288?s=20&t=pIHNffbbe0O8q8l1NgAClw
Zgodnie ze szczegółową informacja opublikowaną przez urząd PSPC, program zakupu nowych samolotów bojowych stanowi najważniejszą inicjatywę modernizacyjną techniczną sił zbrojnych w ostatnich 30 latach i jest wypełnieniem zobowiązań kraju wobec NATO i NORAD. Podkreślono, że w wieloetapowym procesie oceny ofert uwzględniono szeroki zakres czynników, w tym możliwości bojowe, koszty zakupu i eksploatacji, a także korzyści i skutki ekonomiczne. Ocena ofert trwała od 1 grudnia ub. r., w kilka dni po tym jak media branżowe ogłosiły odrzucenie Boeinga i pozostawianie w dalszym etapie Lockheed Martin oraz Saab Defence and Security (Trzech w walce o kanadyjski kontrakt).
Poinformowano, że równolegle gdy trwał proces oceny ofert, rozpoczęto przygotowywanie dwóch baz lotniczych, w których będą stacjonować przyszłe samoloty bojowe: CFB Cold Lake 4. Skrzydła RCAF w prowincji Alberta oraz CFB Bagotville 3. Skrzydła RCAF w prowincji Quebec. Rząd udzielił dwóch kontraktów na wstępną modernizację infrastruktury naziemnej obu baz: 27 sierpnia 2020 za 9,2 mln CAD prace zlecono spółce EllisDon z Edmonton w CFB Cold Lake, natomiast 2 października 2020 za 12,1 mln CAD prace zlecono spółce joint venture EllisDon-EBC Inc. z Ottawy w CFB Bagotville. Kanada oczekuje rozpoczęcia dostaw nowych samolotów bojowych w 2025. Wartość całkowita programu jest szacowana na 15-19 mld CAD (Lockheed Martin opracuje nowy wariant F-35).
Przypomnijmy, że 31 lipca 2020, gdy Lockheed Martin złożył wstępną ofertę z F-35, podkreślono, że lokalny przemysł uczestniczy w programie Joint Strike Fighter (JSF) od 1997, a rząd Kanady jest partnerem poziomu III z wkładem około 160 mln USD. W tym czasie utworzono ok. 150 tys. miejsc pracy. Warto dodać, że poprzedni konserwatywny rząd zatwierdził zakup tych samolotów, w liczbie 65 egzemplarzy w wariancie CF-35, jako naturalny wybór po dołączeniu do programu, ale nowa liberalna administracja go anulowała w atmosferze skandalu i następnie zakupiła używane samoloty F/A-18 Hornet w Australii jako rozwiązanie pomostowe. W związku z tymi działaniami, jeśli obecny harmonogram zostanie utrzymany, koniec końców dostawy F-35 dla Kanady zostaną opóźnione o 9 lat – w porównaniu z oryginalnymi planami (Kanada wznawia program myśliwców, Australijskie Hornety dla Kanady).
Kanada to kolejny w ostatnich kilkunastu miesiącach sukces międzynarodowego programu F-35 JSF (Joint Strike Fighter), po Niemczech (ok. 35 samolotów), Finlandii (64 samoloty) i Szwajcarii (36 samolotów). Wśród kolejnych państw wstępnie zainteresowanych tą konstrukcją są Grecja, Hiszpania, Rumunia czy Tajlandia, a ostatnie wydarzenia w Ukrainie i rola Turcji jako mediatora w wojnie zrodziły plotki o możliwym powrocie tego państwa do programu F-35 w zamian za odpowiednie wsparcie militarne dla Kijowa (Niemcy miały podjąć decyzję ws. zakupu F-35A, HX: Zwycięstwo F-35A Block 4 w Finlandii, Szwajcaria stawia na F-35A i Patriot, Tajlandia zainteresowana zakupem F-35).