Bayraktar TB3 na ćwiczeniu Seawolf 2025

Jak poinformowano w środę, 14 maja 2025, należące do tureckiej spółki prototypowe bezzałogowce bojowe Bayraktar TB3 (Taktik Blok 3) w wersji pokładowej klasy MALE (Medium Altitude Long Endurance, średniego pułapu o dużej długotrwałości lotu) wzięły udział w ćwiczeniu Seawolf 2025 (tur. Denizkurdu 2025) na Morzu Śródziemnym, podczas którego atakowano cele naziemne.

Zdjęcia: Baykar Makina

Na pokładzie tureckiego śmigłowcowca desantowego TCG Anadolu (L-400) rozmieszczono dwa egzemplarze (trzeci to makieta), które wykorzystano podczas ćwiczenia u wybrzeża Antalyi. Samoloty o numerach taktycznych PT-3 i PT-4 wystartowały z płaskiego okrętu za pomocą skoczni typu ski-jump i zaatakowały w dwóch salwach z punktową precyzją symulowane cele morskie za pomocą bomb szybujących Roketsan MAM-L (Mini Akıllı Mühimmat), które mają 1000 mm długości, 160 mm średnicy i masę 22 kg. Ich skuteczny zasięg to 15 km. Jeden z samolotów, PT-3, przenosił głowicę optoelektroniczną Aselsan ASELFLIR 500, podczas gdy PT-4 przenosił głowicę CATS (Common Aperture Targeting System). Oba samoloty przenosiły po dwie bomby.

Na pokładzie TCG Anadolu podczas ćwiczenia obecny był prezes zarządu spółki Baykar Makina, Selçuk Bayraktar.

Przed ćwiczeniem Seawolf 2025, prototypu Bayraktar TB3 przeszły intensywną fazę testów i przygotowań na pokładzie TCG Anadolu. W dniach 22-25 kwietnia przeprowadzono udane starty i lądowania podczas rejsu po Zatoce Saros z udziałem PT-3. 25 kwietnia, wraz z dołączeniem prototypu nr PT-4, po raz pierwszy dwa tureckie bezpilotowce bojowe operowały jednocześnie z okrętu. 9 maja PT-3 i PT-4 wystartowały z Keşan i poleciały bezpośrednio na TCG Anadolu w celu rozmieszczenia. Tego samego dnia na okręcie przeprowadzono testy załadunku amunicji.

Właściwy etap ćwiczenia obejmujący atakowanie celów naziemnych poprzedziły 11 maja loty rozpoznawcze z wykorzystaniem wyżej wymienionych głowic optoelektronicznych dwóch typów. Podkreślono, że starty i lądowania odbyły się całkowicie autonomicznie, przy wsparciu algorytmów uczenia maszynowego (sztucznej inteligencji).

Do tej pory prototypy Bayraktar TB3 odnotowały łącznie 1080 godzin i 14 minut nalotu podczas testów. Przełożyło się to na 551 lotów, w tym 42 loty z pokładu TCG Anadolu. Podczas testu wytrzymałościowego przeprowadzonego 20 grudnia 2023 jeden z prototypów pozostawał w powietrzu przez 32 godziny bez lądowania, pokonując dystans 5700 km.

Bayraktar TB3 przeszedł do historii lotnictwa, pomyślnie kończąc swój pierwszy test w locie na pokładzie TCG Anadolu podczas rejsu u wybrzeży Aksaz w Muğla 19 listopada 2024. Kolejne testy w locie przeprowadzone 26 listopada 2024 również zakończyły się sukcesem.

Podczas testów uzbrojenia przeprowadzonych 25 i 27 marca br. jeden z prototypów Bayraktar TB3 bezpośrednio trafił w cele morskie za pomocą naddźwiękowego pocisku UAV-122 opracowanego przez Roketsan. Podczas testu przeprowadzonego 27 marca bezpilotowiec pomyślnie trafił w cel siatkowy o wymiarach 6×6 metrów poniżej wysokości w linii wzroku, prowadzony przez starszego brata Bayraktar TB2, który oznaczył cel laserem. Testy te pomyślnie wykazały skoordynowaną zdolność misji dwóch różnych platform spółki Baykar Makina.

W dniu 25 czerwca 2024 prototyp Bayraktar TB3 osiągnął pułap 11 067 m (36 310 stóp) w Centrum Szkolenia i Testów Lotniczych Baykar w Keşan w Edirne, napędzany lokalnie opracowanym silnikiem TEI PD-170. Rekord wysokości w historii tureckiego lotnictwa należy obecnie do Bayraktar Akinci, czyli 45 118 stóp (13 752 m).

Pierwsze informacje o pokładowym bbsl Bayraktar, który otrzymał oznaczenie TB3, pojawiły się 27 października 2020. Premiera odbyła się 27 marca 2023. Następnie pierwszy prototyp PT-1 został oblatany.

O ile zachowano podobny układ konstrukcyjny, jak w przypadku popularnego TB2 (zakupionego m.in. przez Polskę), to nowy bezzałogowiec jest większy i dwukrotnie cięższy. Ma 14 m rozpiętości skrzydeł (przy czym są one składane, dzięki czemu podczas postoju szerokość samolotu zostaje znacznie zredukowana do 8,35 m), 8,25 m długości i 2,6 m wysokości (dla porównania TB2 ma wymiary 12 m x 6 m x 2,2 m). Maksymalna masa startowa TB3 ma wynosić 1430 kg, z czego 280 kg ma stanowić ładunek użyteczny (dla porównania TB2 ma masę 700 kg, z czego ładunek użyteczny to 150 kg).

Napęd TB3 stanowi turecki silnik tłokowy TEI PD-170 o mocy 172 KM (TB2 dysponował kanadyjsko-austriackim Bombardier-Rotax 912-iS o mocy 100 KM, a po nałożeniu embargo przez Kanadę bliżej nieokreślonym o mocy 105 KM). Zapewni on prędkość przelotową 125 w. (231 km/h) i maksymalną 160 w. (296 km/h). Analogicznie uzyskiwane prędkości lotu starszego Bayraktara to 70 i 120 w. (130-222 km/h). Dzięki zaawansowanej łączności, TB3 ma działać w zasięgu (LOS) i poza zasięgiem wzroku (BLOS) oraz całkowicie autonomicznie startować i lądować. Producent przewidywał rozpoczęcie produkcji seryjnej w 2024.

12 lutego br. podczas wizyty prezydenta Turcji Recepa Tayyipa Erdoğana w Indonezji, spółka Baykar Makina podpisała umowę z indonezyjską PT Republik Korpora Indonesia (Republikorp) ws. utworzenia spółki joint venture produkującej zarówno Bayraktar TB3, jak i wspomniane Bayraktar Akıncı na potrzeby sił zbrojnych Indonezji.